AB Türkiye'den yardım istedi! "Afrika’da Çin’i geri püskürtün"

Avrupa Dış İlişkiler Konseyi, Türkiye'nin Ankara Deklarasyonu ile Somali ve Etiyopya arasında barış ve ticareti destekleme çabalarını övgüyle vurguladı. Raporda, Türkiye’nin Afrika’da önemli bir denge unsuru olabileceği belirtilirken, Avrupa Birliği'nin (AB) bu sürecin başarıya ulaşması için Türkiye ile işbirliğini güçlendirmesi gerektiği ifade edildi. ECFR ayrıca Afrika'daki Çin etkisini azaltmak ve bölgede istikrarı sağlamak adına Türkiye'nin katkısına ihtiyaç duyulduğunun altını çizdi.
DIŞ HABERLER—Avrupa Dış İlişkiler Konseyi (ECFR), Somali ve Etiyopya arasında planlanan ticaret koridorunun Türkiye’nin arabuluculuğuyla hayata geçebileceğini açıkladı.
Konsey, Türkiye'nin arabuluculuğunda imzalanan Ankara Deklarasyonu'nun, bölgesel işbirliğini güçlendiren bir dönüm noktası olduğunu vurgulayarak, Avrupa'nın bu sürece öncelik vermesi gerektiğini ifade etti. Türkiye-Afrika ilişkileri analiz edildi. İşte o analiz...
AVRUPA İÇİN STRATEJİK ÖNCELİK
Somali ile Etiyopya arasındaki ilişkiler, Addis Ababa’nın ayrılıkçı Somaliland ile imzaladığı ve Berbera Limanı üzerinden bir ticaret koridoru oluşturmayı içeren anlaşma sonrası gerilmişti. Somali, bu mutabakatı uluslararası hukukun ihlali olarak değerlendirerek Etiyopya’dan birliklerini geri çekmesini talep etmişti. Ancak Türkiye’nin arabuluculuğunda imzalanan Ankara Deklarasyonu, ilişkilerde yeni bir yakınlaşma döneminin kapısını araladı.
11 Aralık 2024'te yayımlanan Ankara Deklarasyonu, Etiyopya’nın denize erişimini sağlamak ve Somali üzerinden bir ticaret koridoru oluşturmak amacı taşıyor. Mevcut anlaşma, bölgesel istikrar ve ekonomik kalkınmayı desteklerken, Avrupa'nın Afrika Boynuzu’ndaki stratejik çıkarlarını da koruyacak.
ECFR'nin analizinde şu ifadeler yer aldı:
“Afrika’da Türkiye ile adım atabiliriz. Ankara'nın aktif arabuluculuğu ve bölgede artan siyasi sermayesi, Avrupa'nın bölgedeki nüfuzunu artırması için önemli bir fırsat”
AFRİKA BOYNUZU'NDA TÜRKİYE'NİN YÜKSELEN ETKİSİ
Türkiye'nin Afrika Boynuzu’ndaki aktif diplomatik çabalarının, bölgenin ekonomik ve güvenlik yapılarına olumlu etkileri olacağına dikkat çeken rapor, Avrupa’nın bu sürece mali ve diplomatik destek vererek sürecin bir parçası olması gerektiğini belirtti.
Ankara Deklarasyonu’nun, Somali ve Etiyopya arasında sürdürülebilir bir işbirliğinin temellerini attığı ifade edilirken, Avrupa'nın bu fırsatı kaçırmaması gerektiği vurgulandı.
Konseyin açıklamaları şu şekilde:
"Ankara Deklarasyonu kapsamında planlanan ticaret koridoru, Somali’nin El-Şebab gibi terör örgütleriyle mücadelesinde kritik bir rol oynayabilir. Avrupa Birliği (AB), Somali’deki mevcut kalkınma ve güvenlik projelerine yaptığı yatırımları genişleterek bu sürece katkıda bulunabilir. Özellikle Almanya ve İtalya gibi ülkeler, Somali’nin güvenlik altyapısına destek vererek bu koridorun hayata geçirilmesinde liderlik üstlenebilir."
TÜRKİYE ÇİN'İ KOVABİLİR
ECFR analizine göre, Türkiye’nin Somali ve Etiyopya arasında kurulması planlanan ticaret koridorundaki rolü, Çin’in Afrika’daki altyapı ve bağlantı sektöründeki etkisini zayıflatabilir.
Raporda, Avrupa’nın Afrika’daki çıkarlarını korumak için Türkiye ile ortak projelere yönelmesi gerektiği ifade edildi. Türkiye'nin arabuluculuğunda imzalanan Ankara Deklarasyonu, bölgesel iş birliğini güçlendiren bir kilometre taşı olarak değerlendirildi.
AVRUPA: SOMALİ'DE PASİF KALMA LÜKSÜ YOK
Konsey Somali'nin kalkınma ve güvenliği için AB'nin aktif bir rol üstlenmesi gerektiğini yineledi. Somali'deki mevcut güvenlik durumu ve Etiyopya ile Somali arasında kurulması planlanan ticaret koridorunun geleceği, Avrupa için önemli bir sınav olarak görülmekte.
AB’nin Somali’de yürüttüğü üç sivil-asker misyonunun yanı sıra, Afrika Birliği’nin (AU) barışı koruma operasyonlarına en büyük mali destek veren taraf olduğu hatırlatıldı. Almanya ve İtalya’nın, Somali’de kalkınma ve güvenlik projelerine liderlik etme potansiyeliyle, bu süreçte belirleyici bir rol üstlenebileceği ifade edildi.
“TÜRKİYE İLE ORTAKLIK ŞART”
AB’nin Global Gateway inisiyatifi kapsamında Afrika’da altyapı projeleri geliştirmek üzere mali kaynaklarını ve araçlarını devreye sokması gerecek. Raporda AB'nin tek başına hareket edemeceği ve Türkiye ile işbirliğini artırması gerektiği belirtildi.
"Türkiye ile yapılacak koordinasyon, Etiyopya’nın El-Şebab’a karşı mücadeleye yeniden entegrasyonunu sağlamak ve Afrika Boynuzu’nda istikrarı pekiştirmek için büyük önem taşıyor. Özellikle Türkiye’nin arabuluculuk rolü ve bölgedeki etkisi, AB’nin hedeflerine ulaşması açısından stratejik bir destek. AB’nin mali ve kurumsal araçlarını devreye sokarken, Türkiye ile koordine şekilde hareket etmesi, yalnızca bölgesel güvenliği sağlamayı değil, aynı zamanda Avrupa’nın Afrika’daki jeopolitik etkisini artırmayı da mümkün kılacak."
Raporun sonunda AB ve kilit ortaklarının, Etiyopya’nın Afrika Birliği Somali Misyonu'na (AUSSOM) katılımını resmileştirmesi gerektiği vurgulandı. Etiyopya birliklerinin, diğer AU barış güçleriyle birlikte Somali federal güçleri ve yerel klan milisleriyle işbirliği içinde çalışarak ticaret koridorunun güvenliğini sağlamada önemli bir rol üstlenebilir.
STRATEJİK FIRSAT
Ticaret koridorunun geliştirilmesi, Somali hükümetinin iç konumunu güçlendirmekle kalmayacak, aynı zamanda Etiyopya’nın komşularını tehdit etmeden uzun süredir takip ettiği stratejik hedefe ulaşmasına imkan tanıyacak.