Bakan Fidan: NATO'nun Ukrayna savaşına dahil olmasını istemiyoruz

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, NATO’nun Gayriresmi Dışişleri Bakanları Toplantısı için Çekya’nın başkenti Prag’da NATO'nun Ukrayna savaşına dahil olma ihtimaline karşı açıklamada bulundu. Fidan, "NATO'nun Ukrayna savaşına dahil olmasını istemiyoruz. Bu bölgesel yaygınlaşmayı ve krizleri beraberinde getirir." dedi.

Hakan Fidan'ın açıklamaları şu şekilde:

NATO RUSYA-URAYNA SAVAŞININ BİR PARÇASI OLAMAZ

"Türkiye olarak NATO zemininde görüşlerimizi yüksek sesle bir kez daha dile getirdik. Ukrayna meselesi özellikle gündemimizdeydi. Türkiye olarak Ukrayna'ya yardımların devam etmesini ve caydırıcılık konusunu destekliyoruz. Ama NATO'nun Rusya-Ukrayna savaşının bir parçası olmasını istemiyoruz. Bu ikisi arasındaki dengenin NATO ülkelerinin gözetmesi gerektiğini düşünüyoruz. Bu görüşümüz genel kabul gördü. Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü sağlamak ve özgürlüğünün desteklenmesi bir süreç. Ama NATO'nun bu savaşa taraf olması başka bir konu. Bu daha büyük bölgesel yaygınlaşmayı ve krizleri beraberinde getirir. Türkiye'nin Ukrayna'ya desteği tamdır. Cumhurbaşkanımız bu konuda Türkiye'nin iradesini açık seçik ortaya koymuştur.

İhmal edilen bir konuyu da sürekli dile getiriyoruz. Sadece savaş değil diyalog yöntemlerinin de çözüm için kullanılması gerektiğini Türkiye olarak vurguluyoruz. Yapılmaması daha büyük krizleri gündeme getirecektir.

TÜRKİYE'YE ASKERİ YAPTIRIMLAR

NATO üyesi ülkeler arasında dayanışmanın ayrımcılığa dayanmadan devam etmesi lazım. Türkiye'ye yönelik bazı üye ülkelerin yürüttüğü kısıtlamaların kabul edilemez olduğunu dile getirdik.

Bazı ülkelerle görüşerek bu kısıtlamaları kaldırdık. Bir iki tane ülke iç politik dengelerinden dolayı bazı sorunlu konularını bizimle ilgili çözememiş durumda. Özellikle savunma sanayi ile alakalı. Bunun NATO'nun ruhuyla bağdaşmadığını dile getirdik.

NATO UKRAYNA'DA NEYSE FİLİSTİN'DE DE İŞGALE KARŞI DURMALI

Türkiye Gazze sorununa dikkat çeken tek ülke oldu. Gazze'deki katliam, soykırım durdurulmazsa, ateşkes ve insani yardım sağlanmaz, akabinde iki devletli çözüme gidilmezse bu sorunun giderek daha da büyüyeceğini, başka aktörleri de içine alacağını, küresel bir krize döneceğinin altını çizdik. NATO'nun Ukrayna'da nasıl işgale karşı bir duruş sergiliyorsa, Filistin'de de aynı tavrı sergilemeli."

FİLİSTİN MESELESİNİN BÜYÜK DESTEK BULMASI ÖNCELİKLİ

İspanya'daki görüşmelerimizi biliyorsunuz. Orada Filistin Temas Grubu üyesi ülkelerle beraber bir İspanya seyahatimiz oldu. Prag’a gelmeden önce İspanya hükümetinin Filistin'i devlet olarak tanıması vesilesiyle orada yapılan Filistin temas grubuyla İspanya hükümeti arasındaki görüşmelere katıldık. Oradaki görüşmelerimiz de, özellikle Filistin davası açısından fevkalade verimli oldu. Filistin devletinin giderek daha çok ülke tarafından tanınması, bu tanınırlığı daha da etkili hale getirilmesi, Filistin meselesinin giderek daha büyük destek bulması bizim öncelikli çalışma konularımızdan biriydi. Uzun zamandır zaten buna yoğunlaşmış, odaklanmış durumdayız. Filistin meselesinde Avrupa'dan tanıyan ülkelerin olması bizim bulunduğumuz pozisyonu giderek daha da güçlendiriyor. İspanya'nın, İrlanda'nın, Norveç'in ve son olarak da Slovenya'nın tanıması bizim için fevkalade önemliydi.

Çünkü yaklaşık 150 ülke artık Filistin’i tanımış durumda. Ama Filistin'in sınırları ve egemenlik hakları inanılmaz bir şekilde ihlal edilmiş durumda ve işgal edilmiş durumda, İsrail tarafından. Bu işgalin bulunduğu yerde Filistin etkili bir devlet olarak hayata geçemiyor.

İHTİYAÇ DUYULAN FİLİSTİN'İN EGEMENLİK HAKLARININ VE TOPRAĞININ VERİLMESİDİR'

Filistin'e kendi vergilerini toplaması, kendi gümrük gelirlerini alması, yani tam bir devlet gibi işlemesine izin verirseniz zaten uluslararası toplumun ekonomik olarak çok fazla Filistin'e destek vermesine gerek kalmayacak. İhtiyaç duyulan Filistin'e ekonomik destek değil, Filistin’in öncelikli olarak egemenlik haklarının ve toprağının verilmesidir. Uluslararası toplumun bunun için çalışması gerek. Bunun olmadığı bir yerde savaşın her zaman için olduğunu görüyoruz. Ve bunun altını tekrar çizdik”

İspanya Başbakanı Sayın Pedro Sanchez tarafından da kabul edildik grup olarak. Orada da İspanya hükümetinin gerçekten sadece tanıma değil, tanımanın etkili hale getirilmesi konusunda çok samimi olduğunu gördük. Ve bu etkili hale getirilme meselesi nasıl olabilir, buna ilişkin görüş alışverişinde bulunduk. Türkiye olarak bu konudaki net görüşlerimizi, somut, pratik, gerçekçi görüşlerimizi, adım adım atılabilecek adımları biz söyledik. Bu konuda çalışmalarımızı devam ettireceğiz.

UAD'DE DEVAM EDEN DAVAYA TARAF OLMA MESELESİNİ GÜNDEME GETİRDİK

İsrail üzerinde baskı olarak Uluslararası Adalet Divanı'nda devam eden davaya taraf olma meselesini gündeme getirdik. İspanya ve birkaç ülkenin de bu konuda olumlu yaklaştığını şu anda görüyoruz. Biz de geçtiğimiz ay taraf olacağımızı ilan etmiştik. Bizim arkamızdan da artık ülkeler teker teker bunu ilan etmeye başladılar. Tabii bu hukuki teknik detayı çok olan bir süreç. Her zaman yapılan bir konu değil. Dolayısıyla hukuk uzmanlarımız bu konuda yoğun bir şekilde çalışıyorlar”

Daha sonra Uluslararası Adalet Divanı Sekreterliği’ne Lahey Büyükelçiliğimiz üzerinden resmi rotamızı yollayarak niyetimizi resmiyete geçirdik. Resmi beyanımızı verdik. Şimdi de hukuki metnimizi vereceğiz, üçüncü aşamada. Burada, şu anda yerli ve yabancı avukatlarla yürüyen bir süreç var, hukukçularla yürüyen süreç var. Profesör arkadaşlarımız da bizim Uluslararası Hukuk Genel Müdürlüğü ile beraber Adalet Bakanlığımız da dahil olmak üzere, bu süreç ciddi bir şekilde devam ediyor. Aynı zamanda başvuruyu düşünen diğer ülkelerin hukukçuları ile de görüş alışverişinde bulunma kararı aldık ve bu da şu anda devam eden bir etkileşim. Bütün bunların hepsinin bitmesi ve bizim başvurumuz muhtemelen haziran ayı içerisinde olacak.