Papa Francis’in cenaze töreni başlıyor! Detaylar belli oldu
88 yaşında hayatını kaybeden Katolik dünyasının ruhani lideri Papa Francis için sade ama tarihi bir tören planlanıyor. Ölümüyle birlikte “Sede Vacante” dönemi başladı; Vatikan'da kargaşa büyürken gözler Sistine Şapeli'ndeki gizemli konklav sürecine çevrildi.
Papa Francis, 21 Nisan 2025 Pazartesi sabahı yerel saatle 07.35'te, Vatikan'daki Casa Santa Marta konutunda hayatını kaybetti. Ölüm haberi, Camerlengo unvanına sahip İrlandalı Kardinal Kevin Farrell tarafından duyuruldu.
Papa'nın ölümüyle birlikte, Antik Roma'dan günümüze taşınan gelenek olan “Novendiale”, yani dokuz günlük yas süreci başladı. Vatikan başta olmak üzere Katolik dünyasında ayinler düzenlenirken, İtalya genelinde ulusal yas ilan edildi.
SALTANATI SONA ERDİ! CENAZE RİTÜELLERİ NASIL OLACAK?
Geleneklere göre, Papa'nın ölümü camerlengo tarafından hem tıbben hem sembolik olarak onaylanıyor. Camerlengo, papanın naaşına yaklaşır, adını üç kez yüksek sesle seslenir. Cevap alınamaması durumunda ölüm teyit edilir.
Tarihi kayıtlarda yer alan ve kamuoyunda sıkça anılan bir başka uygulama ise gümüş çekiçle başa hafifçe vurularak ölümün teyit edilmesi ritüeli. Ancak Vatikan, bu yöntemin sembolik bir anlatıdan ibaret olduğunu ve uzun süredir uygulanmadığını açıkladı.
Tören kapsamında, Papa’nın resmî belgelerde kullanılan balıkçı yüzüğü gelenek gereği törensel biçimde kırılacak. Yapılan uygulama, papanın görev süresinin sona erdiğini ve Vatikan’da “Sede Vacante” (boş makam) dönemine geçildiğini simgesel olarak ilan edecek.
VATİKAN DIŞINDA DEFNEDİLEN İLK PAPA
Vatikan yetkilileri, Papa'nın naaşının 23 Nisan Çarşamba sabahı Aziz Petrus Bazilikası’na taşınacağını açıkladı.
Francis’in vasiyeti doğrultusunda, naaşı Vatikan Mağaraları yerine, Roma’daki Santa Maria Maggiore Bazilikası’na defnedilecek. Böylece bir asırdan uzun süredir Vatikan dışında gömülen ilk papa olacak.
PAPA'NIN CENAZE TÖRENİ NE ZAMAN?
Katolik geleneklerine göre bir papanın cenazesi, ölümünden sonraki dördüncü ila altıncı gün arasında yapılmak zorunda. Bu kapsamda, cenaze töreninin 25-27 Nisan tarihleri arasında gerçekleştirilmesi bekleniyor. Henüz törene ilişkin resmî tarih açıklanmadı.
Cenazenin, Papa’nın isteği doğrultusunda sade bir şekilde Aziz Petrus Meydanı’nda düzenlenmesi planlanıyor. Ayine, 91 yaşındaki Kardinaller Koleji Dekanı Kardinal Giovanni Battista Re başkanlık edecek.
Francis’in talimatıyla naaşı, geleneksel üç katmanlı tabut yerine, çinko ile kaplanmış tek bir ahşap tabuta yerleştirilecek.
YENİ PAPA DÖNEMİ! BEYAZ DUMAN ÇIKANA KADAR KARAR ALINMAYACAK
Cenazenin ardından gözler artık Konklav sürecine çevrildi. Sistine Şapeli’nde yapılacak kapalı toplantı için 136 kardinal Roma’ya çağrıldı. Oy kullanma hakkına sahip olanlar sadece 80 yaş altındaki 120'den fazla kardinal.
Konklavın başlaması için cenazenin ardından en az 15, en fazla 20 gün bekleniyor. Oylamalar sonucunda üçte iki çoğunluk sağlanmazsa, seçim turu tekrarlanıyor.
Seçim sonuçları, Sistine Şapeli'nin bacasından çıkacak beyaz duman ile duyurulacak. Siyah duman ise henüz yeni bir papanın seçilmediği anlamına geliyor.
HABEMUS PAPAM: YENİ PAPA BALKONA ÇIKACAK
Yeni papa seçildiğinde, Aziz Petrus Bazilikası'nın balkonundan "Habemus Papam" (Bir papamız var) anonsu yapılacak. Ardından yeni papa, beyaz cüppesiyle halka ilk konuşmasını yapacak ve “Urbi et Orbi” kutsamasını verecek.
'SEDE VACANTE' DÖNEMİ NEDİR?
Papa'nın ölümünün ardından Katolik Kilisesi, “Sede Vacante” yani "koltuk boşken" dönemine girdi. Bu süreçte Vatikan’ın yönetimi geçici olarak Kardinaller Meclisi’ne devredildi. Camerlengo, Papa'nın konutunu mühürledi. Ancak Papa’nın yaşamayı tercih ettiği Casa Santa Marta, konklav için gerekli lojistiği karmaşıklaştırıyor. Kardinaller bu dönemde alternatif konaklamalara yönelmek zorunda.
VATİKAN'DA YENİ PAPA ARAYIŞI: 252 KARDİNAL ROMA'DA TOPLANIYOR
Francis’in ölümünün ardından Vatikan’da haleflik yarışı başladı.
Dokuz günlük yas sürecinin ardından Sistine Şapeli’nde kapalı kapılar ardında yapılacak konklav ile yeni papa seçilecek. Toplamda 252 kardinalin katılacağı süreçte, yaş kriteri nedeniyle 115 kardinal oy kullanabilecek. Yeni Papa, üçte iki çoğunlukla seçilecek.
HALEFLİK YARIŞINA SKANDAL!
Yeni Papa’nın kim olacağına ilişkin tartışmalar sürerken, güçlü adaylardan biri olan Malta Kardinali Mario Grech hakkında ortaya çıkan örtbas iddiaları Vatikan’da büyük yankı uyandırdı. SNAP (Cinsel İstismara Uğrayan Rahip Kurbanları Ağı) ve Nate’s Mission adlı mağdur destek gruplarının hazırladığı şikâyet dosyasında Grech’in adı geçiyor.
Belgelerde, Grech’in Malta’da görev yaptığı dönemde bazı cinsel istismar iddialarını gerektiği şekilde soruşturmadığı ve bazı mağdurları susturmaya çalıştığı öne sürülüyor. Aynı dosyada Kardinaller Luis Tagle, Peter Erdő ve Victor Fernandez’in isimleri de yer alıyor. Dosya, Vatikan Devlet Sekreteri Kardinal Pietro Parolin’e sunulmuş durumda.
Mağdur grupları, bu isimlerin geçmişlerinin papalık makamı için uygun olup olmadığının değerlendirilmesi gerektiğini ifade ediyor. Grech’in yanı sıra adı geçen diğer kardinal adaylara ilişkin kamuoyuna açık bir soruşturma çağrısı yapılıyor.
VATİKAN'DA RADİKAL BİR YÖN DEĞİŞİKLİĞİ Mİ YAŞANACAK?
Konklav öncesinde öne çıkan diğer adaylar şöyle:
Kardinal Luis Tagle: Filipinli Kardinal Tagle, 67 yaşında ve Francis’in çizgisine en yakın isimlerden biri olarak öne çıkıyor. Kilisenin boşanmış kadınlar konusundaki geleneksel duruşunu sorgulayan açıklamalarıyla tanınıyor. Seçilirse ilk Asyalı Papa olacak.
Kardinal Fridolin Ambongo Besungu: Kongolu Kardinal Besungu, eşcinsel çiftlerin kutsanmasına karşı çıkarak Afrika’daki Katolik geleneğe bağlılığını gösterdi. Afrika’da geçersiz ilan ettiği doktrin nedeniyle Francis çizgisinden uzaklaşabileceği değerlendiriliyor.
Kardinal Pietro Parolin: Vatikan’ın dışişleri bakanı olarak görev yapan Parolin, hem reform hem gelenek çizgileri arasında denge kurmasıyla dikkat çekiyor. Papalık için merkez sağda konumlanan bir profil çiziyor.
Kardinal Willem Eijk: Eski doktor olan Hollandalı Kardinal Eijk, yeniden evlenmenin dine aykırı olduğunu savunmuş, Francis'in bazı kararlarını açıkça eleştirmişti. Reform karşıtı duruşuyla dikkat çekti.
Kardinal Raymond Burke: Wisconsin doğumlu Burke, Latin Ayini’ne sadakati ve doğum kontrolü gibi konularda kilise reformlarına yönelik sert itirazlarıyla biliniyor.
Kardinal Peter Erdő: Macaristan’dan Erdő, Avrupa Piskoposlar Konferansı’nın eski başkanı. Boşanmışların komünyona katılmasına karşı çıkıyor, birçok dili konuşmasıyla uluslararası platformda etkili bir figür olarak öne çıktı.
Kardinal Matteo Zuppi: Papa Francis’in Ukrayna barış girişiminde görevlendirdiği Zuppi, hem ilerici fikirleri hem de diplomatik çevresiyle dikkat çekiyor. ABD Başkanı Biden ile yaptığı görüşmelerle kilise diplomasisinde yeni bir çizgi oluşturdu.
Kardinal Mario Grech: 2020'den bu yana Piskoposlar Sinodu Genel Sekreterliği görevini yürüten Grech, Papa Francis’in sinodal vizyonunun mimarlarından biri. Ancak istismar vakalarını gerektiği gibi ele almamakla suçlanan Grech’in adaylığı, şikayet dosyaları nedeniyle tartışmalı hale geldi.
PETER TURKSON KİMDİR?
Papa seçimi öncesinde adı en çok geçen isimlerden biri de Gana doğumlu Kardinal Peter Kodwo Appiah Turkson. Afrika kıtasının önde gelen din adamlarından biri olan Turkson’ın, Katolik tarihinin ilk siyah Papa’sı olabileceği belirtiliyor.
GANA'DA DOĞDU, ROMA'DA YÜKSELDİ
Peter Turkson, 11 Ekim 1948’de Gana’da dünyaya geldi. 10 kardeşi olan Turkson’ın eğitim hayatı ilahiyat okullarında geçti. 20 Temmuz 1975’te rahip olarak atanan Turkson, Papalık nezdindeki görevlerine kadar uzanan dikkat çekici bir kariyere sahip.
1980’lerde Roma’da Kutsal Yazılar alanında doktora çalışmaları yürüten Turkson, 1992’de Cape Coast Başpiskoposu olarak atanmasıyla akademik kariyerine ara verdi.
PAPA'NIN ÖZEL ELÇİSİ OLDU
2003 yılında Papa II. John Paul tarafından kardinal yapılan Peter Turkson, 2009-2017 yılları arasında Papalık Adalet ve Barış Konseyi Başkanı olarak görev yaptı. 2016’da Papa Francis tarafından Güney Sudan barış süreci için özel elçi olarak görevlendirildi.
2022 yılında ise Papalık Bilimler Akademisi ve Papalık Sosyal Bilimler Akademisi’nin şansölyesi olarak atandı ve bu görevini hâlen sürdürüyor.
Turkson ayrıca, Latince, Yunanca, İngilizce, Fransızca, İtalyanca ve yerel Gana dili Fante olmak üzere altı dili akıcı şekilde konuşabiliyor.
PETER TURKSON TÜRK KÖKENLİ Mİ?
Soyadının “Türkoğlu” anlamına gelmesi sebebiyle kamuoyunda “Peter Turkson Türk mü?” sorusu gündeme geldi. Ancak biyografik kaynaklarda Peter Turkson’ın Türk kökenli olduğuna dair herhangi bir bilgi bulunmuyor. İsminin yalnızca tesadüfî bir benzerlik taşıdığı belirtiliyor. Öte yandan, Turkson’ın amcasının Müslüman olduğu bilgisi resmî kaynaklarda yer alıyor.
'da Takip Edin!
