"Trump Türkiye'nin kapısını çalacak" Yeni Suriye hamlesi!
ABD merkezli düşünce kuruluşu Atlantic Council'ın analizine göre, Donald Trump'ın Suriye politikası, Türkiye ile işbirliği yapmayı zorunlu hale getirecek. Analize göre, Esad rejiminin çöküşünün ardından Suriye'deki güç dengeleri değişirken, Türkiye'nin bölgedeki stratejik rolü giderek daha önemli hale geliyor.
Atlantic Council, Esad rejiminin çöküşünün ardından Suriye’deki yeni denklemi inceledi. Analizde, Esad’ın hızla devrilmesi ve Moskova’ya kaçmasının ardından, Esad’ı destekleyen Körfez ülkelerinin Suriye’ye yaptıkları yatırımların boşa gittiği vurgulandı. Ayrıca, Türkiye’nin bölgedeki stratejik hamleleri ve bu süreçteki önemli rolüne dikkat çekildi.
Analize göre, bundan sonraki süreçte Suriye’de etkin olacak güçlerin, Türkiye ile işbirliği yapmaları gerektiği ifade edildi.
"SURİYE YENİDEN ŞEKİLLENİYOR"
Son altı yıl içinde Körfez ülkeleri, Suriye’deki Beşar Esad rejimiyle ilişkilerini normalleştirme yönünde adımlar attı ve hatta 2011'de başlayan iç savaşın ardından Şam’daki büyükelçiliklerini yeniden açmıştı.
Esad’ın iktidarını güçlendirmesi ve İran’ın bölgedeki etkisinin artmasına rağmen, Suriye’nin uluslararası arenada daha fazla izole olmasının stratejik maliyetlerinin fark edilmesiyle ortaya çıktı.
Körfez ülkeleri, normalleşme sürecinin gerekçesi olarak, bölgesel gerilimleri ve Arap olmayan ülkelerin Suriye’de artan etkisini gösterdiler. Örneğin, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Bahreyn, 2018’de bu adımları atarken, 2024’te Suudi Arabistan da Şam’daki büyükelçiliğini yeniden açarak “İran’ın etkisini azaltma” amacını güttü. Bu süreçte, Katar Esad rejimine karşı eleştirilerini sürdürerek ilişkileri normalleştirmeyi reddetti.
Esad, 2024’te Suudi Arabistan’daki bir zirveye katılarak Arap Birliği’ne geri kabul edildi. Ayrıca, BAE’nin Esad’ın İran’ın Suriye üzerinden silah kaçakçılığını engellemesi şartıyla ABD yaptırımlarının hafifletilmesi için müzakerelerde ABD ile işbirliği yaptığı bildirildi.
Ancak, Esad’ın rejiminin sürpriz bir şekilde düşmesiyle Körfez ülkeleri, Esad’ı desteklemek için harekete geçen son ülkeler olarak bir çıkmaza girdi. Yine de, bu gelişme, Körfez ülkeleri için, Suriye’nin geleceği üzerinde hem siyasi hem de ekonomik açıdan büyük bir etkiye sahip olma fırsatı sundu.
YENİ SURİYE HAMLELERİ: TÜRKİYE İLE İŞBİRLİĞİ YAPMAK ZORUNDAYIZ
Esad’ın 8 Aralık’ta devrilmesinin ardından Suudi Arabistan, BAE, Bahreyn ve Umman Şam’daki diplomatik faaliyetlerine tekrar başladılar. Suriye’nin yeni hükümeti, bu ülkelere teşekkür eden açıklamalarda bulundu. Suudi Arabistan, Esad hükümetinin devrilmesinin ardından Suriye halkına “en güçlü desteği” sunduğunu belirtirken, 22 Aralık’ta Suriye’nin yeni lideriyle bir araya geldi ve bu toplantının ardından Suriye’ye petrol tedarik etmeyi planladıklarını duyurdu. Suudi Arabistan, aynı zamanda Türkiye ile de yakın işbirliği yaparak Suriye’deki geçiş sürecine katılım sağladı.
BAE ise 23 Aralık’ta yaptığı açıklamayla, Suriye'nin yeni hükümetiyle olumlu bir ilişki kurma sinyali verdi. BAE Devlet Başkanı’nın diplomatik danışmanı Enver Gargaş, Suriye’nin yeni liderliğiyle ilgili iyimserliğini dile getirdi, ancak tetikte olunması gerektiğini de vurguladı.
TÜRKİYE'NİN ARTAN ETKİSİ
Atlantic Council'ın analizine göre Suriye’deki yeni yönetimle en güçlü ilişkiye sahip olan ülke Türkiye, Orta Doğu ve Kuzey Afrika’daki artan etkisiyle bölgeye daha fazla nüfuz edebilecek bir konumda. Türkiye, sadece Suriye’deki kazanımlarıyla değil, aynı zamanda Güney Kafkasya’daki işbirlikleriyle de İran’a karşı pozisyonunu güçlendiriyor. Ancak yazara göre Türkiye, Suriye’nin yeniden yapılanma sürecinde yalnız hareket etmemeli. Körfez ülkeleriyle işbirliği, bu sürecin meşruiyet kazanması ve gerekli finansman desteğinin sağlanması açısından büyük önem taşıyor.
Körfez ülkeleri, Esad’ın kaderini belirleyen Doha Forumu’nda, Arap ülkeleri ile birlikte Türkiye, Rusya ve İran arasındaki görüşmeleri kolaylaştırarak Suriye’deki yeni liderlik üzerinde önemli bir etkiye sahip olabilir. Bu süreçte Katar, Suriye Ulusal Koalisyonu’nu desteklemeye devam etti ve Esad ile normalleşme politikalarına karşı çıktı.
TRUMP TÜRKİYE İLE İŞBİRLİĞİ YAPABİLİR
Esad’ın devrilmesi, İran için büyük bir gerileme anlamına geliyor. Analizde, "Körfez ülkeleri, Suriye’nin geleceğinde Arap rolünü güçlendirmek için bu fırsatı değerlendirebilir. ABD’nin de bu süreçte önemli bir rolü olacak. Suriye'nin yeniden inşa edilmesi ve geçiş dönemi yönetimi için uluslararası ve bölgesel destek, Suriye’nin istikrara kavuşması ve İran’ın bölgedeki etkisinin zayıflaması açısından hayati öneme sahip. Trump yönetimi, bu süreci finanse etmek ve yeniden yapılanma için gerekli kaynakları sağlamak için Türkiye ve Körfez ülkeleriyle işbirliği yapabilir." denildi.
'da Takip Edin!
