Trump öncesi NATO karıştı! Zelenkiy'in talebine Rusya'dan sert cevap
ABD'nin seçilen Başkanı Donald Trump resmi olarak göreve gelmeden önce, NATO son toplantısını gerçekleştirecek. Toplantı havası ise son derece gergin geçti. Ukrayna Cumhurbaşkanı Volomidir Zelenskiy, ülkenin olası NATO üyeliğinin sıcak savaşı bitireceğini iddia etmişti. Rusya ise bu açıklamaların ardından askeri bütçesini büyük oranda artırırken, Zelenskiy'nin savaşı bitirme formülüne de şiddetle karşı çıktı.
NATO dışişleri bakanları 3-4 Aralık tarihlerinde Brüksel'de yeni Genel Sekreter Mark Rutte ile ilk kez ve Biden yönetimi altında son kez bir araya geliyor.
NATO-UKRAYNA KONSEYİ
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve Türkiye Dışişkeri Bakanı Hakan Fidan'ın da katılacağı etkinlikte NATO ve Ukrayna temsilcilerini dışişleri bakanları düzeyinde bir araya getiren NATO-Ukrayna Konseyi de ilk kez toplanacak.
Tartışmaların merkezinde, son iki buçuk yıldır olduğu gibi NATO'nun Ukrayna'ya verdiği destek ve ittifakın savunma pozisyonu yer alacak. Ancak koridor tartışmaları sadece bir konuya odaklanacak: Donald Trump'ın ABD başkanı olarak geri dönmesinin Atlantik ittifakı üzerindeki potansiyel etkisi.
"ÖNCE AMERİKA"
Avrupalı liderler arasında Trump'ın sık sık reddettiği ve "Önce Amerika" sloganıyla da çelişen bir ittifaktan uzaklaşacağı endişesi hakim. Son iki yılda Trump ekibi tarafından hazırlanan belgelerde "İttifakın radikal bir şekilde yeniden yönlendirilmesi", "atıl bir NATO" ya da savunmaları için yeterli çabayı gösteren üyelerin göstermeyenlere kıyasla ABD'den daha fazla güvenlik garantisi alacağı "iki kademeli bir ittifak''tan söz ediliyor.
Biden’ın geçtiğimiz günlerde Ukrayna’ya ATACMS füzelerini Rusya topraklarına yapılacak saldırılarda kullanma izni vermesi, savaşın gidişatını derinden etkileyerek çatışmaları alevlendirdi.
Bu hamlenin, Ukrayna’yı destekleme kararlılığı mı yoksa Trump yönetimine daha karmaşık bir sorun bırakma amacı mı taşıdığı tartışılıyor. Füzeleri kullanma izni, Biden’ın Ukrayna’ya yönelik stratejik taahhütlerinin bir göstergesi olsa da Trump yönetimi için barış görüşmelerini aksatan ekstra bir yük oluşturabilir.
TRUMP'IN BARIŞ MASASI
Trump’ın göreve başlamasıyla savaşın sona erme ihtimali, bu füze hamlelerinin barış müzakerelerini ne kadar sekteye uğratacağına da bağlı olacak.
Trump’ın Ukrayna-Rusya Savaşı'nı sona erdirme stratejisi, ABD açısından Afganistan’daki çekilme sürecinde yaşanan kaotik hataların tekrarlanmasını önlemek için dikkatle kurgulanmış bir diplomatik plana dayanmak zorunda.
Öncelikli adım, liderlerle doğrudan müzakere yürütmek ve barış masasında hızlı bir çözüm için zemin hazırlamak olacaktır.
Ancak bu süreçte, Rusya’nın güvenlik kaygılarını dikkate alırken Ukrayna’nın egemenlik haklarını ve uluslararası itibarını korumak, kritik bir denge siyaseti gerektiriyor.
ZELENSKİY'NİN NATO SÖYLEMLERİ
Sky News'e verdiği bir röportajda, Zelenskiy'ye şu anki Ukrayna topraklarında NATO üyeliğini kabul edip etmeyeceği soruldu. Zelenskiy, NATO üyeliğini kabul edeceğini ancak önce tüm Ukrayna'ya, uluslararası tanınan sınırları içinde üyelik teklif edilmesi gerektiğini söyledi.
Ukrayna'nın, ancak bu kararlar sonrası Rusya'nın kontrolündeki toprakların "diplomatik yollarla" geri alınması için müzakerelere başlayabileceğini belirtti.
NATO'nun böyle bir öneriyi kabul edip etmeyeceği ise son derece şüpheli.
"TEK GERÇEK GÜVENCEYİ NATO VEREBİLİR"
"Ukrayna, böyle bir öneriyi hiçbir zaman düşünmedi çünkü kimse bunu resmi olarak bize sunmadı," diyen Zelenskiy, NATO'nun, Rusya'nın kontrolündeki topraklar dahil olmak üzere tüm ülkeye üyelik teklif etmesi gerektiğini vurguladı.
Zelenskiy, birçok kişinin ateşkese yönelik önerilerde bulunduğunu ancak Rusya'nın tekrar saldırmaması için bir mekanizma olmadan ateşkese ulaşmanın çok tehlikeli olduğunu belirtti. Tek gerçek güvenceyi ise yalnızca NATO üyeliğinin sağlayabileceğini ifade etti.
"NATO, UKRAYNA'YI İÇİNE ÇEKMEYE ÇALIŞIYOR"
Ukrayna krizine değinen Lavrov, bu krizin çözümü için temel nedenlerin ortadan kaldırılması gerektiğini belirterek, "Nedenlerden biri, NATO'nun doğuya doğru ilerleyerek, Ukrayna'yı içine çekme girişimi. Bu, Rus sınırlarında askeri tehdit oluşturuyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna'nın NATO'ya dahil olmasının kabul edilemez olduğunu söyledi. Buna izin vermeyeceğiz." dedi.
Lavrov, Ukrayna'daki çatışmaların dondurulması ihtimaline ilişkin, "bunun, barışa götüren yol olmadığını" vurguladı.
Rusya ile Ukrayna arasındaki müzakerelerin yeniden başlatılması ihtimalini de değerlendiren Lavrov, "Ukrayna ile ülkemizin meşru çıkarlarının kapsamlı şekilde dikkate alınması doğrultusunda müzakerelere hazırız." ifadesini kullandı.