Geri dönüşümle ekonomiye 256 milyar liralık katkı! 10 milyon hanenin elektriği atıktan geldi

Bugün bütün dünyada ‘Uluslararası Sıfır Atık Günü’ olarak kutlanırken, Türkiye de ‘Sıfır Atık Hareketi’ ile bugüne kadar 74,5 milyon ton atığı geri kazandırdı ve geri dönüşümle ekonomiye 256 milyar liralık katkı sağlandı.
CEVDET FIRAT AYDOĞMUŞ'UN HABERİ -Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan himayesinde 27 Eylül 2017’de başlayan Sıfır Atık Hareketi, 7 yıldır Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı koordinesinde yürütülüyor. Geçtiğimiz yıl projenin 7’nci yılı için “7 Yılda 7 Kıtada” sloganı kullanılmıştı. Bu yıl da 30 Mart Uluslararası Sıfır Atık Günü’nde “Yeterince Var” sloganı ile farkındalık oluşturulacak. BM Genel Kurulunda, 14 Aralık 2022’de Türkiye’nin ana sunuculuğunda, 105 ülkenin de ortak sunucu olduğu “sıfır atık” kararı oylamayla kabul edilmişti ve 30 Mart, “Uluslararası Sıfır Atık Günü” ilan edilmişti.
GERİ KAZANIM YÜZDE 36,08’E ÇIKTI
Türkiye, Sıfır Atık Hareketi ile 7 yılda çevreden enerjiye, sera gazı salımından depolama alanına kadar pek çok alanda tasarruf sağlayıp hem ekonomiye hem de geleceğe yatırım yaptı. Bugüne kadar 205 bin binada Sıfır Atık Yönetim Sistemi’ne geçildi. 2017’de yüzde 13 olan geri kazanım oranını 2024’te yüzde 36,08’e çıkarıldı. Türkiye, 2035 yılında geri kazanım oranını yüzde 60’a çıkarmayı hedefliyor. Ayrıca bu konuda şu ana kadar 25 milyon kişiye eğitim verildi.
74,5 MİLYON TON ATIK GERİ KAZANDIRILDI
Bu çerçevede, toplam 74,5 milyon ton atık geri kazandırıldı. Geri kazandırılan atıkların 32,5 milyon tonu kâğıt-karton, 9,1 milyon tonu plastik, 3,1 milyon tonu cam, 6,4 milyon tonu metal ve 23,4 milyon tonu organik ve diğer geri dönüştürülebilir atıklardan oluşturuldu. Geri dönüşümle ekonomiye 256 milyar liralık katkı sağlandı. Bu tutar; 10 milyon hanenin yıllık elektrik faturası kadar tasarrufa, 10 şehir hastanesi veya 500’den fazla okul inşa edilebilecek büyüklükte kaynağa ve yüz binlerce kişiye istihdam sağlayacak iş gücüne karşılık geliyor.
İSTANBUL’UN YEDİ SENELİK TÜKETİMİNE DENK TASARRUF
Bu arada, sudan 1,71 trilyon litre tasarrufla İstanbul’un 7 yıllık su tüketimine eş değer veya 10 milyar insanın bir sene boyunca her gün duş almasına yetecek kadar kazanım elde edildi. Petrolden 54,6 milyar litre tasarrufla Türkiye’deki bütün araçların yıllık yakıt tüketimi kadar kazanım sağlandı. Geri dönüşüm sayesinde 227,3 milyar kilovatsaat enerji tasarrufuyla 40 milyon hanenin bir yıllık elektrik ihtiyacına eş değer kazanım elde edildi. Öte yandan, 552,7 milyon ağacın kesilmesi önlenerek Amazon Ormanlarında yaklaşık 10 bin kilometrekarelik alana veya Türkiye’deki bütün ormanların yüzde 6’sına denk gelecek kazanım sağlandı. Bunun yanı sıra 150 milyon ton karbondioksit salımı önlendi ve yaklaşık 30 milyon aracın yıllık karbon salımına eş değer kazanım elde edildi. 284 milyon metreküp atık depolama alanı tasarrufuyla yaklaşık 40 bin futbol sahası büyüklüğünde bir alan elde edildi.
GÜNDE 9 BİN TON ATIK AYRIŞTIRILIYOR
Sıfır Atık Hareketi çerçevesinde Çevre Bakanlığına bağlı İller Bankası Genel Müdürlüğü, Türkiye’nin farklı noktalarına yedi yılda 46 depolama, ayrıştırma ve transfer tesisinin kurulmasına destek oldu. Katı atık tesislerinde günlük 9 bin ton atık ayrıştırılıp ürün veya enerjiye dönüştürülüyor.
SIFIR ATIKTA MAVİ HAREKETİ
Sıfır Atık Mavi Hareketi, 10 Haziran 2019’da Çevre Bakanlığı tarafından hayata geçirildi. Sıfır Atık Mavi Hareketi ve “Birinci 5 Yıllık İl Eylem Planları” sonucunda denizlerden 245 bin ton çöp temizlendi. Yani; denizler, 20 bin 500 kamyon dolusu çöpten kurtarıldı. Bu çöpler, uygun bertaraf yöntemleriyle çevreye zarar vermeyecek şekilde yönetildi.
YENİ AŞAMA: DEPOZİTO SİSTEMİ
Bu yıl başlatılan Depozito Yönetim Sistemi çerçevesinde Depozitosu Olan Ambalajlar (DOA) logolu plastik, cam şişeler ile alüminyum ambalajlar, DOA İade Makinelerine bırakılıyor. Bu sistem sayesinde vatandaşlar, ambalaj başına teşvik bedeli alıyor. DOA ile yılda 520 milyon avro kazanç sağlanması bekleniyor.