Makarna savaşları! Paramıza göz diktiler

Türkiye, Rusya’dan ithal ettiği buğdayı makarnaya dönüştürerek dünyaya satıyor. Makarna üretimi ve ihracatında dünyanın sayılı ülkeleri arasında yer alıyor. Ancak Rusya bu alandaki pazarı görerek ‘makarnalık buğday ihracatını’ yasaklamayı planlıyor. Ayrıca Moskova ülkede 10 makarna fabrikası kurmayı hedefliyor.
KAAN ZENGİNLİ'NİN HABERİ - Dünyanın önde gelen buğday üreticilerinden Rusya, bu alandaki sanayisini kuvvetlendirmek ve katma değerli ürün ihraç etmek adına harekete geçti. Rusya Tarım Bakanlığı bu çerçevede ‘makarnalık buğday ithalatını’ yasaklamayı planlıyor. Ve bu durum Türkiye’yi yakından ilgilendiriyor. Çünkü Türkiye makarna üretimi ve ihracatında kullandığı unun büyük kısmını Rusya’dan alıyor. Hatta ülkemiz makarna üretiminde dünyada 3’üncü, ihracatında ise dünyada 2’nci sırada yer alıyor. Rusya’nın alacağı ithalat yasağının makarna üretim ve ihracatına büyük darbe vuracağı tahmin ediliyor. Üstelik ülkemizde yerli ekmeklik buğdaydan makarna üretimi yasak. Yalnızca ‘durum buğdayı’ kullanılıyor. Buna gerekçe olarak ise Rusya’dan gelen kaliteli buğdayın daha ucuza mâl edilmesi ve ekmeklik buğdayın un ve ekmek üretiminde kullanılması gösteriliyor. Öte yandan Rusya Ticaret ve Yatırım Bakanlığı 2024 yılı içinde 2 büyük makarna fabrikası kurulacağını, 2025 yılına kadar da fabrika sayısının 10’a yükseleceğini ifade ediyor. Sektör temsilcileri Rusya’nın makarnalık buğday ithalatını kesmesinin Türkiye ihracatı ve üretimi için bir felaket olacağını söylüyor.
YEREL POLİTİKAYA GEÇİYOR
Burdur Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Faruk Gündüzalp, TÜİK verilerine göre Türkiye’nin gıda sektöründe en çok ihracat yaptığı kalemlerin başında makarna ve un sektörü olduğunu belirtip, Rusya’nın izlediği millî tarım politikasıyla bu sektörünün tehlikeye gireceğini ifade etti. Gündüzalp, “Türkiye, şu an Rusya’nın en büyük buğday pazarı konumunda. Biz ise ithal ettiğimiz buğdayları un ve makarna olarak işleyip ihraç ediyoruz. En büyük ihracat kalemimiz de bunlar. Ama Rusya kendi buğdayına bizim katma değer oluşturmamızdan rahatsız, ülkede makarna ve un fabrikaları kuruyor. Hem de önümüzdeki yıllarda buğday satışını yavaşlatacak” diye konuştu.
BUĞDAYI İŞLEYİP İHRAÇ EDİYORUZ
Türkiye bugün dünyanın en büyük üçüncü makarna üreticisi pozisyonunda bulunuyor. İhracat tarafında ise dünya ikincisiyiz. Geçen yıl, Türkiye’nin makarna ihracatı 1 milyon 350 bin ton civarında ve bu yıl ise bu rakamın aşılacağı tahmin ediliyor. Yılın 9 ayına bakıldığında ihracat rakamı yaklaşık 700 milyon dolar, bu rakamın yıl sonunda 1 milyar dolar seviyelerine çıkacağı ifade ediliyor.
Öte yandan 2023’ün 10 aylık döneminde yapılan ithalatta ilk sırayı 3 milyar dolarla buğday aldı. Rusya ve Ukrayna buğdayının en fazla ithal edildiği ülke Türkiye… Bu dönemde, Rusya’dan 2,2 milyar dolarlık, Ukrayna’dan 710 milyon dolarlık buğday ithalatı yaptık.
ÜRETİMDE YERLİ BUĞDAY TALEBİ
Türkiye’de makarna, resmî olarak ve TSE’nin makarna standardı doğrultusunda “Triticum durum buğdayından üretilen irmiğe su katılıp tekniğine uygun yoğrularak hazırlanan hamurun şekillendirilip kurutulmasıyla elde edilen bir ürün” olarak tanımlanıyor. Bu doğrultuda ülkemizde makarna sadece durum buğdayından üretilerek tüketicilere sunuluyor. Sektör temsilcileri; makarnanın durum buğdayı yerine ekmeklik buğdaydan üretilmesi durumunda, besin özellikleri ve kalitesinde önemli değişiklikler olacağını belirtiyor. Ayrıca ithalatın da önüne geçileceği belirtiliyor.