Piyasalarda tarife fırtınası! Altın, petrol, kripto düştü, borsalar sert dalgalandı...
ABD’nin gümrük vergisi paketi, küresel ekonomik yavaşlamaya yol açabilecek geniş çaplı bir ticaret savaşının patlak verebileceğine dair endişeleri artırırken, piyasalarda perşembe ve cuma günü yaşanan düşüş yeni haftanın ilk gününde de sürdü. Altın fiyatları 3 bin doların altını test ederken, petrol dört yılın en düşük seviyesini gördü. Asya borsaları sert düşerken, ABD ve AB’den gelen açıklamalar piyasalarda dalgalanmaya yol açtı.
Küresel piyasalarda, ABD Başkanı Donald Trump’ın açıkladığı karşılıklılık esaslı tarifelerin ardından oluşan satış baskısı güç kazanarak yeni haftaya taşındı. ABD endekslerindeki geçen hafta takip edilen iki günlük sert düşüş 6 trilyon doların üzerinde kayba sebep olurken, haftanın ilk işlem gününe Asya, Avrupa ve ABD borsaları küresel ticaret savaşının derinleşebileceğine yönelik endişelerle sert düşüşle başladı.
Trump’ın 2 Nisan’daki açıklamasının ardından ABD’de S&P 500 endeksi cuma günü yüzde 6 düşerek Mart 2020’den bu yana en kötü iki günlük kaybını yaşamış ve Nasdaq 100 ‘ayı piyasası’na girmişti. Japonya’da Nikkei 225 Aralık’taki zirvesinden yüzde 20 düşerek ayı piyasasına girerken, Hong Kong’da Hang Seng China da Mart zirvesinden yüzde 20 düştü.
MSCI Gelişen Piyasa endeksi yüzde 7’yi aşan düşüşle 2008’den bu yana en sert gün içi düşüşü yaşadı. Dün New York borsası ise Trump’ın açıkladığı tarifelerin ardından oluşan satış baskısının derinleşmesiyle haftanın ilk işlem gününe sert düşüşle başlarken, açılışta Dow Jones endeksi yüzde 2,86, S&P 500 endeksi yüzde 3,51, Nasdaq endeksi ise yüzde 3,91 geriledi. Trump’ın, Çin hariç diğer tüm ülkelere uygulanan gümrük tarifelerini 90 gün süreyle askıya almayı değerlendirdiği iddiası piyasaların yönünü etkilerken, iddia kısa süre sonra yalanlandı.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de Trump’ın açıkladığı kapsamlı gümrük vergilerine ilişkin olarak Avrupa Birliği’nin (AB) ABD yönetimiyle müzakereye hala açık olduğunu söyledi. Pozitif gelen haberlerin etkisiyle Borsa İstanbul yükseldi, ABD borsalarında karışık seyir izlendi.
PETROL, DÖRT YILIN EN DÜŞÜK SEVİYESİNDE
Yatırımcılar tarife açıklamaları sonrası görülecek riskli varlıklardan, başta devlet tahvilleri olmak üzere güvenli liman varlıklara yöneliyor. Artan risk algısının etkisiyle tahvil piyasalarında alış yönlü bir seyir öne çıkarken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yaklaşık 6 baz puan gerileyerek yüzde 3,94’e indi. Cuma gününü yüzde 5,6 azalışla 65,7 dolardan tamamlayan Brent petrolün varil fiyatı ise yüzde 4’ün üzerinde düşerek 62,3 dolara kadar indi ve Nisan 2021’den bu yana en düşük seviyesini gördü.
ALTININ ONS FİYATI 3 BİN DOLARIN ALTINI TEST ETTİ
Dolar endeksi 101,9 seviyelerine gerilerken, altın fiyatları yatırımcıların küresel resesyon endişeleriyle diğer varlıklardaki zararlarını telafi etmek amacıyla satış yapması sonucu dün üç haftanın en düşük seviyesine indi. Altının ons fiyatı 3 bin doların altını test ederek 2.972 dolar seviyesini gördü. Gram altın ise yeni haftaya yüzde 3’lük düşüşle başladı ve 3.633 liraya kadar geriledi.
BITCOIN 75 BİN DOLAR SEVİYESİNİN ALTINA İNDİ
Kripto paralar tarafında da sert satış baskısı etkili olurken, Bitcoin dün yüzde 10’un üzerinde düşüşle 74 bin 508 dolara kadar geriledi. Ethereum ise yüzde 22 değer kaybederek 1.411 dolar seviyesini gördü. Bitcoin dahil küresel kripto para piyasasının değeri 24 saatte yaklaşık yüzde 10,58 azalarak 2 trilyon 390 milyar dolara geriledi. Bitcoin, Trump’ın göreve başladığı gün bütün zamanların en yüksek seviyesi olan 109 bin doların üzerine çıkmıştı.
BİST YÜKSELDİ RİSK PRİMİ ARTTI
Cuma günü küresel piyasalardaki satış baskısına paralel düşen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, yeni haftaya yüzde 2,80 düşüşle 9.117,38 puandan başlarken, gün içinde 9.050 puana kadar gerileme yaşandı. Gelen pozitif açıklamalarla BIST 100 günü 9.407,17 puandan kapadı. Küresel piyasalardaki gelişmeler Türkiye’nin risk primini de baskıladı. Yeni haftanın ilk işlem gününde Türkiye’nin 5 yıllık CDS’leri 372 baz puanı gördü. Böylelikle Türkiye’nin risk primi Kasım 2023’ten bu yana en yüksek seviyeye çıktı.
AB’DEN MÜZAKERE TEKLİFİ
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, ABD gümrük tarifelerine ilişkin Avrupa Birliği’nin ABD yönetimiyle müzakereye açık olduğunu belirterek, “ABD’ye karşılıklı yüzde sıfır gümrük vergisi teklif ettik” dedi. Von der Leyen, AB’nin aynı zamanda karşı tedbirler almaya hazır olduğunu vurguladı.
YÜZDE 34 VERGİ ARTIŞINI GERİ ÇEK YOKSA YÜZDE 50 EK VERGİ GETİRECEĞİZ
ABD Başkanı Donald Trump, piyasaların tarifelere tepkisine ilişkin “Hiçbir şeyin kötüye gitmesini istemem, ama bazen bir şeyi düzeltmek için ilaç almanız gerekir” dedi. Trump, ABD’nin bazı ülkelerle milyar dolarları aşan ticaret açıkları olduğunu belirterek, Çin ile olan açığın ise trilyon dolar olduğunu söyledi. Trump, “Çin uzun süredir devam eden ticaret ihlallerine yaptığı yüzde 34’lük tarife artışını yarına kadar (8 Nisan) geri çekmezse, ABD 9 Nisan’dan geçerli olmak üzere Çin’e yüzde 50 oranında ek gümrük vergisi uygulayacak. Buna ek olarak, Çin ile talep ettikleri görüşmelere ilişkin tüm müzakereler sonlandırılacak” ifadelerini kullandı.
ÇİN'İN DÖVİZ REZERVİ 3,2 TRİLYON DOLAR
Çin’in döviz rezervi varlıklarının, mart ayında 3 trilyon 240 milyar dolara ulaştığı bildirildi. Çin Devlet Döviz Takas İdaresi'nin açıkladığı verilere göre, ülkenin döviz rezervleri, mart sonunda bir önceki aya göre 13,4 milyar dolarlık artış kaydetti. Çin’in döviz rezervleri, 16 aydır 3,2 trilyon doların üzerinde seyrediyor.
İŞ DÜNYASINA GÖRE VERGİLER TÜRKİYE İÇİN FIRSAT
ABD Başkanı Donald Trump’ın birçok ülkeye getirdiği gümrük tarifeleri, küresel ticarette korumacılık eğilimlerini artırırken, yükselen gümrük duvarları ülkeler için tehdit oluşturuyor. Türk iş dünyası bu gelişmeleri Türkiye açısından yeni fırsatlar doğurabilecek bir dönüşüm süreci olarak değerlendiriyor.
İTO BAŞKANI AVDAGİÇ: DOĞRUDAN YATIRIM ARTABİLİR
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, ABD’nin vergileri ‘müzakereler’ için bir güç olarak gördüğünü belirterek, ek gümrük vergileri yüzünden ABD’nin Türkiye’den mal almayı tercih edebileceğini ve bunun da Türkiye’de üretim için birçok ülkeden doğrudan yatırımları artırabileceğini söyledi.
İSO BAŞKANI BAHÇIVAN: DERSİMİZE İYİ ÇALIŞMALIYIZ
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Başkanı Erdal Bahçıvan, “Dünyadaki bütün rekabet ezberlerini bozan yeni tarifeler çerçevesinde oluşacak yeni rekabet şartlarına, dersimize çok iyi çalışarak hazırlanmalıyız. Bu tarihî fırsatı akıllı hamlelerle çok iyi değerlendirmemiz gereken bir döneme giriyoruz” diye konuştu.
ASKON BAŞKANI AYDIN: FUAR SAYISI ARTIRILMALI
Anadolu Aslanları İş Adamları Derneği (ASKON) Genel Başkanı Orhan Aydın, Türkiye’ye getirilen yüzde 10’luk ek verginin diğer oranlara bakıldığında Türkiye’yi daha da rekabetçi konuma getirdiğini dile getirerek, “İhracatçı birlikleri bu bölgede yapılacak fuar ve organizasyonların sayılarını artırmalıdır” dedi.
TÜGİAD BAŞKANI YILDIRIM: ALTERNATİF TEDARİKÇİ OLABİLİRİZ
Türkiye Genç İş İnsanları Derneği (TÜGİAD) Başkanı Gürkan Yıldırım, ABD’nin Çin ve AB’ye uygulayacağı yüksek vergilerin bu bölgelerden yapılan ithalatı azaltabileceğini aktararak, “Bu bölgelerden tedarik sağlayan sektörler için Türkiye alternatif bir tedarikçi olarak öne çıkabilir” açıklamasını yaptı.