Çin, Filistin meselesinin kapsamlı, adil ve kalıcı çözümü için önemli barış gücü

Çin’in daveti üzerine 14 Filistinli siyasi gruptan üst düzey temsilciler 21-23 Temmuz tarihleri arasında Beijing’de uzlaşma buluşması düzenledi. Buluşmanın ardından “Bölünmeye Son Verilmesi ve Filistin Ulusal Birliğinin Güçlendirilmesiyle İlgili Beijing Deklarasyonu” ortaklaşa imzalandı. Zorlu bir süreçle kazanılmış bu uzlaşma, Filistin’in kurtuluş davasında tarihî bir an ve Orta Doğu’daki barış ve istikrara yönelik önemli bir adımdır.

Buluşmada, varılan en büyük mutabakatın 14 grup arasındaki büyük uzlaşma ve birliğin gerçekleştirilmesi olduğu kaydedildi. Kazanılan en büyük başarının, Filistin Kurtuluş Örgütü’nün Filistin halkının tek meşru temsilcisi olarak belirlenmesi olduğu vurgulandı. En göze çarpan vurgu ise savaş sonrası Gazze’nin yönetimi etrafında geçici bir ulusal uzlaşı hükûmeti kurulması konusunda yapılan anlaşmaydı. Ayrıca, BM’nin ilgili kararları uyarınca bağımsız Filistin devletinin kurulması için yapılan en güçlü çağrı da dikkat çekti.

Hâlihazırda Gazze’deki çatışma dışa yayılma etkisiyle devam etmekte ve bölgesel çatışmaların dinamikliği birçok noktada gözlemlenmektedir. Çin, çatışmaya yönelik üç adımlı girişimi önerdi. İlk adım: Gazze’de mümkün olan en kısa sürede kapsamlı, kalıcı ve sürdürülebilir ateşkesin sağlanması ve insani yardım ve kurtarma çalışmalarına engelsiz erişimin izin verilmesi. İkinci adım: ‘Filistinlilerin Filistin’i yönetmesi’ ilkesi çerçevesinde Gazze’nin savaş sonrası yönetişimi için ortak çaba gösterilmesi. Üçüncü adım: Filistin’in BM’ye resmî üyeliğini kazanma süreci hızlandırılarak ‘İki Devletli Çözüm’ün yerine getirilmesi. Bu üç adım birbirine bağlı ve hepsi de vazgeçilmezdir.

Filistin meselesi, Orta Doğu’nun temel meselesidir. Çin’in yeni döneme girmesinden bu yana, Çin Devlet Başkanı Sayın Xi Jinping, Filistin meselesinin çözümü için defalarca girişimlerde bulunmuş ve Çin’in bilgeliğiyle çeşitli öneriler sunmuştur. Filistin meselesinde hiçbir özel çıkar gözetmeyen Çin, her zaman insanlık vicdanı ve adaletin yanında yer alıyor, Filistin halkının meşru ulusal haklarını geri kazanmasını ve Orta Doğu halklarının kaderlerini kendi ellerine almalarını her zaman kararlılıkla destekliyor. Çin’in Filistinli gruplar arası uzlaşıya yönelik çabası, Küresel Güvenlik Girişimi’nin uygulanması ve Orta Doğu’da barış ve istikrarın korunmasında en güncel pratiktir.
Ancak Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye’nin Tahran’da suikasta uğraması, bölgedeki durumu daha da tehlikeli hâle getirmiş. BM Şartı’nın Temel İlkelerini ve uluslararası ilişkilerin temel normlarını ciddi şekilde ihlal eden bu tür suikast uygulaması, Gazze’deki ateşkes müzakerelerini doğrudan baltalamış ve bölgesel gerilimi yükseltmiştir. Çin tarafı, buna kararlılıkla karşı çıkmakta ve şiddetle kınamaktadır. Gerilimin tırmanmaması için Gazze’de mümkün olan en kısa sürede kapsamlı ve kalıcı bir ateşkes sağlanmalıdır. Uluslararası toplum bu konuda ortak bir ses çıkararak Orta Doğu’daki gerilimin mümkün olan en kısa sürede hafifletilmesi için ortak çaba göstermelidir. Çin, uluslararası adaletin yanında durmaya ve gerilimin tırmanmasını önlemek için bütün taraflarla birlikte çalışmaya devam edecektir.

Barış bir gecede sağlanamaz, ancak doğru yönde olduğu sürece, kararlı ve tutarlı bir şekilde devam edilmelidir. Mevcut durum giderek ağırlaşırken, Filistin’in iç uzlaşması daha da önemli ve gerekli hâle geldi. Filistin Devlet Başkanı Sayın Mahmud Abbas’ın 15 Ağustos’ta Türkiye Büyük Millet Meclisinde yaptığı konuşmada belirttiği gibi, Filistin’de ulusal uzlaşı ne kadar hızlı bir şekilde tesis edilirse zafere de o kadar hızlı bir şekilde ulaşılabilir. Çin, Küresel Güvenlik Girişimi’nin ruhuna göre Orta Doğu ülkelerinin stratejik bağımsızlığını güçlendirmelerine destek olmaya, Beijing Deklarasyonu’nun hayata geçirilmesi için çaba göstermeye ve Orta Doğu’da barış ve istikrarın korunmasında yapıcı bir rol oynamaya devam edecektir. Çin ve Türkiye, Filistin-İsrail çatışmasında aynı veya benzer birçok görüş paylaşmaktadır. Bu seferki çatışmanın ortaya çıkmasından bu yana Türk tarafı, barışı ilerletmek ve savaşı durdurmak için aktif bir şekilde çok taraflı aracılık yaptı. Çin tarafı, Filistin meselesinin bir an önce kapsamlı, adil ve kalıcı bir çözüme kavuşturulması amacıyla Türk tarafı ile koordinasyonu güçlendirmeye hazırdır.

Çin Halk Cumhuriyeti Büyükelçisi
Liu Shaobin