Ağzımızın tadı kalmayacak: 36 kenti vuran don afeti rekolteyi yarı yarıya düşürdü
Ani sıcaklık düşüşlerinin neden olduğu don afetinin tarlalardaki yıkımı gün geçtikçe netleşiyor. Ordulu fındık üreticisi rekoltenin yüzde 50'inin altına düşebileceğini söylerken bal üreticisi ise geçen yılın çok altında ürün elde edileceğini kaydetti. Üreticiler zararın boyutunun ilerleyen günlerde net bir tabloda görüleceğini ifade edip son yılların en büyük hasarının yaşandığına dikkat çekti.
Türkiye şubat, mart ve son olarak nisan aylarında ani soğumaya sahne oldu, tarlaları don vurdu. Ağaçların fizyolojik yapısının bile etkilendiği afette tarlaların neredeyse kaybedildi. Son yılların en büyük don afetinin pazara yansıması ise cep yakacak. Üreticiler zararın boyutunun ilerleyen günlerde netleşeceğini söyledi.
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı ise "Başta hububat, baklagiller ve yağlı tohumlar olmak üzere stratejik öneme sahip tarım ürünlerinde yurt içi gıda arzını olumsuz yönde etkileyecek bir risk bulunmuyor" ifadelerini kullandı.
Türkiye Arı Yetiştiricileri Merkez Birliği (TAB) Başkanı Ziya Şahin, bal üretimindeki zarar dikkat çekti.
KIR ÇİÇEKLERİ ÖLDÜ
Şahin, yaptığı açıklamada, ülkenin önemli bölümünde etkili olan, tarım sektöründe ciddi sorunlara yol açan zirai don hadisesinin bahçelerde elma, şeftali, kayısı, kiraz, vişneyi, doğada otları ve kır çiçeklerini öldürdüğünü söyledi.
Kır çiçekleri ve meyve çiçekleri öldükten sonra arıcıların yapacağı iş kalmadığını vurgulayan Şahin, "Meyvecilik zarar gördüyse bir daha çok zarar gördük. Tarımsal üretimin en önemli unsuruyuz biz. Tarımsal üretim için emek veriyorduk. Emek vereceğimiz bir şey kalmadı, tarım sektörü çok ciddi derin yara aldı. Doğada, tarlada arıların çalışacağı alan, bir şey kalmadı" dedi.
KOVANLAR BOŞ KALDI
Arıların gelişemediğine ve zararın hesap edilemeyecek boyutta olduğuna dikkati çeken Şahin, şöyle konuştu:
"Don zararından sonra üçüncü, dördüncü çiçekler gelse bile bize faydası olmayacak çünkü arılarımız gelişmedi. Arılar gelişseydi üçüncü dördüncü çiçekte bal alabilecektim. Ben komple zarar gördüm. Arılarda da ciddi harar oluştu. Orta Anadolu'daki arılarımızda ciddi zarar var. Kırıkkale'deki arıların yüzde 80'i zarar görmüş, kışlatma sürecinde.
Dengesiz hava şartlarından oluştu bu zarar. Geçen yıllarda arıcılarımıza kovan başına dörder beşer kilo şeker veriliyordu bu yıl hiçbir şey verilmedi. Şeker verilebilseydi belki bu kadar zarar oluşmayacaktı. Arıcılar desteklerini alamadı. Ocak şubatta yatıyordu normalde nisan geldi halen destek alamadık. Arıcılar perişan oldu."
BALA HASRET KALABİLİRİZ
Meyve üreticilerinin durumunun kötü olduğunu ancak arıcılarda ise çarpan etkisiyle daha ciddi boyutlarda zarar ortaya çıktığını belirten Şahin, şunları söyledi: "İleriye dönük plan program yapamıyoruz. Türkiye'nin uzun yıllar ortalaması 115 bin ton bal üretimi. Geçen yıl 80 in ton civarında üretim oldu ve kendi ihtiyacımızı karşıladık. Bu yıl 80 bin ton bile çok uzak kalıyor bal üretiminde. Ciddi kayıp oluşacak maalesef."
REKOLTE YARI YARIYA
Türkiye Ziraat Odaları Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Arslan Soydan ise nisan ayında etkili olan kar yağışının fındıkta zirai dona neden olduğunu, yarı yarıya rekolte kayıplarının yaşanabileceğini söyledi.
Bölgede kar yağışının ardından hava sıcaklıklarının eksilere düşmesi sonucu, 250 rakım ve üzeri olan noktalarda ciddi yanıklar olduğu, bu yıl rekoltede yüzde 50’nin üzerinde kayıp olabileceği belirtiliyor.
SON YILLARIN EN BÜYÜK ZARARI
Soydan, zirai don nedeniyle görülen zararın ilerleyen günlerde daha da artış gösterebileceğini ifade ederek, "Zarar gören çotanaklarda güneş vurdukça kuruma devam edecek. Esas zararları birkaç gün sonra daha net görebiliriz ama zarar boyutunun önemli derecede olduğunu düşünüyoruz. Belki yüzde 50’nin üzerinde bir zarar olabilir. Sadece fındık değil bakıldığında Türkiye’deki birçok meyve ürünü zarar gördü. Son yılların en büyük hasarını yaşadık diyebilirim" ifadelerine yer verdi.