Akademik fay kırılması! Uzmanlar zıtlaşıyor, vatandaş arada kalıyor
6,2’lik Silivri depremi, yine bilim adamlarını böldü. “Fayın stresi boşaldı, büyük deprem artık olmaz” diyen uzmanlar aksini söyleyenleri sahaya inmemekle suçladı. “Büyük deprem olacak” diyenler de karşı grubun “bilim adamı” olmadığını söyledi.
Gölcük, Düzce, İzmir, Elâzığ, Kahramanmaraş felaketlerini yaşayan Türkiye, İstanbul’da meydana gelen deprem fırtınasıyla çok büyük korkuya kapıldı. Sık sık dile getirilen “Olası bir depremde İstanbul dümdüz olur” uyarısını hatırlayanlar parklara, millet bahçelerine çadırlar kurdu. Gazetelerden, televizyonlardan, internetten deprem uzmanı isimlerin yaptığı açıklamalar ve sohbetlerin tek konusu olurken, her sarsıntıdan sonra yaşanan “akademik fay kırılması” insanların ruhlarını titretti. Bir kısım uzmanlar, yaşanan depremin beklenen büyük İstanbul depremi olduğunu, büyük zelzelenin yaşanmayacağını savunurken, yine hepsi profesör ünvanlı üniversite hocaları ise tam aksini iddia ediyor. Bazıları 6,2’lik depremin büyük İstanbul depreminin tarihini öne çektiğini savunurken büyüklüğünün de en az 7 olacağını öne sürüyor. Toplum, büyük bir korku içinde deprem konusunda sağlıklı ve bilimsel açıklama yapmalarını beklerken uzmanlar, ise zıt görüşleri savundukları gibi birbirlerinin akademik bilgilerini de kötülüyor. Karşılıklı olarak yapılan akademik suçlamalar, sadece bilinemezliğin endişesini artırıyor. Tartışma Silivri depreminin hemen ardından başladı.
PAZULARI FAY KIRARAK BÜYÜTTÜM
Silivri depremi için “Beklenen deprem bu idi, risk kalmadı” diyen Prof. Dr. Şener Üşümezsoy kendisine yönelen “Acaba hangi veriye dayanarak konuşuyor, bilimsel çalışması bile yok” iddialarına “Milim milim bunları çalışarak ortaya çıkardım. Ben kayalardaki deformasyonu arazide gördüm. Ben bu pazuları çekiç ve balyoz sallayarak, arazide fayları kırarak yaptım. Şu an başka bir deprem riski yok. Beklenen deprem bu idi ve bitti” cevabını verdi. Adalar fayının 10 milyon yıldan beri ölü olduğunu söyleyen Üşümezsoy “1894’te Çınarcık’ta kırılmış fay. 1894 depremini ağızlarına almıyorlar 1766 depremini söylüyorlar. En büyük deprem 1894’te. O zaman 250 yılda bir deprem oluyor savı çöpe atılmış oluyor. Ünlü depremci Ronald Armijo “30 yıl içerisinde iki tane 7,4’lük deprem olacak” diyen grup hakkında ‘Ben bu grupla çalıştım ama bu grup ne fayları biliyor ne depremleri’ dedi” ifadelerini kullandı.
AYAĞINA DENİZ SUYU DEĞMEMİŞ
İlk anda rahatlatan açıklamalar yapan Prof. Dr. Süleyman Pampal “Belki de büyük deprem diye beklediğimiz deprem buydu” değerlendirmesinde bulunmuştu. Yine aynı şekilde Prof. Dr. Osman Bektaş da “Panik yok. Daha büyük deprem beklemiyorum. İstanbullular korkmasın” demişti. Jeofi zik Yüksek Mühendisi Melih Baki “Bu deprem, büyük bir depremin önünü kesmiş oldu” ifadesini kullandı. Yine rahatlatan bir açıklama Jeoloji Mühendisi Fahri Çelik’ten geldi. İstanbulluların paniğe kapılmaması gerektiğini vurgulayan Çelik “İstanbul 7 tepe üzerine kurulu. Her tepesinde baca sistemi mevcut” değerlendirmesinde bulundu. 6,2’nin büyük İstanbul depremini öne çektiğini savunan Prof. Dr. Naci Görür “Risk kalmadı” diyenlere sert tepki gösterdi. Görür “Ayağına hiç deniz suyu değmemiş, hiç Marmara Denizi’ni bilmeyen adam konuşuyorsa ben ne yapayım? Benim içinde olduğum projelerde etkisi yüksek dergilerden yayım yapılmıştır. Bölünen bir bilim dünyası yok. ‘İstanbul’da deprem riski bitti’ diyenler hangi hakemli dergide yayım yapmışlarsa önümüze koysunlar” diye konuştu. Görür, yer bilimcilerin olasılık üzerine bilgi verdiğini, aksini söyleyenlerin bilim dünyasından olmadığını savundu. Evrensel nitelikte bilim yapan kişilerin Türkiye’de sadece birkaç kişi olduğunu belirtti. “Büyük İstanbul depremine ilişkin tarih vermek kahinliktir” diyen Görür “Hangi akıl ve mantıkla ‘burada deprem olmaz’ diyorlar” tepkisini gösterdi. Görür, İstanbul’daki büyük deprem için “gerekli enerji toplanmadı” diyenin bilim adamı olamayacağını söyledi.
BÜYÜK DEPREM GELİYOR İDDİASI
Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan da beklenen büyük depremin bu olmadığını savunarak “İleride beklenen büyük deprem yine aynı konumda 7,2 büyüklüğünde...” ifadesini kullanmıştı. Prof. Dr. Ziyadin Çakır ise “Bu deprem zaman olarak Marmara depremini öne çekti. Belki enerjinin onda biri boşalmış olabilir. Ama zamansal açıdan risk artmış durumda” diye konuşmuştu. Prof. Dr. Celal Şengör de ilk değerlendirmesinde “Büyük İstanbul depremi geliyor. Bu kaçınılmaz. Muhtemel 7 büyüklüğündeki bir deprem, bugünkü depremin 30 tanesine karşılık geliyor” demişti
'da Takip Edin!
