Bakan Yerlikaya ilk kez TGRT Haber'de duyurdu: Cumhurbaşkanımız 'Derhal yapın' dedi
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, TGRT Haber canlı yayınında soruları cevapladı. Suriyelilerin geri dönüşüyle ilgili konuşan Bakan Yerlikaya, 'Öncü Göçmen Modeli'nin detaylarını da ilk kez paylaştı.
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, TGRT Haber'de yayınlanan 'Gündem Özel' programına katılıyor. Moderatörlüğünü Gülden Kalecik Demirtaş'ın yaptığı programda soruları Türkiye Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Dr. İsmail Kapan, Türkiye Gazetesi Yayın Koordinatörü Yücel Koç ve TGRT Haber Ankara Temsilcisi Fatih Atik soruyor.
Bakan Yerlikaya'nın açıklamalarından satırbaşları şöyle:
Dünyada 300 milyon göçmen var.
Tarihin doğru noktasında durduk. Sınırlarımızda hep barış ve huzurdan yanayız.
Ulusal ve uluslararası hukuka bağlı olarak, kamu düzeni ve güvenliğinden taviz vermeden hareket ediyoruz. 13 yıldır Suriye Esed rejiminin ne yaptığını gördük. İnsanlığımızdan utandık.
"EN FAZLA SURİYELİ İSTANBUL'DA"
Adres tahkikatı yaptık. Açık ve şeffaf bir şekilde bunu yayınlıyoruz. 4 milyon 163 bin 'yasal kalışı olan' yabancı var. Bunun 2 milyon 911 bini Suriyeli. 1 milyon 56 bini ikamet izni, 194 bin 994'ü Uluslararası Koruma Altındakiler.
Suriyelilerin en fazla kaldığı yer İstanbul. 500 binin biraz üzerinde. İkinci Gaziantep, 400 binin biraz üzerinde. Şanlıurfa, Mersin ve Adana... Beş vilayeti topladığımızda 1 milyon 600 bin sadece burada. Türkiye'de doğan Suriyeliler yüzde 30 civarında. Ülkemizde en fazla Halepli var.
Öncelikle Fırat Kalkanı, Zeytin Dalı, Barış Pınarı ve Bahar Kalkanı, bu dört harekatta bize doğru gelen, Suriye'den zulümden kaçan insanlara 'burada güvenle-huzurla yaşamanız lazım' dedik. Orada tutabildiğimiz hepsini tutmuşuz, 106 bin kişi gelmiş. Dolayısıyla kaynağında düzensiz göçü önlemek ama nobranca değil.
(Türkiye'nin kontrol ettiği bölgede ne kadar insan yaşıyor?) 5 milyonun çok üzerinde.
(AB ülkelerinden nasihat dinledik. Yardım miktarları konusunda bilgi verir misiniz?) Onların da düzensiz göçle mücadelelerini biliyor, Türkiye Cumhuriyeti'nin de duruşunu çok iyi biliyoruz. Aylan bebekler neden oldu? Ciğerimizi dağlayan kadrajı neden gördük? Botları batırıyorlar değil mi? Hayata tutunma amacındaki insanların botları batırıldı. Karaya çıkıp koşanlara çelme takanları gördük. Biz bunu yapmadık. Dünyada yabancı düşmanlığı, nefreti oluştu.
SURİYELİLERİN GERİ DÖNÜŞÜ NASIL OLACAK?
Geri dönüşlerle ilgili, aslında 2017'den beri güvenli bölgeler oluştukça, oradaki hayat normalleştikçe, 8 Aralık'a kadar 740 bin kişi gönüllü-güvenli-onurlu ve düzenli bir şekilde gitmişti.
Dün de, gece 24.00'te kayıtları alıyoruz, 1.720 kişi daha geçmiş. 9 Aralık-25 Aralık'ta, 28 bin 909 kişi, 4 bin 771 aile geçmiş. 9 Aralık sonrası günlük ortalama 1700 kişi, 281 aile geçmiş.
Esed uçağıyla kaçma hazırlığı yaparken Kilis'te ne söylendiğini çok iyi biliyoruz. Biz gerçekleri söylüyoruz, devletin rakamlarını getiriyorum. Bu gidiş durmayacak, devam edecek. Dünkü Muhammed'in kucaklaştığı gibi, helalleşerek gitmelerini istiyoruz. Muhammed ağlıyor, arkadaşları ağlıyor. Biz ensarız; onlar da muhacir.
"YABANCI DÜŞMANLIĞI YAPAN SİYASET BİTMİŞTİR"
Sadece yabancı düşmanlığı, ırkçılıktan, faşistlikten nemalanan siyaset 8 Aralık'ta bana göre çökmüştür. Onların artık yeni kapı bulmaları gerekiyor. Hiç kimsenin tanımadığı birkaç kişiyle hareket edip devamlı otobüs kaldırarak, 'bunları ben göndereceğim, harcağımız paralar vs.' diyen insanlar şimdi neredeler? Belediye başkanları vardı, adamların dükkanlarına gidiyorlardı. Yerli için ne istiyorsak, yabancı için de bunu istemek zorundayız dedim. Süreçlerimizin bu şekilde olması lazım. Ama bunu söylerken inciterek, kırarak, şova döndürerek değil. Hatası olan herkese aynı uygulamayı yap. Bu ülkede yabancı düşmanlığı, ırkçılık yaparak politika yapmak bitmiştir."
"GERİ DÖNÜŞLER İÇİN GENELGE YAYIMLANDI"
(Geri dönüşler için) 19 Aralık'ta Ticaret Bakanlığımız mükemmel bir genelge yayınladı. Şu anda giderken eşyayı götürebilir. 200 binin az üzerinde otomobilleri var. Bakanlığımızın kararıyla giderken plakalarının noterde 'kayıt kapatılarak', burada olmadığını, orada da araca ihtiyaç var. Aracını götürmek mi istiyorsun, aracını götür. Kaydını düş ki vergisi vs. çıkmasın. Eşyayı götürmek mi istiyorsun, git.
İLK KEZ TGRT HABER'DE DUYURDU: ÖNCÜ GÖÇMEN MODELİ NASIL İŞLECEYECEK?
'Öncü Göçmen Tanımı' getirildi. Bu yeni bir şey. Cumhurbaşkanımıza Kabine'de arz ettik. Gitmeden önce gidip birisi hazırlık yapsın. 'Gayet doğru bir şey bu' dedi. Memur tayin olduğunda bile gider lojman yoksa kiralar bir yeri, hazırlıklarını yapar, kamyonu yükleyip götürür. Cumhurbaşkanımız 'Derhal bunu yapın' dedi. 'Öncü Göçmen' diyoruz biz buna.
Aileden aile reisi, gidemeyecekse ailenin belirlediği bir kişi... Kiliste'ki Çobanbey ya da Hatay'daki Zeytin Dalı kapımızdan 'Çıkış-Giriş' yapmalarına 1 Temmuz'dan itibaren 3 kez müsaade edeceğiz. Çıkacak gelecek. Web adresimizden müracaat edecek, biz ona bir belge vereceğiz; 'Karşı tarafa çıkış giriş belgesi'.
Kapıdan en son çıkarken bir parmak izi kontrolü yapılıyor, kimliği elinden alınıyor, 'yolun açık olsun' diyoruz. Bunu yaparken BM Mülteciler Yüksek Komiserliğinin orada ofisi var. Tüm süreçleri biz yaptıktan sonra 'Gönüllü Dönüş Formu' var, kamera karşısında, kendi dilinde 'Gönüllüyüm, buraya gidiyorum' diyor, BM Mülteciler Yüksek Komiserliğine vs. bunların önünde mülakaata alınıyor. 3. Göz diyoruz biz buna. 3. Göz 'Gerçekten gönüllü mü gidiyorsun?' diye soruyor.
"HALEP'TE BAŞKONSOLOSLUĞUMUZ AÇILACAK"
Göç İdaresi sürecin başından beri çalışıyor. Ama şimdi Şam'da bayrağımız dalgalanıyor. Birkaç güne kadar da Halep'te Başkonsolosluğumuz açılacak. Sayın Cumhurbaşkanımıza arz ettik. Hemen de Göç İdaresi Ofisi açıyoruz. İlk onu açacağız.
"SEDNAYA HAPİSHANESİ'NDEN SONRA NEFRETİMİZ DAHA DA ARTTI"
Sednaya'da 123 personel görev aldı. Gördüğümüz şuydu, yapanlardan nefretimiz daha da arttı. Arkadaşlarımız olmadık şeyler anlattı.
13 yıl boyunca insanların gözü önünde bunlar yapılırken, Sednaya bunun örneği oldu. Bizde de dünyanın her yerinde de hapishaneler var. İnsanlığın artık bu zaman diliminde bunlar oluyor mu diye inanmakta güçlük çektiği, tüylerin diken diken olduğu zulüm türleri... Böyle bir şey olabilir mi? Kendi halkına bunlar yapılabilir mi! Arkadaşlarımızın söylediğini ben anlatmaya haya ediyorum.
Bir yeri doğru arayabilmek için mimari tasarım gerekir. Bizde duvar arkası görüntüleme cihazları olduğunu bildikleri için 'Gelin bir de siz bakın' dediler. Onları teskin etmek, halen zulme uğrayan bir mazlum var mı diye gittik. Biz doğru taraftayız, doğru zemine basıyoruz.
ASAYİŞ SUÇLARIYLA MÜCADELE
2023'te 745 bin olay sayısını 31 bin eksiltmişiz, azalmış. 714 bin olmuş.
100 olayın 98'ini 21 Aralık akşam saat 18.00 saatiyle aydınlatmışız. Ne demek? Adalete teslim etmişiz.
Malvarlığına karşı işlenen suçlarda bakın ekran yemyeşil... Toplam 276 bin 945 olayı 82 bin 380 düşürmüşüz. 3 suçu 1 azaltmışız.
Kapkaç ve yankesicilik... Bizim en sıkıntı çektiğimiz şey dolandırıcılık... Biraz da vatandaşlarımızdan yardım isteyeceğim. Geldiğimizde orası kırmızı ve yüzde 40'tı. Yıl sonuna kadar onun grafiğinin boynunu bükemedik. 'Bunu çözmemiz lazım' dedim. Ekranları başındaki vatandaşlarımıza özellikle şunu söylüyorum; Dolandırıcılık, bizim kendimizin yapmış olduğu hatadan kaynaklanıyor. Bunu yapan insanları yakalıyoruz evet ama bizim de bu noktada bilinçlenmemiz lazım. Son dönemde en çok uğraştığımız siber dünya. Günde 5 saate yakın cep telefonda çevrimiçi kalırsanız biz de kendimize çevrimiçi suçları önlemede kendimize format atıyoruz. Ama burada topyekün ve vatandaşlarımızla birlikte yapmamız lazım.
Devriye ve ekip sayılarını artıracağım. Günde 7 insanımızı trafik kazasından kaybediyoruz. Bizim nüfusumuz kadar olan Almanya'da bunun yarısı. Trafikle ilgili kontrol ve ekip sayısını artırın diyorum. Asayişle ilgili 2025'in 8. ayında, vatandaşımla ilgili kim işlem yapıyor ya da konuşuyorsa yakasında kamera olacak. 22 bin tane aldık, ASELSAN'a bin adet daha sipariş verdim. Hatta bunun 'upgrade'i yüz tanıma sistemli olduğunda çok daha güçlü olacağız. İsteğim orada vatandaşı da polisimi de korumak. 30 gün geriye dönük görüntüler saklanacak. Tüm ilişkilere de bir standart getireceğiz. İyi bir şey yaparsak da kamera şahidi olacak. Personelimi verimli kullanacağım. Daha çok sahada olanlar... Bir arkadaşımızdan alabileceğimiz en iyi verimi almaya gayret gösteriyoruz.
AB ülkelerinden hangi içişleri bakanı, ABD'deki içişleri bakanı ya da diğerleri... 19 temel katalog suçu nereden nereye getirdiğini ben bulamadım, yardımcı olun ben de minnettar olayım.
ORGANİZE SUÇ ÖRGÜTLERİYLE YAPILAN MÜCADELELER
Son terörist, son eşkıya-organize suç örgütü teslim edilene kadar, son göçmen kaçakçısı, son motosiklet hırsızı... Bunu sağlamak ve korumak bir başarı. Daha durmadan hassasiyet göstermeliyiz. Organize suç örgütleriyle ilgili 'şehir eşkıyaları' tabiri Sayın Cumhurbaşkanı'nındı. Adalet Bakanlığımızın da hakkını yemeyelim. Cumhurbaşkanımızın bana verdiği birinci talimat terör, ikinci şehir eşkıyasıydı. Bu benim değil benden önceki bakanlarımıza kadar, buna bakmak zorunda. Kim bizim vatandaşımıza racon kesebilir! Suç işlemekte kibirlenenler diyorum. Sen kimsin ki benim vatandaşıma ahkâm kesiyorsun, onun kazancına göz dikiyorsun. Biz bunların karşısında devlet olarak durmak zorundayız.
106 milyar liralık mal varlığına el konuldu. Vatandaşın bize verdiği cesaretle, kanunun verdiği güçle bizim gözümüzün kara olması lazım. Biz de bunlara meydan okuyoruz.
1,5 yılda uyuşturucudan 53 bin tutuklama oldu. Burada takdir edilecek bir çaba var. Yeterli mi? Bir kişi daha okulun çevresinde dolanıyorsa ben mahcubum. Hiçbir zaman kendimle övünmüyoruz. Vatandaşlarımız 'Biz razıyız' deyinceye kadar çalışacağız. Organize suç örgütlerinin büyük ekseriyetini kırdık. Devam eden projelerimiz var. Bazılarına 10 ay uğraşıyorum. Netice alıncaya kadar çalışıyoruz. Birkaç vilayete çok özel tedbirlerle çalışıyoruz. Yeni yıldan itibaren göreceğiz o vilayetlerde ne yaptığımızı. 'Ben bundan rahatsızım, bu insanların buralarda gezmesini, Tiktok'ta şekil yapmasından nefret ediyorum.' diyor. Ben de gittiğim tüm toplantılarda 'Şehrinizde bunlardan var mı?' diyorum. Vatandaşlarımız 112'den, ismini-cismini söylemesine gerek yok... Doğru olduğuna yanlış olduğuna bakmayın... Duyduğunuzu bize söyleyin. Bu bize güç veriyor. Devam eden planlı programlı işlerimizi biliyorum. Memlekette ayrık otu derler. Devamlı dimdik yargımızla, maliyemizle birlikte, zaten liderimizin talimatı ve desteği bizimle birlikte... Ben neden bunun üstesinden gelmeyeyim ki? Dünyada bir trend var.
Her sabah saatlerinde yaptığım paylaşımlar var ya... Öyle bir inceliyorlar ki onu. Onu şundan dolayı yapıyorum; 623 bin arkadaşımı motive etmek için yapıyorum. Bir de suçlulara göz dağı veriyoruz. Kibirleniyorlar, 'Kimse bana bir şey yapamaz'... Sen kimsin! Kim oluyorsun sen! Kabadayılıklara da sesleniyorum; Şu an neden 15-17 yaşındaki çocukların arkalarına sığınıyor? Kimden ne talimat aldığını bilmeksizin gidip bir mekanda tehdit ya da silahla ilgili davranışı sergiliyor! Gençlere de sesleniyorum; geleceğinizi karartmayın. Buradan edindiğin saman alevi gibi, 2-3 gün mahallene girerken çıkarken, bindiğin arabayla, giydiğin takım elbiseyle farklı bir şey görürler ama eninde sonunda kullanılanlar cezaevini boylar."