Depremde sınıfı geçti! Çelik yapılara talep artıyor
Kahramanmaraş merkezli depremlerde sağladıkları güvenlikle sınıfı geçen çelik binalara ilgi artıyor. Tek katlı 100 metrekarelik betonarme bir ev yaklaşık 3 milyon liraya mal olurken aynı ev çelikle 1 milyon liraya inşa edilebiliyor ve 20-25 günde oturuma hazır hale getirilebiliyor.
Çelik binalar, özellikle 6 Şubat 2023'teki Kahramanmaraş merkezli depremlerde ayakta kalmalarıyla öne çıktı. Afet bölgesinde son dönemde yapılan binalarda çelik yapıların sayısının giderek artması dikkati çekti. Özellikle betonarme fiyatlarının yükselmesinin yanı sıra sağlam ve kolay uygulanabilir olması da inşaatlarda çelik kullanımının artmasında başlıca etkenler arasında yer aldı.
Türkiye Çelik Üreticileri Derneği (TÇÜD) Genel Sekreteri Veysel Yayan, 2009'da yüzde 15,9 daralan inşaat sektörünün 2018'e kadar yıllık ortalama yüzde 11 büyüdüğünü söyledi. Kahramanmaraş merkezli depremler sonrasında, başta çelik olmak üzere inşaat malzemesine talebin yoğunlaştığına dikkati çeken Yayan, çelik kullanımının da daha önce görülmemiş şekilde arttığını bildirdi.
Yayan, Mart 2023'te aylık uzun mamul tüketiminin yüzde 63,5 artışla 1,9 milyon ton seviyesine yükseldiği bilgisini vererek, şöyle konuştu:
"2023 sonunda uzun mamul tüketimi bir önceki yıla göre yüzde 21 artışla 18,6 milyon tona çıktı. 2024'te yeniden inşa ve kentsel dönüşüm faaliyetleri kapsamında eylülde 100 bin olan yeni konut sayısı yılın son çeyreğinde 201 bine çıktı. 2024'te uzun mamul tüketimi yüzde 3,9 artışla 19,3 milyon tona yükselerek tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. Deprem sonrası inşaat faaliyetlerinin artacak olmasıyla inşaat sektörünün Türkiye ekonomisinin büyümesine en çok katkı sağlayan lokomotif sektörlerinden biri olmaya devam etmesi bekleniyor."
"ÇELİK KULLANILAN BİNALARDA HASAR YOK"
Bu yıl yeni konut yapımında da artış beklediklerini vurgulayan Yayan, yıl sonuna kadar 453 bin yapının teslim edilmesinin hedeflendiğini dile getirdi. Yayan, deprem sonrasında bilirkişi raporları istikametinde beton kalitesinin düşük olması, yetersiz donatı (demir) kullanımı, projelendirme aşamasında olması gereken zemin etütlerinin yapılmaması gibi faktörlerin yıkımların artmasında büyük ölçüde etkili olduğunu anlattı.
İnşaatta çelik kullanımına yönelik beklentilere değinen Yayan, şunları kaydetti:
"Geleneksel binalara göre hafif, esnek ve dayanıklı olması, tamamlanma süresinin kısalığı ve geri dönüştürülebilmesi özellikleriyle çelik yapılar, deprem kuşağındaki inşaatlarda daha rasyonel bir seçenek olarak öne çıkıyor. Deprem bölgesinde yapısal çelik kullanılarak inşa edilen binaların hiçbirinde hasar veya yıkım kaydedilmedi. Bu nedenle çelik yapılara ilgi artsa da sektörün alışkanlıkları ve maliyet, teknik eleman yetersizliği gibi faktörlerin dönüşümü yavaşlattığını gözlemliyoruz."
"DEPREM BÖLGESİNDE ÇELİKTEN KÖY EVLERİ İNŞA EDİYORUZ"
Çelik üretim firması Mekan Steel Yapı'nın sahibi Alper Akkan da 20 yıldır sektörde olduklarını belirterek, son 5 yılda çelikten inşaata yönelik talebin arttığını ifade etti. Çelikteki talep artışında son yaşanan depremlerin etkili olduğuna dikkati çeken Akkan, insanların daha dayanıklı olan çelik yapılara yöneldiğine işaret etti.
Son yıllarda deprem bölgesinde daha yoğun çelik yapı inşaat faaliyetleri yürüttüklerini vurgulayan Akkan, "Türkiye'nin her yerine hizmet veriyoruz. Özellikle deprem bölgesinde çelikten köy evleri inşa ediyoruz. Anahtar teslim teslimat yapıyoruz. Deprem bölgesinin haricinde de prefabrik ve çeliğe ilgi yoğunlaştı. Biz de buna bağlı olarak üretimimizi artırdık. Yurt dışından da çelik üretimine talep arttı." diye konuştu.
20-25 GÜNDE ANAHTAR TESLİM ÇELİK BİNA
Şirketin ortağı Coşkun Metin de vatandaşların betonarme binalara alışık olduğunu ancak bu binaların 6-7 aydan önce teslim edilemediğini söyledi.
Çelik binaların ise 20-25 günde tamamlanabildiğine işaret eden Coşkun, şu değerlendirmede bulundu:
"Vatandaşlar hem zamandan hem fiyattan tasarruf sağlıyor. Arsası olan birisi nasıl bir ev hayal ediyorsa biz aynısını size 20-25 günde teslim edebiliyoruz. Tek katlı 100 metrekare betonarme bir ev yaklaşık 3 milyon liraya mal olurken biz aynı evi 1 milyon liraya teslim edebiliyoruz. Hafif çelikte maksimum 3 katlı apartman yapabiliyoruz. Bunda da süre 45 gün kadar oluyor. Daha çok katlı binalar için ağır çelik kullanıyoruz. Depreme kadar vatandaşlar çeliği bilmediği için bunu kullanmak istemiyordu ama depremden sonra gördüler ki çelik daha sağlam ve daha kısa sürede kuruluyor. Dolayısıyla çelik binalara talep artıyor."
Şirketin satış pazarlama sorumlusu İlkbahar Eroğlu da depremle birlikte binalarda hafif çeliğe rağbet olduğunu belirterek, burada talebe hızla cevap verdiklerini kaydetti.
Çelik binaların betonarmelerden farkının vidalı sistem kullanılması olduğuna dikkati çeken Eroğlu, şu ifadeleri kullandı:
"Bu özellik, binanın esnemesini, dolayısıyla depreme dayanıklı olmasını sağlıyor. Ayrıca çeliğin ömrü sınırsızdır. Dolayısıyla betonarme binalardan çok daha uzun ömürlüdür. Hem ısı hem ses yalıtımı olarak da tüm taleplere fazlasıyla cevap vermektedir, daha sağlıklı ve ucuzdur."