Alıntılayan parasını ödeyecek! Gazete haberlerinin internette ücretsiz kullanımı sona ermeli

ESMA ALTIN'IN HABERİ - Telif Hakları Genel Müdürü Erkin Yılmaz, TBMM Dijital Mecralar Komisyonunda, dijital telif düzenlemesiyle ilgili görüş ve önerilerini milletvekilleriyle paylaştı. Yılmaz, kullanıcıların sadece yüzde 25’i doğrudan basın yayıncılara ulaşırken, geri kalan yüzde 75’i ise arama motorlarını ya da sosyal medyayı kullanarak haberlere eriştiğini söyledi. Bunun mali açıdan ciddi kayıplara yol açtığına dikkat çeken Yılmaz, şunları söyledi: AB ülkelerinde 2010-2014 yılları arasında basın sektörünün geliri, 13 milyar avrodan 3,9 milyar avroya düşerek yüzde 70 oranında bir kayıp yaşamış. ABD’de de 49 milyar dolarlık toplam gelir, 18 milyar dolara düşmüş ve yüzde 63’lük bir azalma var. Ülkemizde ise 2010’lu yıllarda 4 bin 58 olan basın yayıncı sayısı, 2022’de 2 bin 182’ye kadar gerilemiş. Yüzde 50’lik bir azalma var. Tirajlarda ise, ülkemizde 2011’de gazete tirajlarından gelir 2,1 milyar lira seviyesinde ama 2020’ye geldiğimizde 945 milyon liraya kadar düşmüş, burada da yüzde 60’lık bir kayıp yaşanmış.

İKİ SENE ÜCRETLİ OLSUN

Yılmaz, mali kayıpların ve haber içeriği üreticilerinin mağduriyetinin giderilmesi için şu önerilerde bulundu: Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nda yapılacak değişiklikle, hangi mecrada (basılı ya da çevrim içi) yayınlamış olursa olsun, haberlerin veya diğer içeriğin internet ortamında kullanılabilmesi için basın yayıncılarından izin alınması zorunlu hâle getirilmeli. Basın yayıncılar, elde ettikleriler gelirin uygun bir kısmını, içeriği oluşturan eser sahipleriyle paylaşmalı. Basın yayın kuruluşlarının dijital mecralarda yayınladıkları içerikler, haberler 2 yıl süreyle telifli olacak şekilde sınırlandırılmalı. Haberlerin serbeste kullanılmasına imkan tanıyan düzenleme gözden geçirilmeli. İhlal yapanlara karşı hukuk davası açma hakkı (tazminat, erişimin engellenmesi tedbiri) tanınmalı.