Haberler > Haberler > 28 Şubat komutanları kimler? 28 Şubat kararlarını imzalayanlar

28 Şubat komutanları kimler? 28 Şubat kararlarını imzalayanlar

Kaynak: Türkiye Gazetesi

27 Şubat 2025 15:49 - Güncelleme: 27 Şubat 2025 15:49

28 Şubat komutanları kimler? 28 Şubat kararlarını imzalayanlar

Haberler Haberleri / Türkiye Gazetesi

Türk siyasi tarihine "postmodern darbe" olarak geçen 28 Şubat sürecinde, Milli Güvenlik Kurulu (MGK) toplantısında alınan kararlarla Refah-Yol Hükümeti’ni istifaya zorlayan komutanlar merak ediliyor. 28 yıl sonra, 28 Şubat komuta kademesi ve kararları imzalayanlar merak ediliyor.

Türkiye’nin demokrasi tarihine kara bir leke olarak kazınan 28 Şubat 1997’deki Milli Güvenlik Kurulu toplantısının üzerinden tam 27 yıl geçti. Refah Partisi (RP) ve Doğru Yol Partisi (DYP) koalisyonunun yönettiği ülkeyi "rejim tehdidi" gerekçesiyle hedef alan bu süreç, askerî müdahalenin dolaylı yollarla gerçekleştiği bir "postmodern darbe" olarak anılıyor.

28 ŞUBAT KOMUTANLARI KİMLER?

28 Şubat sürecinin askeri ayağını oluşturan komutanlar, dönemin Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) en üst düzey isimlerinden oluşuyordu. MGK toplantısına katılan Genelkurmay Başkanı Orgeneral İsmail Hakkı Karadayı, sürecin öne çıkan isimlerinden.

Karadayı, toplantıda alınan kararların hükümet üzerinde baskı unsuru olarak kullanılmasında kilit rol oynadı. Ayrıca Genelkurmay İkinci Başkanı Orgeneral Çevik Bir, “Sincan’da demokrasiye balans ayarı yaptık” ifadesiyle hafızalara kazınarak, darbenin sembol isimlerinden biri haline geldi.

Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Hikmet Köksal, Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Güven Erkaya, Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Ahmet Çörekçi ve Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Teoman Koman da bu süreçte etkin isimlerdi.

Yargılama sürecinde de bu isimler, 28 Şubat davasında sanık sandalyesine oturdu. 2018’de sonuçlanan davada, Çevik Bir, Çetin Doğan ve Ahmet Çörekçi gibi isimler müebbet hapis cezasına çarptırıldı. Ancak Karadayı, dava devam ederken hayatını kaybettiği için yargılanmaktan kurtuldu.

28 ŞUBAT’I KİM YAPTI?

28 Şubat darbesinin mimarları, askeri bürokrasinin üst kademesiyle sınırlı değildi. Süreçte medya, sivil toplum kuruluşları ve yargı da önemli roller oynadı. Ancak darbenin asıl itici gücü, MGK’da toplanan askeri liderlerdi. Orgeneral Çevik Bir’in liderliğinde kurulan Batı Çalışma Grubu (BÇG), irticai faaliyetleri izlemek ve fişlemek amacıyla oluşturulmuş, bu yapı darbenin operasyonel ayağını teşkil etmişti.

Genelkurmay Başkanı İsmail Hakkı Karadayı ise süreci daha diplomatik bir şekilde yöneterek, doğrudan bir askeri müdahale yerine dolaylı baskılarla hükümetin istifasını sağlamıştı. Sincan’da tankların yürütülmesi gibi olaylar da bu baskının somut göstergeleriydi.

Süreçte sivil aktörlerin de katkısı büyük oldu. Dönemin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, MGK kararlarını destekleyen tavrıyla dikkat çekerken, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş, Refah Partisi’ne kapatma davası açarak darbenin hukuki zeminini hazırladı. Bu süreç, Necmettin Erbakan’ın istifasına ve koalisyonun çöküşüne yol açtı.

28 ŞUBAT KARARLARINI KİM İMZALADI?

28 Şubat MGK toplantısında alınan kararların resmi olarak imzalanması, hükümet kanadında uzun bir çekişmeye neden oldu. Başbakan Necmettin Erbakan, 20 maddelik karar listesini başta imzalamayı reddetti ancak DYP lideri ve Başbakan Yardımcısı Tansu Çiller’in baskıları ve koalisyonun dağılma riski üzerine 5 Mart 1997’de kararları onayladı.

MGK’da askeri üyeler arasında ise Genelkurmay Başkanı İsmail Hakkı Karadayı, Çevik Bir, Hikmet Köksal, Güven Erkaya, Ahmet Çörekçi, Teoman Koman ve MGK Genel Sekreteri Orgeneral İlhan Kılıç, bu kararların hazırlanmasında ve sunulmasında aktif rol oynadı.

Bildiride, laiklik vurgusu ve irtica ile mücadele önlemleri öne çıkıyordu. Kararların uygulanması için kurulan İzleme Komitesi ve Batı Çalışma Grubu, süreci hükümetin kontrolünden tamamen çıkardı. Erbakan’ın imzasını takip eden süreçte, RP’li bakanlar Fehim Adak ve Şevket Kazan ile DYP’li Nevzat Ercan’dan oluşan bir uygulama komitesi oluşturulsa da bu yapı işlevsiz kaldı.