Evimin altından fay hattı geçiyor mu? Deprem riski sorgulama

Türkiye'nin birçok bölgesinde hissedilen depremler, vatandaşların deprem riskine yönelik endişelerini artırdı. Her sarsıntı sonrası gündeme gelen “Evimin altından fay hattı geçiyor mu?” sorusu, özellikle büyük şehirlerde yaşayanlar tarafından sıkça araştırılıyor. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA), 2025 yılı için yenilenmiş diri fay haritasını yayınlayarak, Türkiye genelinde deprem tehlikesi taşıyan bölgeleri yeniden belirledi.
Türkiye’de aktif olarak 485 diri fay hattı bulunduğu açıklanırken, bu fay hatlarının 45 il ve 110 ilçeyi doğrudan etkilediği belirtildi. Bu da özellikle Marmara, Ege ve Doğu Anadolu bölgelerinde yaşayan vatandaşlar için daha büyük bir risk anlamına geliyor.
EVİMİN ALTINDAN FAY HATTI GEÇİYOR MU?
Son yıllarda Türkiye'nin çeşitli bölgelerinde meydana gelen depremler, vatandaşların yaşadıkları yerlerin güvenliğini yeniden sorgulamasına neden oldu. En çok merak edilen konuların başında ise “Evimin altından fay hattı geçiyor mu?” sorusu geliyor.
Sorunun cevabını öğrenmek isteyenler, çeşitli resmi kaynaklardan destek alabiliyor. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) ile Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nın (AFAD) sunduğu interaktif haritalar detaylı bilgi sunuyor.
AFAD tarafından sunulan Türkiye Deprem Tehlike Haritası İnteraktif Web Uygulaması üzerinden detaylı konum bilgileriyle sorgulama yapılabiliyor. https://tdth.afad.gov.tr/TDTH/main.xhtmladresi üzerinden e-Devlet bilgileriyle giriş yapan kullanıcılar, yaşadıkları konumun muhtemel deprem tehlikesini harita üzerinden inceleyebiliyor.
Ayrıca Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından hazırlanan “Fay Hattı Haritası” da kullanıcıların kendi konumlarıyla fay hatlarının ilişkisini görebileceği kaynaklar arasında yer alıyor.
DEPREM RİSKİ SORGULAMA NASIL YAPILIR?
Deprem riski sorgulamak için AFAD tarafından oluşturulan Türkiye Deprem Tehlike Haritası İnteraktif Web Uygulaması kullanılabiliyor.
Türkiye Deprem Tehlike Haritası İnteraktif Web Uygulaması kullanıcıların adres ya da koordinat bilgisiyle yer tespiti yaparak bulundukları bölgenin deprem tehlikesi seviyesini incelemelerini sağlıyor.
MTA'nın yayımladığı Diri Fay Haritası da fay hatlarının geçtiği güzergahları açıkça gösteriyor.
Şehir planlaması, bina güçlendirme veya yeni bir konut edinme sürecinde olan vatandaşların bu sorgulamaları yapması, muhtemel afetlere karşı önlem almak açısından kritik bir adım.
HANGİ İLLER FAY HATTI ÜZERİNDE?
2025 yılı itibarıyla güncellenen MTA Diri Fay Haritası Türkiye'de yaklaşık 45 ilin doğrudan fay hattı üzerinde olduğunu gösterdi.
Fay hattı üzerinde olan iller arasında Ege Bölgesi'nden Aydın, İzmir, Manisa ve Muğla; Marmara Bölgesi'nden İstanbul, Kocaeli, Sakarya ve Balıkesir; İç Anadolu’dan Konya ve Aksaray; Doğu Anadolu’dan Erzincan, Elazığ, Bingöl ve Muş gibi şehirler göze çarpıyor.
Şehirlerin birçoğunda geçmişte yıkıcı depremler meydana gelmiş olması, gelecekte yaşanabilecek afetler için ciddi bir uyarı niteliği taşıyor. Fay hattı üzerinde bulunan bölgelerde yapı güvenliği ve deprem hazırlıklarının eksiksiz yapılması gerektiği, uzmanlar tarafından sürekli olarak vurgulanıyor.
DOĞU ANADOLU FAY HATTI HANGİ ŞEHİRLERDEN GEÇİYOR?
Türkiye'nin en aktif ve riskli fay hatlarından biri olan Doğu Anadolu Fay Hattı, Hatay'dan başlayarak kuzeydoğu yönünde ilerliyor.
Doğu Anadolu Fay Hattı Osmaniye, Gaziantep, Kahramanmaraş, Adıyaman, Malatya, Elazığ, Bingöl ve Erzincan gibi şehirlerden geçiyor ve Karlıova'da Kuzey Anadolu Fay Hattı ile birleşiyor.
Güzergah boyunca yer alan şehirler, geçmişte yaşanan şiddetli depremlerle sık sık gündeme gelmiş durumda. Bilim insanları Doğu Anadolu Fay Hattının uzun süredir büyük bir kırılma yaşamadığını belirterek, özellikle bu bölgedeki yerleşimlerin deprem güvenliği açısından acil şekilde değerlendirilmesi gerektiğini ifade ediyor.
DİRİ FAY NEDİR?
Diri fay jeolojik olarak aktif olan ve tarihsel süreçte ya da yakın geçmişte deprem üretmiş fay hatlarına verilen isimdir. Bu tür faylar, gelecekte de deprem üretme potansiyeli taşıdığı için büyük önem arz eder.
Diri fayların belirlenmesi özellikle şehir planlaması ve yapılaşma sürecinde temel kriterlerden biri olmalıdır. Türkiye gibi yüksek sismik risk taşıyan ülkelerde, diri fay hatlarının güncel şekilde izlenmesi ve bu doğrultuda önlemler alınması, can ve mal güvenliği açısından hayati bir rol oynuyor.
MTA’nın yayımladığı diri fay haritaları hatların yerlerini belirleyerek, halkı ve yetkilileri bilinçlendirmeyi amaçlıyor.