Fidye nedir, 1 aylık oruç fidyesi ne kadar? Fidye akrabaya verilir mi?

Ramazan ayında yapılan işlerin karşılığı, diğer aylardan kat kat daha fazla verilir. Ramazanda oruç tutmamak, eğer ki ortada dini bir mazeret yoksa çok büyük günahtır. Ancak İslam dininin belirlediği özürlere sahip olan kişiler oruç tutmaktan muaf olur. Mazeretten dolayı oruç tutamayan kişiler, tutamadıkları oruçları daha sonra gününe gün kaza ederler.

Bazı özürlere sahibi olan kişiler ise hiç oruç tutamaz ve sonradan kaza edecek durumda da olmazlar. Bu kişiler Ramazanda tutamadıkları oruçlar için fidye vererek borçtan kurtulur.

FİDYE NEDİR? KİMLER FİDYE VERİR? HER MAZERET SAHİBİ FİDYE VEREBİLİR Mİ?

Oruç tutamayacak kadar yaşlı veya hasta olan kimselerin verdiği sadakaya fidye denir. Her mazeret sahibi fidye veremez. Fidye verebilmek için oruç tutabilecek duruma hiç gelmiyor olmak lazımdır. Fidye verdikten sonra oruç tutabilecek hâle gelen hasta,tutamadığı oruçlarını kaza eder.

Bir hadîs-i şerifte, “Oruç tutamayacak kadar yaşlı veya iyi olmasından ümit kesilen hasta, fidye verir” buyurulmuştur. (Nesâî)

Kimler fidye verir sorusuna şöyle cevap verilebilir:

• Ömrünün sonuna kadar Ramazan orucunu tutamayacak olanlar ve kaza edemeyecek olan çok yaşlı kimseler fidye verir.
• İyi olmalarından ümit kesilen hastalar fidye verir.
• Bu kişiler fakir değillerse fidye verirler. Fakir olanlar ise fidye de vermeyip yalnızca dua eder.

1 AYLIK ORUÇ FİDYESİ NE KADAR?

1 günlük fidyenin miktarıfitre miktarı ile aynıdır. Yaşlı olup oruç tutamayanlar ve iyi olmasından da ümit kesilen hastalar fidye verir. Bu kişiler fakir ise fidye de vermeyip yalnızca dua eder. Bu şekilde oruç tutamayan kişi her gün için bir fitre verir.

Fidye ne kadardır? Bir günlük ve bir aylık fidye nasıl hesaplanır? İslam alimleri ve dini kaynaklar bu konuda fitre miktarını esas alarak şu bilgileri haber veriyor:

• Fidye olarak, her gün için bir fitre miktarı buğday veya un verilebilir. Bir fitre miktarı buğday veya un 1.750 gramdır. Buna göre bir aylık oruç için (1.750x30) 52.500-53 kg un verilebilir.
• Yine bir aylık oruç için 3.5 kg üzüm / hurma verilebilir.
• Ve yine bir aylık oruç için bunların kıymetleri kadar altın verilebilir.

Fidyede de fitrede de bunlar İslamiyetin koyduğu asgari, sabit olan miktarlardır, değişmez. Zira maddi durumu iyi olmayan ancak oruç tutamayacak kişilerin de fidye vermesi gerekebilir.

Böyle kimseler bir fakire 53 kg un vererek oruç fidyesini ödemiş ve mesuliyetten kurtulmuş olur. Durumu iyi olanlar hurma, üzüm gibi daha kıymetli şeylerle ve bunların karşılığı kadar olan altınla fidyelerini ödemelerinde engel yoktur. Sadaka olur ve ramazan ayında verilen sadaka normal zamanda verilen sadaka sevabından 70 kat daha sevaptır.

FİDYE NE ZAMAN VERİLİR? 

Belirlenen bir aylık fidye miktarı, Ramazanın başında, ortasında veya sonunda verilebilir.

2025 FİDYE MİKTARI NE KADAR? FİDYE MİKTARI DEĞİŞİR Mİ?

Her gün için bir fitre miktarı fidye verilir.

Fidye fakir kişilere verilmelidir. Bir veya birkaç fakir kişiye verilebilir. 30 günlük fidye miktarı topluca verilebilir.

Fidye miktarı değişmez. Belirlenen ürünlerin fiyatı ülkelere göre değişebilir. Yine bu ürün fiyatlarının altın veya gümüş karşılığı da değişebilir. Fakat esas alınan asgari miktar hep aynıdır ve yıllara göre değişmez. 

FİDYE ANNE BABAYA VERİLİR Mİ? 

Fidye anne babaya verilir mi sorusuna hayır cevabını verebiliriz. Çünkü İslam alimleri fidye verilebilecek kişiler ile zekat verilen kişilerin aynı olduğunu bildirir. Buna göre fidye anne babaya verilmez ama bazı akrabalara verilir.

Fidye verilmeyen kişiler şöyledir:

• Zengin olana, yani kurban nisabına malik olana fidye / zekat verilmez.
• Ana babaya, dedeye, büyükanneye, evlada, toruna, hanıma ve gayrimüslimlere fidye / zekat verilmez.

Fidye verilebilecek kişiler şöyledir:

• Fakir olmak şartıyla geline, kardeş, hala, amca, dayı, teyze gibi akrabaya, damada, kayınvalideye, kayınpedere, kayınbiradere, üvey çocuğa verilir.
• Eğer salih iseler, yakın akrabaya vermek, daha sevaptır. Salih akraba yoksa, başka salihleri tercih etmelidir.

FİTRE FİDYE FARKI NEDİR? 

Fidye ile fitrenin veriliş sebepleri farklıdır:

Fidye; 30 gün Ramazan orucu tutamayan ve kaza edemeyen kişinin verdiği miktardır. Fidye verirken, fitre miktarı 30 ile çarpılır.

Fitre (sadaka-i fıtr); dinen zengin kabul edilen her Müslümanın Ramazan ayında vermesi gereken bir sadakadır.

Dinen zengin olmayana fitre vermek vacip değildir ama fitre vermek Ramazan ayı içinde yapılan çok övülmüş bir ibadettir. Fitrenin önemi hakkında bazı hadis-i şerifler şöyledir:

• “Sadaka-i fıtr, zenginlerinize bir tezkiyedir. Fakirleriniz de verirse, Allahü teala onlara daha çoğunu verir.” (Ebu Davud) (Tezkiye, temize çıkarma, temizleme demektir.

• “Ramazan orucu, gökle yer arasında durur. Sadaka-i fıtr verilince yükselir.” (Ebu Hafs)

• “Sadaka-i fıtr, oruçlunun, uygunsuz sözlerinden hasıl olan günahları temizler.” (Beyheki)