Marteniçka ne zaman takılır, hangi tarihlerde? Marteniçka geleneği merak ediliyor

Marteniçka, Bulgaristan kökenli bir bahar geleneği olarak ülkemizde sürdürülüyor. Marteniçka ne zaman takılır, ne anlama gelir merak ediliyor. 

MARTENİÇKA NE ZAMAN TAKILIR?

Marteniçka bileklikleri, 1 Mart'ta, yani Baba Marta günü olarak bilinen günde takılmaya başlanır. Bu tarih, Bulgaristan'da ve Türkiye'de yaşayan Bulgaristan göçmenleri arasında baharın başlangıcını sembolize eder.

Marteniçka, baharın gelişini kutlamak ve doğanın uyanışını müjdeleyen bir ritüel olarak Marta Nine (Baba Marta) günleriyle bağlantılıdır. Bu bileklikler, yıl boyunca sağlık, sıhhat, sevgi gibi iyi niyetli dileklerle hediye edilir. Geleneğe göre, kırlangıç veya leylek görüldüğü ana kadar bilekte taşınır. 

Çıkarılma zamanı, doğanın canlanmasına ve ilk göçmen kuşların görülmesine bağlıdır. Kırlangıç veya leylek görüldüğünde, bileklikler çıkarılır ve bir dilek tutularak çiçek açan ilk ağaç dalına veya bir taşa bağlanır. 

MARTENİÇKA BİLEKLİĞİ HANGİ TARİHLERDE TAKILIR?

Marteniçkalar geleneğe göre 1 Mart'ta takılıyor.  Sağlıklı ve huzurlu bir yıl geçirmek temennisiyle takılır ve kırlangıç veya leylek görüldüğünde bileklikler çıkarılır. Genelde bu Mart sonuna denk gelir. 

MARTENİÇKA BİLEKLİĞİ NEDİR?

Marteniçka, el yapımı kırmızı ve beyaz yünden örülmüş, baharın gelişini kutlayan bir bilekliktir. Bu bileklikler, asla ticari amaçla satın alınmaz, sadece sevgi ve sağlık dilekleriyle hediye edilir. Geleneksel olarak, marteniçkalar, mütevazı bir dilekle bileğe takılır, bu dileklerin gerçekleşmesi umuduyla baharda doğaya geri verilir.

Bu ritüel, sadece insanlar için değil, evcil hayvanlar, evler ve meyve ağaçları için de gerçekleştirilir, böylece yeni tarım yılının bereketli ve verimli geçmesi için dilekler tutulur.

Marteniçka, Bulgar kültüründe "Çestita Baba Marta!" (Marta Nine'ye Mutlu Kutlamalar!) sözleriyle kutlanır. Gelenek, Marta Nine'nin hikayesine dayanır ve bu bileklikler, nazardan korunma, hastalıklardan korunma gibi anlamlar taşır.

İlk marteniçkalar sadece iplikten yapılmış olsa da zamanla bu bilekliklerdeki estetik anlayış gelişmiş ve "Pijo ve Penda" gibi kuklaların şekli popüler olmuştur. Beyaz renk uzun ömrü, kırmızı renk ise sağlık ve gücü temsil eder, bu renklerle yapılan bu bileklikler, yeni bir başlangıcın ve yenilenmenin sembolü olarak görülür.

MARTENİÇKA NE ZAMAN ÇIKARILIR?

Marteniçka, kırlangıç veya leylek görüldüğünde çıkarılır. Bu dönem genellikle mart ayının sonlarına denk gelmekte.