Niyet etmek unutulursa oruç kabul olur mu, ne zamana kadar niyet etmek gerekir? Ramazan'da oruca niyet etmenin vakti

Ramazan ayı ile birlikte oruca dair sorular gündemde yerini almaya başladı. Bunlardan biri de oruca niyet etmenin son vakti. Niyet etmek orucun şartlarından biri olup belirli bir vakte kadar niyet edilmesi gerekiyor.
Niyet etmek orucun şartlarından biridir. Orucun şartlarından biri de niyeti, ilk ve son vakitleri arasında yapmaktır. Eğer oruca niyet etme unutulursa son vakit olarak açıklanan zamana kadar niyet etmek gerekir.
ORUÇ İÇİN NİYET NE ZAMAN EDİLİR?
Oruç ibadetinin geçerli olması için niyet etmek şarttır. Ramazan, nafile, kaza ve kefaret oruçlarında niyetin vakti farklılık gösterebilir.
RAMAZAN VE NAFİLE ORUÇLARDA NİYET VAKTİ
Ramazan orucuna veya nafile oruca güneş battıktan sonra niyet edilebilir ve bu niyetin son vakti ertesi gün şer'î öğle vaktine kadardır. Şer'î öğle vakti, imsak ile akşam arasındaki sürenin tam ortasıdır. Türkiye’de bu zaman, öğle namazından yaklaşık 60-70 dakika öncesine denk gelir.
Dahve-i kübra vakti: Buna kaba kuşluk da denir. Oruç müddetinin yarısıdır, bu da öğleden bir saat kadar önceki vakittir. Mesela bir şehirde, imsak 05.00’de, akşam vakti de 17.00’de oluyorsa, oruç müddeti 12 saat eder. Bunun yarısı 6 saattir. İmsak vaktinden 6 saat sonraya kadar, yani saat 11.00’e kadar niyet edilebilir. İmsak 04.00’de, akşam vakti de 19.00’da olursa, 15 saat eder yarısı 7,5 saat eder. İmsak vaktine eklenince, dahve vakti saat 11.30 olur. Yani mevsimlere ve şehirlere göre değişir. Bu vakit, her şehir için www.turktakvim.com sitesinde vardır.
Eğer imsak vaktinden önce niyet edilmezse, Hanefi mezhebine göre Ramazan orucu geçersiz olur. Ancak Şafii mezhebine göre öğleye kadar niyet edilmesi halinde oruç kabul edilir.
KAZA VE KEFARET ORUÇLARINDA NİYET
Kaza ve kefaret oruçları için niyetin vakti Ramazan orucundan farklıdır. Bu tür oruçlarda niyet, akşamdan imsak vaktine kadar yapılmalıdır. Yani imsaktan sonra niyet edilirse, kaza ve kefaret orucu geçersiz olur.
NİYET ETMEDEN ORUÇ KABUL OLUR MU?
Ramazan orucu tutmak isteyen bir kişi gece yatarken oruç tutmaya karar verip sahura kalkmasa bile orucu geçerli olur. Ancak bilinçli olarak niyet etmeyi unutmak veya niyet etmeden oruç tutmak, orucun geçersiz olmasına sebep olabilir.
Ramazan ayında her gün için ayrı ayrı niyet edilmesi gerekir. Bir aylık oruca toptan niyet etmek geçerli değildir.
SAHURDAN ÖNCE NİYET EDİLİR Mİ?
Eğer akşam yemeği sırasında "Yarın oruç tutacağım" şeklinde niyet edilirse, bu yeterli olur. Ancak, sahura kalktıktan sonra da imsak vaktine kadar yemek yenebilir ve niyet edilebilir.
Oruç ibadetinin kabul olması için niyet etmenin önemi büyüktür. Tereddüt yaşanması halinde, orucun kaza edilmesi tavsiye edilir.
DÖRT MEZHEBE GÖRE RAMAZAN ORUCUNDA NİYETİN SON VAKTİ NEDİR?
Ramazan orucunda niyetin son vakti, Hanefî’de dahve-i kübra denilen, şer’i gündüzün yarısı, yani Türkiye için, öğle vaktinden, yaklaşık 70 dakika kadar önceki zamandır. Mesela, İstanbul’da 5 Ramazan 1431 Pazar günü, şer’i gün, 20:13 – 4:11 = 16 saat 2 dakikadır. Bunun yarısı 8 saat 1 dakika eder. 4:11 + 8:01 = 12:13’e kadar niyet edilebilir. Öğle ise 13:20'de oluyor. Yani 5 Ramazan tarihinde, öğleye 67 dakika kala niyet edilebiliyor.