Sürre alayları

Osmânlı târihinde "Çelebi Sultân Mehmet", Başlattı ilk olarak çok önemli bir hizmet. Bu, Mekke ve Medîne halkına, senede bir, "Sürre Alayı" ile hediye göndermektir. Altı oğlu, yedi de kızı vardı Sultân'ın. "İkinci Murat" idi en büyüğü bunların. Geri kalan beşiyse "Mustafa, Kâsım, Ahmet". Ve ayrıca "Yûsuf"la "Mahmut" idi nihâyet. Çelebi Sultan Mehmet, göçünce bu âlemden, En büyük oğlu "Murat", oturdu tahta hemen. Allahü teâlânın dînine hizmet etmek, Resûl'ün ahlâkını sevdirip benimsetmek, Maksat ve gâyesiyle yola çıkan bu "Sultân", Dağılan "Osmânlı"yı toparladı tekrardan. Halkının kendisinden beklediği ne varsa, Hepsini de yerine getirdi fazla fazla. Birlik berâberliği te'min etti devlette. Birçok sosyal tesisler yaptırdı memlekette. Halkın maddî mânevî refah ve emniyyeti, Uğrunda, ömür boyu çalışıp gayret etti. Sonra her bir "Osmânlı sultânı" gibi o da, Yaydı medeniyeti bütün Anadolu'da. "Medeniyet", herkesi refaha kavuşturmak, İdi ki, bunun için çalıştı o da ancak. Bundan ayrı olarak "Çelebi Sultân Mehmet", Mânevî yönden dahî halkına etti hizmet. Saygı, hürmet gösterip "Allah adamları"na, Kendi de, sık sık gidip, oturdu yanlarına. Kendi meclislerinde onlara yer vererek, İşlerini, onlarla istişâre etti hep. Başka ülkelerdeki âlimleri de yine, Tedbîr alıp getirtti kendi memleketine. Zîra biliyordu ki, bu "Âlim" ve "Velîler", İnsanların kalbine feyiz ve nur verirler. Halkının huzûrunu te'min etmek üzere, Âdil "vâli" ve "kadı" tâyin etti her yere. Ve Resûl-i ekrem'in komşuları sayılan, "Mekke" ile "Medîne" halkının, tâ o zaman, Duâlarını almak gâyesiyle, yılda bir, Hediye göndermek de ondan kalan âdettir. "Sürre Alayı" diye var idi ki bir heyet, Bu, hac kâfilesinin önünde giderdi hep. Altın, para ve sâir bilcümle hediyeler, Yüklenip, süslenirdi ayrıca bu develer. Bu süslü develere, evvelâ "Pâdişah"ın, Hediyesi konurdu, sonra da "Paşa"ların. İşbu hediyelerle ordaki mü'minlerin, Her türlü ihtiyacı ediliyordu te'min.