Zünnûn-i Mısrî "rahmetullahi aleyh"

İnsan niçin şereflidir? Bir gün "Zünnûn-i Mısrî", ederken câmide vaaz, Dediler: (Muhabbetten bahsedin bize biraz.) Buyurdu ki: (Bu yolda, en mühim şey "Muhabbet". Bundan daha şerefli bir sıfât yoktur elbet. Sâhip olduğu için bu şeref ve bu şâna, Allah, "Habîbim" diyor Peygamberi-i zîşâna. Ne zaman ki "İnsan"ı yarattı Hak teâlâ, Derecesini dahî, yükseltip kıldı âlâ Lâkin dikkat ediniz, bu şerefe, insanlar, Acep hangi sıfâtla nâil olmaktadırlar? Yalnız "Yemek içmek"le olsa idi bu şâyet, "Deve", daha kıymetli olurdu bizden elbet. Zîrâ deve, insandan ilerdedir bu işte. Çünkü "Elli kişi"lik yemek yer bir yiyişte. İnsanın şerefine sebep olan bu haslet, Sâdece "Şehvet" ile ölçülse idi şâyet, Geçerdi cümle hayvan insanları elbette. Zîrâ onlar, insandan ilerdedir şehvette. "Gadap" sebep olsaydı insanın şerefine, "Arslan", daha kıymetli olurdu bizden yine. Eğer "Görmek" sıfâtı olsaydı buna sebep, "Akbaba"lar, insandan kıymetli olurdu hep. Eğer "Koku almak"la, olsa idi bu değer, Bizden üstün olurdu "Köpek"lerle "Kedi"ler. Eğer sebep olsaydı buna "Akıl" kuvveti, "Melekler" kazanırdı bu şeref ve kıymeti. Meleklerden akıllı olmasa da bu insan, Rabbimiz bu şerefi, "Beşer"e etti ihsân. Ve eğer insanları doğru yoldan ayırmak, Aldatıp kandırmakla olsaydı üstün olmak, "Şeytân" daha lâyıktı bu şeref ve bu şâna. Zîrâ insan, bu işte, yetişemez şeytâna. Üstünlük bunlar ile olsa idi velhâsıl, İnsan, bu mertebeye olamazdı hiç vâsıl. Hâlbuki insanlarda var ki bir "Aşk, muhabbet", Budur asıl insanı üstün kılan o haslet. Mâdem "İnsan" sâhiptir bu "muhabbet" ve "aşk"a, Alamaz bu kıymeti, bir mahlûk ondan başka. İnsan, "Muhabbet" ile sarılır emirlere. Bu muhabbetle çıkar, yüksek mertebelere. "Muhabbet"tir insanı Rabbine yaklaştıran. Bu "Sevgi"dir, onları böyle şerefli kılan. Eğer ki insanlarda "Muhabbet" olmasaydı, Elbette bu şerefe nâil olamazlardı. Tasavvufta yükselmek isterse biri eğer, Allah'ın "İhsân"ı ve "Lütf"u ile ilerler. Daha da yükseğine çıkmak isterse şâyet, Sırf "İhsân" kâfî gelmez, lâzımdır "Aşk, muhabbet"