Mübârek gün ve gecelerde neler yapmalı?

Mübârek geceler, İslâm dininin kıymet verdiği gecelerdir. Allahü teâlâ, kullarına çok acıdığı için, bazı gecelere husûsî kıymet vermiş, bu gecelerdeki, duâ ve tövbeleri kabûl edeceğini bildirmiştir. Kullarının çok ibâdet yapmaları, duâ ve tövbe etmeleri için bu geceleri birer sebep kılmıştır... > Kıymet verilen on gece "Bereketli, hayırlı, faydası bol, feyizli" demek olan "mübârek" sıfatıyle sıfatlanan ve İslâm dininde kıymet verilen on gece vardır ki, bunlar, kronolojik sıra itibariyle (ya'nî Hicrî-kamerî sene içerisindeki yerlerine göre), 1 Muharrem gecesi, 10 Muharrem (Aşûre) Gecesi, Mevlid Gecesi, Regâib Gecesi, Mi'râc Gecesi, Berât Gecesi, Kadir Gecesi, Ramazan Bayramı Gecesi, Arefe Gecesi ve Kurban Bayramı Geceleridir... Yukarıda bildirilen on geceden başka, Fıtır (Ramazân) Bayramının diğer geceleri, Zil-hicce ayının ilk on gecesi, Muharrem'in ilk on gecesi ve her Cum'a ve Pazartesi gecesi de mübârektir. Mübârek gün ve geceleri birer ganîmet bilmeli, ihyâ etmeli, yanî bugün ve gecelerde bolca tövbe-istiğfar etmeli, çokça kazâ namazları kılmalı, Kur'ân-ı kerîm okumalı, duâ etmeli, sadaka vermeli, Müslümanları sevindirmeli, bunların sevâbını ölülere de göndermelidir. Bilhassa ilim öğrenmelidir. En kıymetli ilim, doğru yazılan ilmihâl bilgileridir. Muhtelif hadîs-i şerîflerde bildirildiğine göre, Allahü teâlânın kıymet verdiği gün ve gecelere ikrâm etmeli, saygı göstermeli, hürmet etmeli, yani büyük veya küçük hiçbir günâh işlememeli [Allahü teâlâ, böyle davrananlara dünyâda ve âhirette ikrâm eder; kabir azâbı yapmaz, Cehennem'den âzâd eder, Cennet'ine sokar]; bu gece ve günlerde çok ibâdet etmeli [Cenâb-ı Hak, ibâdetler içinde, bugün ve gecelerde yapılanları dahâ çok sever; o gecelerde kılınan namâzları, Kadir Gecesinde kılınan namâzlar gibi kabûl eder; o günlerde tutulan bir gün oruca, bir senelik nâfile oruç sevâbı verir; böyle yapanların günâhlarını afveder; duâlarını kabûl eder]; çok tesbîh, tahmîd, tekbîr ve tehlîl okumalıdır. Peygamber Efendimize de çokça salevât getirmelidir. > Berât Gecesiyle ilgili bazı hadîs-i şerîfler Peygamber Efendimiz buyurdular ki: "Berât Gecesinde göklerin kapıları açılır, melekler müminlere müjde verir ve ibâdete teşvik ederler." [Nesâî, Beyhekî, A. Münzirî] "Cebrâîl aleyhisselâm bana geldi. 'Kalk, namâz kıl ve duâ et! Bu gece, Şa'bânın onbeşinci gecesidir' dedi. Bu geceyi ihyâ edenleri, Allahü teâlâ afv eder. Yalnız, müşrikleri [müşrik, şirke giren kâfirdir], büyücüleri, falcıları, hasîsleri [cimrileri], kincileri, müşâhini [müşâhin, bid'at ehli, mezhepsiz demektir], alkollü içki içenleri, fâiz yiyenleri [fâiz alıp-verenleri] ve zinâ yapanları afv etmez." [Taberânî] "Allahü teâlâ, Şa'bânın 15. [Berât] gecesinde, dünyâ semâsına tecellî eder. Benî Kelb kabîlesinin koyunlarının kıllarından daha çok kimsenin günâhlarını affeder." [Tirmizî, İbn-i Mâce] "Şa'bân ayının 15. gecesi, rahmet-i İlâhiyye dünyâyı kaplar, herkes affolunur. Ancak haksız yere Müslümanlara düşmanlık besleyen ve Allahü teâlâya ortak koşan mağfiret olunmaz." "Şâbanın 15. gecesinde Allahü teâlânın rahmeti, kulları üzerine zuhûr edip mü'minleri mağfiret eder, bağışlar. Kâfirlere ise mühlet verir. Kin ve hased sâhibi olanları, bu sıfatları terk edinceye kadar kendi hâllerinde bırakır." "Sâlih akrabâ ile ilgisini kesen, büyüklenen ve ana-babasına isyân edenler Berât Gecesinde affa uğramaz." [Beyhekî] "Allahü teâlâ Berât Gecesinde, kâfirler hariç, mü'minleri mağfiret eder. Kindârları da, bu huylarını bırakıncaya kadar mağfiret etmez." [Taberânî, Beyhekî] [İçki içmek, cimrilik, kin gütmek, ana-babaya isyân... gibi yukarıdaki hadîslerde zikredilen günâhları işleyenler, bunların günâhlığını kabûl ettiği müddetçe, kâfir olmazlar. Îmânları düzgün ise, günâhlarının cezâlarını çektikten sonra Cennet'e girerler. Sevâpları günâhlarından daha çok ise, Cehennem'e girmeden de Cennet'e giderler.] Diğer hadîs-i şerîflerde buyuruldu ki: "Şu beş gecede yapılan duâ geri çevrilmez: Recebin ilk gecesi [diğer bir rivâyette Regâib Gecesi], Şa'bânın 15. [Berât] gecesi, Cuma gecesi, Ramazân ve Kurbân Bayramı geceleri." [İbn-i Asâkir] "Allah şu dört geceyi hayırla süsler. Kurbân ve Ramazân Bayramı geceleri, Arefe Gecesi, Şa'bânın yarısındaki [Berât] gecesi ki, onda eceller, rızıklar yazılır." [Deylemî] "Rahmet kapıları dört gece açılır. O gecelerde yapılan duâ, tövbe reddolunmaz. Fıtır (Ramazân) ve Kurbân Bayramının birinci geceleri, Şa'bânın 15. (Berât) ve Arefe Geceleri.) [İsfehânî] [Kadir Gecesi, birçok hadîs-i şerîflerde bildirildiği için, burada da bildirilmeğe lüzûm görülmemiştir.] Hz. Âişe vâlidemiz, Sevgili Peygamberimize, "Ya Resûlallah, Allahü teâlâ, seni günâh işlemekten muhâfaza buyurduğu hâlde, neden Berât Gecesinde çok ibâdet ettin?" diye sordu. Peygamber Efendimiz buyurdu ki: "[Yâ Âişe!] Ben, şükredici bir kul olmayayım mı? Bu yıl içinde doğacak her çocuk, bu gece deftere geçirilir. Bu yıl içinde öleceklerin isimleri, bu gece özel deftere yazılır. Bu gece herkesin rızkı tertip olunur. Bu gece herkesin amelleri Allahü teâlâya arz olunur." [Gunye]