Mübârek Muharrem ayı ve Aşûre Günü

Sevgili Peygamberimiz Muhammed aleyhisselâm, 622 yılında Mekke-i mükerremeden Medîne-i münevvereye hicret eyledi. Eylül ayının 20. [Pazartesi] günü, Medîne'nin Kubâ köyüne geldi. Bu târih, Müslümânların "Şemsî yılbaşı" oldu. O yılın Muharrem ayının birinci günü de, "Kamerî yılbaşı" oldu. Bugün, bildiğiniz gibi, 1430 yılının Muharrem ayının 6. günüdür. Muharrem ayı, İslâmî senenin [Hicrî-kamerî senenin] 1. ayı; Muharrem ayının 1. günü de Müslümânların yeni yılının, yâni hicrî yılın 1. günüdür. Muharrem ayının 1. gecesi ise, Müslümânların Hicrî-kamerî yılbaşı gecesidir. Müslümânların şemsî yılbaşı gecesi de, efrencî Eylül ayının 20. gecesidir. Kur'ân-ı kerîmde [Tevbe, 36] kıymet verilen dört ay, Receb, Zilkade, Zilhicce ve Muharrem aylarıdır. İslâmiyet'ten önce Araplar, Muharrem ayında harp etmek isteyince, o yıl Muharrem ayının ismini, sonraki aya [Safer ayına] verirler, sonraki ayın ismini de, Muharrem ayına takarlardı. Böylece, harâm ay, güyâ Muharrem'den bir sonraki ay olurdu. "Bir ayın harâmlığını başka aya geciktirmek, ancak kâfirliği arttırır. Kâfirler, böylece sapıtıyorlar. Onlar, Allah'ın harâm kıldığı ayların sayılarını denk getirmek için, harâm ayı bir yıl helâl edip, başka yıl onu yine harâm ederler. Böylece, Allah'ın harâm kıldığını helâl kılmaya çalışırlar" meâlindeki Tevbe suresinin 37. âyet-i kerîmesiyle, ayların yerlerinin değiştirilmesi yasak edildi. Bir hadîs-i şerîfte: "Ayların efendisi Muharrem, günlerin efendisi Cuma'dır" [Deylemî] buyurulmuştur. Muharremin 1. günü oruç tutmak, o senenin tamâmını oruç tutmak gibi fazîletlidir. Diğer bir hadîs-i şerîf meâli de şöyledir: "Ramazândan sonra en fazîletli oruç, Allahü teâlânın ayı olan Muharrem ayında tutulan oruçtur. Farzlardan sonra en fazîletli namaz, gece namazıdır." [Müslim, Ebû Dâvûd, Tirmizî, Nesâî, İbn-i Mâce] Öteden beri Kureyş de, Resûlullah da Aşûre Günü oruç tutardı. Medîne'ye gelince de, yine o gün oruç tuttu ve tutulmasını emretti. (Buhârî, Müslim, Ebû Dâvûd, Tirmizî) Medine'de Aşûre Günü oruç tutan Peygamber Efendimiz, Yahûdîlerin de oruç tuttuklarını gördü. "Niye oruç tutuyorsunuz?" diye sordu. Onlar da, "Allah'ın, İsrâîl oğullarını, düşmânından kurtardığı bir gündür, Mûsâ bu günde oruç tuttuğu için" dediler. Resûlullah Efendimiz de, Müslümânların bugün oruç tutmalarının sebebini anlatmak için, "Ben, Mûsâ aleyhisselâma sizden daha lâyıkım" buyurdu. (Buhârî, Müslim, Ebû Dâvûd) ÜZERİNE YEMÎN EDİLEN ON GECE Fecr sûresinin başında, "Fecre ve on geceye... yemîn olsun" buyuruluyor. Bu on gece, hangi gecelerdir? Tirmizî ve Hâkim'de zikredilen iki hadîs-i şerîfe göre, Zilhiccenin ilk on gününün geceleridir. Hâzin Tefsîrinde, İbn-i Abbâs hazretlerinin de böyle naklettiği belirtiliyor. Kâdî Beydâvî ve Celâleyn Tefsîrlerinde de böyle geçiyor. Ama Medârik Tefsîrinde, "bu on geceden murâd, Ramazân'ın son on gecesi veya Muharrem'in ilk on gününün geceleridir" rivâyeti zikredilmektedir... Muharrem ayının 10. günü Aşûre günüdür. Bu ayın en kıymetli gecesi, Aşûre gecesidir. Allahü teâlâ, birçok duâları, Aşûre günü kabûl etmiştir: Hazret-i Âdem'in tevbesinin kabûl olması, Hazret-i Nûh'un tûfândan kurtulması, Hazret-i Yûnus'un balığın karnından çıkması, Hazret-i İbrâhîm'in ateşte yanmaması, Hazret-i İdrîs'in canlı olarak göğe çıkarılması, Hazret-i Ya'kûb'un, oğlu Hazret-i Yûsuf'a kavuşması, Hazret-i Yûsuf'un kuyudan çıkması, Hazret-i Eyyûb'ün hastalıktan kurtulması, Hazret-i Mûsâ'nın Kızıl Denizi geçmesi, Hazret-i Îsâ'nın doğumu ve ölümden kurtulup, diri olarak göğe çıkarılması Aşûre Günü oldu. "Şir'atül-İslâm" kitâbında zikredilen hadîs-i şerîflerde, Aşûre Günü yapılması tavsiye buyurulan bazı işler var: Gusletme, çok selâm verme, sıla-i rahim yapma, oruç tutma, sadaka verme, ilim öğrenme, âile efrâdına bolca nafaka verme gibi. Bugünkü makâlemizde yazacağımız başka konular da vardı, ama yerimiz kalmadı.