Seyyid Ahmed Arvâsî Hoca hakkında -3-
Hazret-i Ali Efendimiz, 24 Ocak 661 (17 Ramazân 40) Cuma günü, Kûfe Câmii'nde sabâh namazına giderken, bir hâricî tarafından kılıçla alnına vurularak şehîd edilmişti. İnşâallah ileride, ondan müstakıllen bahsederiz. Bu hafta da, geçen hafta başladığımız konumuza devâm etmek istiyoruz. Bazı yazarlar, kitap ve makalelerinde, Hazret-i Ali Efendimizin torunlarından olan Seyyid Ahmed Arvâsî'yi, Türkistan'da yetişen büyük âlim ve velîlerden Hoca Ahmed Yesevî'ye benzetmektedirler. Her sene, merhûmun vefât târihi olan, aralık ayının son gecesinde yapılan anma merâsimlerindeki konuşmalarda ve hakkında yazılan makalelerde, diğer bazı yazarlar da, "Bu Asrın Yesevîsi" ta'bîrini kullanmışlardır. Mustafa Necati Özfatura Bey de, onun hakkında: "..... O, sıradan bir kişi değildir. Son asırlarda ender rastlanan mütefekkir, pedagog, eğitimci ve sosyologdur. O'nun büyüklüğü ve değeri ufukta giderek yükselmektedir. Asrımızda, Ahmed Yesevî rolünü üstlenmiş mübârek bir mücâhiddir. Aramızdan çok genç yaşta ayrılmasına rağmen, hayâtına büyük hizmetler sığdırmış nâdir bir kişidir. Yazıları dün ve bugün olduğu gibi, yarınlara da ışık tutacaktır....." demektedir. Hakkında birçok yazı ve kitap kaleme alınan Seyyid Ahmed Arvâsî hakkında, Yazar Hüdâvendigâr Onur'un yazdığı kitâp, "Asrın Yesevîsi" başlığını taşımaktadır. [Muhtevâlı bir çalışma olarak okuyucularına sunulan bu biyografik eser, 1999'da önce Burak Yayınevi tarafından yayınlanmış, bilâhare Marifet Yayınları arasında neşredilmiştir. Yedi bölümden oluşan bu kitâpta, yazarın şeceresi, âilesi, eğitim dünyâsı, çevresi ve insan tahlîlleri üzerinde durulmuştur. Son bölümünde ise, Arvâsî'nin kültür ve medeniyet, sosyal adâlet hakkındaki görüşleri, milliyetçilik fikri, estetik anlayışı ve düşünceleri incelenmektedir. Hüdâvendigâr Onur, kitâbında Arvâs Mektebi, Bir Büyük Âlim: Seyyid Abdülhakîm Arvâsî, Seyyid Ahmed Arvâsî ve Âilesi, Arvâsî'ye Göre İnsan Tahlîlleri, Arvâsî'nin Kadrolara Verdiği Önem, Arvâsî'nin Milliyetçilik Anlayışı vb. başlıklarıyla üstâdın hayâtı, fikirleri ve eserlerini tahlîl ediyor.] Son zamanlarda, Bâbıâlî Kültür Yayıncılığı tarafından, okurlarıyla buluşturulan, "Kendini Arayan İnsan", "İnsan ve İnsan Ötesi", "Diyalektiğimiz ve Estetiğimiz", "İnsanın Yalnızlığı", "Şiirlerim", "Eğitim Sosyolojisi", "Doğu Anadolu Gerçeği", "Emperyalizmin Oyunları", "Devletin Dîni Olur mu?", "Kadın-Erkek Üzerine", "Türk-İslâm Ülküsü", "İlmihâl" adlı kitaplarından başka, Seyyid Ahmed Arvâsî, her biri bir kitap mesâbesinde yüzlerce makâle kaleme aldı. Özellikle eğitim sosyolojisi ve psikolojisi alanında kaleme aldığı eser ve yazıları, bugün bile aşılabilmiş değildir. Eğitim hayâtı boyunca pek çok genç yetiştirdi. Güzel Türkiyemiz'in her tarafında pek çok konferans verdi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Emekli Öğretim Görevlilerinden; Edebiyatçı, Araştırmacı-Yazar M. Halistin Kukul, onun hakkında diyor ki: "... Şayet; Avrupa'ya, Amerika'ya, Çin'e, Rusya'ya, Hindistan'a... hangi kıt'a veya hangi devlete olursa olsun, Seyyid Ahmed Arvâsî biraz tanıtılabilse; yahut onlar, onu biraz olsun tanıyabilseler; hattâ, Türkiye, basit kısır çekişmelerden ve rehâvetten kurtulsa da, hakîkî mânâda ilme yönelse, inanıyorum ki, önümüzdeki birkaç asır, Necip Fâzıl ile Seyyid Ahmed Arvâsî onların hepsine yetecektir..." Gazeteci-Yazar Olcay Yazıcı ise şöyle demektedir: "... Bence Türkiye'nin en büyük problemi ne terör, ne enflasyon, ne de AB'ye girememektir. Türkiye'nin en büyük problemi, memleketin tek meselesi, ikinci bir Seyyid Ahmed Arvâsî olmamasıdır. Nasıl Yesevî Hazretleri, Anadolu'nun Türkleşmesinde ve İslâmlaşmasında âmil olmuş ise, Seyyid Ahmed Arvâsî Bey de, 12 Eylül öncesinin o kaos ve sis ortamında, Türk gençliğine kendi değerlerini tanıtmış ve onların yabancı tuzaklara düşmesine mâni olmuştu..."