Yenilip içilmesi helâl ve harâm olan bazı şeyler -1-
Bilindiği üzere, dünyadaki bütün insanlara çok acıyan Rabbimiz, "Rahmân" sıfatının gereği olarak iyi, güzel ve faydalı şeyleri yaratıp, dostunu-düşmanını ayırmadan, herkese göndermiştir. Şüphesiz ki, Allahü teâlâ, yarattığı şu mükemmel âlemle, kendi varlığını belli ettiği gibi, kullarına çok acıdığı için, var olduğunu ayrıca "Peygamber"leri vâsıtasıyla da bildirmiştir. Bu Peygamberleriyle, onlara saâdet yollarını göstermiş, iyi ve güzel, kötü ve çirkin her şeyi öğretmiştir. Allahü teâlâ, yarattıkları içinde, "insan"ı en güzel bir kıvâmda kılmış (Tîn, 4), onu eşref-i mahlûkât kılmış, diğer yaratıkları da onun istifâdesine vermiştir. Böylece insanı, âlemde hâkim duruma getirerek, onu muhâtab ve mükellef yapmıştır. Binâenaleyh dünyâdaki bütün hayvânlar, bitkiler ve cansızlar; yer altı ve yer üstündeki; denizler, göller, nehirler ve semâvâttaki her şey, insan oğlunun emrine musahhar kılınmış, onun hizmetine verilmiştir. Cenâb-ı Hak, insanlara muhtâc oldukları her türlü ni'meti de lutfetmiştir. Bu ni'metler sayılamıyacak kadar çoktur. [Bu husûs, 2 âyet-i kerîme ile bildirilmiştir.] HARÂM OLAN ŞEYLER... Yiyecek ve içeceklerden temiz, insan vücûduna faydalı pek çok [hattâ sayılamayacak kadar çok] şey helâl kılınmasına rağmen, ma'dûd ve mahdûd ya'nî belli bir mikdâr hayvânların etleri ve bazı içecekler, dînimiz tarafından harâm edildiği için yenilmez ve içilmez. Elbette, bunda bilmediğimiz nice hikmetler vardır. Bir Müslümân, hikmetini bilse de, bilmese de dînin yasakladığı şeyi yemez, içmez ve yapmaz. Kur'ân-ı kerîmde meâlen buyuruluyor ki: "Leş, [akıcı] kan, hınzır [domuz] eti ve Allah'tan başkasının adına kesilmiş olan hayvânları yemek harâmdır." [En'âm, 145] Âyet-i kerîmede sayılan bu harâmlardan başka, aşağıda sekiz madde hâlinde açıklanan husûsların da harâm olduğu, Peygamber Efendimiz tarafından bildirilmiştir. 1- Bizzât kendisi harâm olan şeyleri yemek ve içmek [Leş, hınzır eti ve şarap gibi.] 2- Zehirli olan şeyleri yemek. [Zehirli ot, kokmuş et gibi.] 3- Zararlı şeyleri yemek. [Mesela çamur, toprak, cam gibi.] 4- Uyuşturucu maddeleri yemek. [İhtiyâç olduğunda, doktor tavsıyesiyle ilâç olarak kullanılmaları câizdir.] 5- Temiz, fakat iğrenç şeyleri yemek. [Kurbağa, kanı olmayan böcekler, meyvenin, peynirin ve etin kurtları gibi.] 6- Alerji yapan gıdâları yemek. [Meselâ bir kimseye balık, et, süt, yumurta, pastırma, turşu, çilek ve sâire zarar verirse, bunları yememesi lâzım gelir. Bunlar, kime zarar veriyorsa, ona harâm, zarar görmeyene mubâhtır.] 7- Aslında kendileri harâm olmayıp, gasp, hırsızlık, rüşvet yolu ile alınan şeyleri yiyip içmek. 8- Doyduktan sonra yemek. HELÂL GIDÂ MESELESİ... Devâmlı yabancı memleketlerde yaşayan veya herhangi bir iş için muvakkaten oralara seyâhat eden Müslümânlar için "helâl gıdâ" endişesi, öteden beri gündemde olan bir konudur. Müslümânlar, böyle coğrafyalarda yiyip içtikleri şeylerin "helâl" olup olmadıklarını nasıl anlayabilirler? diye bir suâl hâtıra gelebilir. Gerek Müslümânların, gerek gayr-i müslimlerin yaşadıkları memleketlerde helâl gıdâları yiyip-içme konusu elbetteki çok önemlidir. Kendi faydasını düşünen insan, dînimizin helâl kıldığı şeyleri yemeli, yasak ettiği şeylerden de kaçınmalıdır. Gıdâların insanların bedenî yapılarının yanında rûhî yapıları üzerinde de iyi veya kötü tesîri olduğu bir gerçektir. Her Müslümân helâlden yiyip-içmekle mükelleftir. Bilhâssa çocuğu helâl gıdâ ile beslemelidir! Harâm gıdânın etkisi çocuğun özüne işler, çocukta uygunsuz işlerin meydâna gelmesine sebep olur. Hadîs-i şerîfte "Yiyip içtikleriniz helâl, temiz olsun! Çocuklarınız, bunlardan hâsıl olur" buyuruldu. Harâm yemek kalbi karartır, hasta eder. Zünnûn-i Mısrî hazretleri buyurdu ki: Kalbin kararmasının dört alâmeti vardır: 1- İbâdetin tadını duymaz. 2- Allah korkusu hâtırına gelmez. 3- Gördüklerinden ibret almaz. 4- Okuduklarını, öğrendiklerini anlayıp kavrayamaz.