Bir Elçibey vardı

Habil Aydınoğlu not bırakmasa Elçibey'in vefatının birinci yıldönümünde gerçekleştirilecek programdan haberim olmayacak. Habil Aydınoğlu Hacettepe'de doktora yapan bir Azerbaycanlı talebe. Azerbaycan Genç Aydınlar Hareketi'nin Türkiye temsilcisi. Genel Başkanları da Ebülfez Elçibey'in damadı Ağil Sametoğlu. Ağil Bey son milletvekili seçimlerinde Parlamentoya giriyordu. Seçimlerde hile yapıldığını mahkeme kararıyla tespit ettirdi. Ancak seçimler iptal edilince öyle kaldı. Kocatepe Konferans Salonu tıklım tıklım. İzleyicilerin ellerinde selpak. Bir yandan terlerini siliyor, öte yandan da Elçibey Programını izliyorlar. Çok aceleye gelmiş bir program. Devletin. İstiklal Marşı'mızın TBMM'de kabülünün 80. Yıldönümünü unuttuğu gibi, belki de Elçibey de son anda hatırlandı. Alâkalılara teşekkürler. Organizasyonu Türkiye-Azerbaycan Kültür Derneği ile Ülkü Ocakları Vakfı gerçekleştirmiş. Planlı gerçekleşseydi program herhalde salonlara sığmayacaktı Elçibey'in gönüldaşları, talebeleri. İçinde alevler yükselen bir insan Dernek Başkanı Cemil Ünal Bey, Elçibey Cumhurbaşkanı iken birlikte çalıştı. Hatta Bakanlık yaptı. Özelliklerini anlatırken Ebülfez Elçibey'in demokratlığını öne çıkardı. Parlamentoya, bakanlar kuruluna verdiği önemi anlattı, ilk ordunun kurulması hazırlıklarını hatırlattı. Sonra Türkçe ve Türk diline duyarlılığını belirtti. C. Ünal, Elçibey'in Bakü'yü SSCB içindeki bağımsız veya özerk Türk Cumhuriyetlerinin Başkenti olarak gördüğünü, yüreğinde ise Tebriz'in yanan bir hasret ile kor ateşi gibi yandığını söyledi. Türkocağı Başkanı Nuri Gürgür neden kısa konuştu ki? Birikimini, tecrübesini aktarması gerekti. O halde böyle bir program da Türkocağı'na görev. Nuri Bey'e göre Elçibey "bayrak insan"dı. Resmi konuşmaları önemsemiyorum. Ancak Şevket Bülent Yahnici'nin anekdotları dikkat çekici. Bakü'de birlikte olduğu bir günde Halk Cephesi'nden ayrılarak yeni bir muhalefet başlatan talebesi için "Azerbaycan kahramanıdır" demiş! Ya öteki muhalefet liderleri için "memleketsever insanlar" Hassas bir insandı Elçibey. İlk tanışmamız Bakü'de oldu. Halk Cephesi'nin lideriydi. 90'lı yılların başı. Türkiye Büyükelçiliği'nin tam karşısında olan parti merkezinde sohbet ediyoruz. Cumhurbaşkanlığına adaylığı konusunda yoğun bir baskı vadı. Ancak kendisi istemiyordu. "Ben tarihçiyim. Bırakın öyle kalayım. Seçilsem bile rahat bırakmazlar. Uğraşırlar." diyordu. O zamanı, yakınında olan bazı sorumsuz kişiler maalesef kısalttı beceriksizlikleriyle. Bunda ülkemizden giden bazılarının da payı var bittabi. Vefat etmeden bir süre önce Ankara'ya geldi. Sheraton Otel'de kalıyordu. Hastaneye sonra yattı. Yoğun bir ziyaretçi trafiğine (hayır) diyemedi. Akın akın insanlar Elçibey'e gidiyordu. Türk Dünyası'nın beraberliği Azerbaycan'da istediği en önemli husus demokratik bir sistemi hayata geçirmek, çağdaş medeniyetin gerisinde kalmamaktı. Ancak sürgün hayatı bu ideali geciktirdi. Güçlü bir muhalefet için çok zaman, kaynak ve kadro devreye soktu, sürgün dönüşünde. İktidar "ben yaptım oldu" diyemiyordu. Tarihçiliği kadar, politikayı da akademisyenliğine yazdırdı. Kader ona Türkiye'de vefat etmeyi gösterdi. Atatürk'ü ve Türkiye'yi çok seviyor, örnek alıyordu. Sinevizyon gösterisinde Necip Fazıl'dan "Sakarya"yı okurken gözlerimin dolduğunu hissettim. Beyazperdedeki film, dia, fotoğraf bir ömrü gözümüzün önüne yeniden getirdi. SSCB Zindanlarında kalışı, yargılanışı, aslanlar gibi kükreyerek savunma yapması, Türk dünyası liderleriyle de beraberliği hepsi ayrı ayrı senaryolaştırılabilecek kısa hayat dilimleri. İçindeki yangın ise Türk dünyasının beraberliği ve Güney Kuzey Azerbaycan'ın ittihadıydı. Bir de Karabağ'daki işgal ve Ermeni mezalimi. Her talebesi artık en az bir Elçibey'dir. Toplantı sırasında Türkiye-Azerbaycan Medya Araştırmaları Merkezi kurulduğunu öğrendim. Türkiye'de okuyan talebeler oluşturmuş. Rizvan Kanberli, Ziya Recebov, Kamil Halilbeyli, Nadir Caferof gibi. Harıl harıl medyamızı tarıyorlar. Azerbaycan ile en fazla bilgi veren gazeteler Türkiye ve Zaman araştırmalarına göre. Azerbaycan imajının derinlemesine analizini yapıyorlar. Azerbaycan gündeminin ne tür verilerle sınırlı kaldığını ve bunların nasıl bir yaklaşımla değerlendirildiğini tespit etmeye çalışıyorlar. Tamamen ticari bir dokudan da rahatsızlar. Ermenistan sorunu da tümüyle egemen olmamalı. Denk geldi, bugün Genelkurmay Başkanımız Orgeneral Hüseyin Kıvrıkoğlu Bakü'de. Türk jetleri de gösteri yapıyor bölgede. Yani, 10 tayyarelik Türk olduzları eskadrilyesi nümeyiş ettirecek Tahran ve Erivan dikkatle izliyor. Azadlık meydanı bugün bu gösterilere sahne olacak. Kara Harp Okulu'nda da mezuniyet günü var. Bunların tümünde Elçibey'in programı ve katkısı mevcut. Dualarımız bugün Elçibey'e de olsun.