Âheste çek...

Amerikalıların en ziyade takdir ettiğim, imrendiğim özelliği nedir diye sorulursa derim ki, bu insanlar dakiktir! Amerikan kültüründe en fazla 15 dakikalık bir gecikmenin mazur görülebileceği söylenir ama 15 dakikalık gecikmelere bile şahit olmadım, diyebilirim. Bir ilkokuldaki, lisedeki, üniversitedeki, bir kurumdaki herhangi bir program tam ilân edildiği saatte başlar. Filan saatte buluşmak üzere sözleştiğiniz biri o saatte hazırdır. Şu saatte telefon edeceğim diyen tam o saatte arar. Amerikalı dedim ama... ABD'de artık yedi düvelden, yedi düvel ne kelime, yetmişiki milletten insan var. Dakik olan kesimin, devleti kuran Anglo Sakson milletinden olanlar olduğunu söylemem lâzım. Bakıyorum, düşünüyorum, herhalde diyorum bu millî bir hasletleri. Dakiklik onlar için öyle üstün vasıflar cümlesinden bir hal de değil, normal bir durum. Bir alışkanlık, hayat tarzı, disiplin anlayışı. Peki nasıl kazandılar bu alışkanlığı? Genetik mi, eğitim mi? Bizim milletimizde ne yazık ki bu haslet, bu alışkanlık yok! Biz bir program yaparız; ilân ettiğimiz saatten en az bir saat sonra başlar. Arkadaşlarımızla sözleşirken meselâ şöyle saat veririz: "3'le 4 arası." 3 ile 4 arasında tam bir saat vardır! Umursamayız. Veya "Bir iki saat sonra ordayım" deriz. Karşımızdaki de "bir saat mi, iki saat mi?" diye sormayı akıl etmez çoğu kere. Bir saat ile iki saat arasında bir saat fark vardır! Aldırış etmeyiz. Biz zamanı biraz hovardaca kullanıyoruz. Öyle yarım saat, bir saat bizim için önemsenecek zaman dilimleri değil! Bizde dakik olanlar parmakla gösterilir. Dakik olmak nâdir bulunan üstün vasıflar cümlesindendir. Dakik olmak deyince Âkif akla geliyor. Mithat Cemal Kuntay'ın anlattığına göre, Mehmet Âkif'in meşin kordonlu, Yeni Cami ayarlı bir fakfon saati vardı. Kendi verdiği sözü bu saatle tutar, sizin 5 dakika geç kaldığınızı bu saatle isbat ederdi. Bu halimiz iyi değil. Acaba bu geç kalma alışkanlığından kurtulmak için, dakik insanlar olabilmek için ne yapmamız gerek? Genetik yapımızda bir "âhestelik geni" yoktur herhalde. Eğitimle bu işin üstesinden gelebileceğimize inanıyorum. Geçen gün biriyle bir işim vardı. Adam randevusuna tam 35 dakika geç geldi. Adam İranlıydı!