Aralıkta Amerika

Ara­lık Ame­ri­ka'da bay­ram­lar ayı. Ha­nuk­kah, No­el, Kwan­za­a... Peş pe­şe üç ay­rı kül­tü­rün bay­ra­mı. İl­ki Mu­se­vi­le­rin. İkin­ci­si ma­lûm. Üçün­cü­sü de Af­ri­ka­lı Ame­ri­ka­lı­la­rın. Ha­nuk­kah Ku­düs'te­ki Sü­ley­man Mâ­be­di'nin M.Ö.165'te put­pe­rest­le­rin elin­den kur­ta­rı­lı­şı­nın ha­tı­ra­sı­na se­kiz gün de­vam eden bir bay­ram. Kwan­za­a 1966 yı­lın­da ih­das edil­miş, di­nî bir hü­vi­ye­ti ol­ma­yan, Ame­ri­ka'da­ki Af­ri­ka kül­tü­rü­nü di­ri tut­mak, Ame­ri­ka'da­ki zen­ci­le­rin var­lı­ğı­nı, da­ya­nış­ma­sı­nı ser­gi­le­mek mak­sa­dı­na yö­ne­lik, zen­ci ha­re­ket­le­ri cüm­le­sin­den bir kim­lik bay­ra­mı ki o da ye­di gün sü­rer. En ağır ba­san kut­la­ma ha­liy­le No­el için. Bu­gün­ler­de her yer ışıl ışıl. Ev­le­rin için­de, bah­çe­le­rin­de, dük­kân­lar­da, vit­rin­ler­de, yol­lar­da ha­va ka­rar­dık­tan son­ra ren­gâ­renk ışık­lan­dır­ma­lar göz alı­yor. Ma­ğa­za­lar in­san­dan ge­çil­mi­yor, ka­sa ön­le­rin­de kuy­ruk­lar uza­yıp gi­di­yor. İn­san­lar bu se­ne bel­ki da­ha az har­ca­ma yap­ma­ya dik­kat edi­yor­lar ama her­kes eşi­ne dos­tu­na he­di­ye al­ma te­lâ­şın­da. Bu­gün­ler­de Ame­ri­ka'da kriz ha­va­sı hiç yok! Or­ta­lık her se­ne­ki gi­bi. Her­kes ne­şe­li, iyi di­lek­ler ve he­di­ye­ler alı­nıp ve­ri­li­yor, ye­ni­li­yor, içi­li­yor. Her yan­dan No­el şar­kı­la­rı yük­se­li­yor. Ak­lı­ma Nas­red­din Ho­ca ge­li­yor. Ha­ni eşe­ği kay­bol­muş da ke­yif­le, tür­kü söy­le­ye söy­le­ye arı­yor­muş. De­miş­ler: "Bu na­sıl eşek ara­ma? Tür­kü söy­le­ye­rek?.." Ho­ca­mız ce­vap ver­miş: "Şu te­pe­nin ar­dı­na da ba­ka­yım, ora­da da bu­la­maz­sam sey­rey­le­yin siz ben­de­ki fi­gâ­nı!" Bu mev­sim Ame­ri­ka'nın kut­la­ma­lar mev­si­mi, ka­sım ayın­da baş­lar, yıl­ba­şı­na ka­dar de­vam eder. Bu di­nî-mil­lî bay­ram­lar­la örü­lü mev­si­min ha­tı­rı­na kriz ev­ler­den ırak tu­tu­lu­yor ga­li­ba. Her­hal­de, şu No­el ha­va­sı­nı da ge­ri­de bı­ra­ka­lım, he­le yıl­ba­şı eşi­ği­ni de at­la­ya­lım, di­yor­lar. On­dan son­ra... Sey­rey­le­yin fer­yâd u fi­gâ­nı! Kaç yıl­dır bi­zim iki di­nî bay­ra­mı­mız da bu mev­si­me denk ge­li­yor­du. Or­ta­lık­ta­ki bay­ram ha­va­sın­dan biz de na­sip­le­ni­yor­duk. Fa­kat ar­tık bi­zim iki bay­ra­mı­mız da­ha er­ken gel­me­ye baş­la­dı. Bi­zim bay­ra­mı­mız, on­la­rın bay­ra­mı... "Bay­ram"ın bir tak­vim işa­re­ti ol­ma­dı­ğı­nı en iyi ya­ban­cı bir ül­ke­de an­lar­sı­nız. Yıl­lar geç­se de bu­ra­da "bay­ram gel­miş ne­yi­me?.." ha­va­sı sü­rer gi­der. Her şey glo­bal­le­şi­yor da bay­ram­lar glo­bal­leş­mi­yor!