Mayıs ayı

Takvimlerde gerçi 12 ay vardır, ocak, şubat... diye başlar gider. 52 hafta vardır, bir haftada da topu topu 7 gün vardır. Pazartesi, salı... Ama yeni moda takvimlerimiz bu sade rakamlar ve isimlerden ibaret değil artık. Bu alışılmış takvimin yanı başında hüküm yürüten gayri resmî bir takvime göre yaşar olduk. Her gün bir şey günü, her ay bir şey ayı... Hiç boş yok! Hele bir düşünün, hiç boş ay, boş gün yok! Kimi günler milletlerarası geçerli. Kimileri ülkelerin millî tarihinde yer etmiş, sınırların içinde kalmış. Bazıları bir güne münhasır, bazıları bir haftalık, bazıları da bir aylık kutlamalar. Aylık kutlamalar bahsinde sanırım Amerika başı çekiyor. On iki ayın on ikisinin de bir, bir ne demek, bir düzine konusu vardır bu ülkede. Meselâ, mayıs ayına bakın. İşte, mayıs ayı kutlama takvimi: Temiz Hava Ayı, Bataklıklar Ayı, Yıldırımdan Sakınma Ayı, Asya Pasifik Amerikalılar Ayı; Musevî Amerikalılar Ayı, Yaşlı Amerikalılar Ayı, Deri Kanserine Dikkat Ayı, Astım ve Alerjiye Dikkat Ayı, Kemik Erimesini Önleme Ayı, Dans Ayı, Millî Artrit Ayı, Millî Bisiklet Ayı, Yüksek Tansiyon Eğitimi Ayı, Millî Mangal Ayı... Daha var, yazmaktan yoruldum. İnsan bütün bu işler mayıs ayında olup bitiyorsa öteki aylara ne kalacak diye düşünüyor ama emin olun, diğer ayların yükü bundan az değil. Gaye bu konulara dikkat çekmek, bu konulardaki faaliyetleri bu ayda yoğunlaştırmak elbette. Peki, Millî Mangal Ayı neyin nesidir? Mangala dikkat çekmek mi? Mayıs ayında, yaz boyu devam edecek mangal partilerinin hazırlıkları, planlamaları yapılır. Mangal deyip geçmeyeceksiniz. Mangal modern Amerika'ya Kızılderililerden kalma bir gelenektir. Kızılderililerin kökü kurutuldu ama mangalları tütüyor. "Barbekü" kelimesi de Kızılderili dilinden gelir. Etleri közleme usulü pişirme ve saklama her ne kadar tarih öncesine dayanan bir uygulama ise de, Avrupa, evlerin içinde mutfak sistemini geliştirdiğinden mangal unutulmuş, ta ki Yeni Dünya keşfedilene kadar. Amerikan coğrafyası bahçeli evlere imkân verdiğinden bu eski gelenek can bulmuş. Hem sadece bir pişirme usulü sayılmaz mangal, dumanın dinlendiriciliğini de hesaba katıyorlar. Sonra Millî Ulaşım haftası, Kasırga Uyarısı Haftası, Polis Haftası, Kadın Sağlığı Haftası, İçme Suyu Haftası... Birkaç düzine de "hafta" vardır, hepsi mayıs ayı içindedir. Mayıs'ın son pazartesi günü de -bugün- ABD'de Memorial Day, yani Hatırlama Günü. Vatana hizmet ederken can veren askerlere adanmış bir anma günü. Bugün, asker mezarları yakınları tarafından bayrak ve çiçeklerle donatılır ve yazın gayri resmî başlangıcı kabul edildiğinden evlerin bahçelerinden mangal kokuları yükselir. Amerika'daki Türkler için mayıs ayı mühimdir, Türk Günü Yürüyüşü ve Türk Haftası bu aydadır. Ben Amerika'ya ilk defa mayıs ayında geldiğimden benim için ayrıca mühimdir. Devam edelim: 1 Mayıs İşçi Bayramı, ikinci pazar Anneler Günü, 9 Mayıs Avrupa Günü, 12 Mayıs Dünya Hemşireler Günü, 31 Mayıs Dünya Tütüne Hayır Günü... (Tütüne Hayır!) Sınırlarımızın içindekilere gelince: 19 Mayıs, 27 Mayıs, 29 Mayıs... Listeye bir de şahsî tarihin günlerini ilâve edin. Meselâ yıl dönümleri, doğum günleri... Mayıs ayı mühimdir. Ben de, oğlum da bu ay doğduk. Meğer Bülent Ecevit de mayıs ayında doğmuş. Ve yine bir mayıs ayında hayatla ölüm arasındaki çizgide. Onun siyasî yelpazedeki yeriyle yakınlığım olmadı ama şimdi düşünüp, etrafa bakınıp, "siyaset" denilen arenaya çıkanları bir bir gözümün önüne getirirken, onun hakkında tek bir cümle kurmak istediğimde aklıma gelen ilk cümle şu oluyor: Kaliteli adamdı!