Türküler dışarıda kaldı
Bizim bir türkü coğrafyamız vardır. Kimselerinkine benzemez! Alın türkülerimize bakın, tarih maceramızı görün. "Belgrat Kal'ası Zemlin ovası" diye başlar, "Mayadağ'dan kalkan kazlar"la devam ederiz biz. "Manastır'ın ortasında var bir havuz" diyen de biziz, "Vidin dedikleri metin kasaba" diyen de, "Şu Vardar'ın suyuna bak" diyen de... Çıkın yukarıya. "Kırım'dan gelirim adım da Sinan'dır." Gelin beriye. "Bağdat ellerinden gelir turnalar" "Kerkük'ten alma aldım/Yârimi yola saldım." İnin aşağıya. Anu Yemen'dir gülü çemendir, Giden gelmiyor acep nedendir... Sonra sulara açılırız: Giritli misin oğlan Giritli misin, Girit'e gittin gelmiyorsun yeminli misin... Ben "Cezayir'in harmanları savrulur"a çok şaşarım. "Savrulur da sol yanına devrilir." Bir Bursa türküsüdür bu. Sen Bursa'da otur Cezayirli türkü yak! Çünkü orası da vatan toprağı! "Ben giderim Batum'a" diyen de Sinopludur. Çünkü ha Batum, ha Trabzon'dur! Ya "Yemen Yemen şanlı Yemen/Toprakları kanlı Yemen"e ne demeli? Kosova türküsü... Artık ne Kosova var, ne Yemen! Hepsi dışarıda kaldı. Dilimizde türküleri kaldı. Tuna Nehri akmam diyor/Etrafımı yıkmam diyor, Şanı büyük Osman Paşa/Plevne'den çıkmam diyor... diye türkü yaktık ama çıktık. Ne kadar da "bizim" türküler değil mi? Bizim havamız, bizim ruhumuz, bizim sesimiz... Bizim havamız, bizim ruhumuz, bizim sesimiz olan başka türküler de var: "Diyarbekir şad akar, hele yâr zalim yâr" "Kar mı yağmış Diyarbakır'ın dağına" "Mardin kapı şen olur" "Urfa'nın etrafı dumanlı dağlar" Üzerine türkü yaktığınız yer vatandır; amma cehalet, gaflet, hıyanet, hile ve desise ile o vatan parçaları kopar giderse, türkülerle baş başa kalıverirsiniz. "Mavrova'dan aldım bir okka nohut" derken, "Rodop Dağları be Pakizem çiçek döşeli" derken Türkçe'nin en halis örneklerini dillendiren Türk, bir gün Mavrova'nın, Rodop Dağları'nın Türk olmaktan çıkacağını aklına getirmemişti. Bütün oralar sınırların içiydi. Akıl başa devşirilmezse, akla gelmeyen başa geliyor. Bugün sınırların dışında kalan -yüzleri de bir türlü gülmeyen- o yerlerin dilimizde kalan türküleriyle gönlümüzü eğliyoruz. O yüzden sınırların içine çok dikkat etmek lâzım. Artık daha fazla türkü dışarıda kalmasın!