Ve ni­ha­yet...

Onla­rın­ki uzun, in­ce ve si­yah bir yol­du. 1600'ler­de baş­la­dı. Af­ri­ka'nın ka­ra de­ri­li in­san­la­rı Ye­ni Dün­ya ile on­ye­din­ci asır­da ta­nış­ma­ya baş­la­dı. Ezi­yet, çi­le, ız­dı­rap, zu­lüm yük­lü bir ta­nış­ma. On­la­ra "nig­ger" de­nir­di. La­tin­ce kök­ten ge­lir bu ke­li­me, "si­yah" de­mek­tir ger­çi, bil­di­ği­niz renk, ama bu ül­ke­de aşa­ğı­la­ma mâ­nâ­sın­da kul­la­nıl­dı. 1600'le­rin or­ta­la­rın­da kö­le­lik res­men ka­bul edil­di, he­nüz ABD yok­tu or­ta­da, Bri­tan­ya ko­lo­ni­le­ri var­dı. Ye­ni Dün­ya'da ge­niş pa­muk ve tü­tün tar­la­la­rın­da ömür bo­yu, ai­le bo­yu, ne­sil­ler bo­yu ça­lı­şa­cak kö­le­ler lâ­zım­dı. Ge­mi­ler Af­ri­ka'dan dur­ma­dan "nig­ger" ta­şı­dı. Çe­ki­len ız­dı­ra­bın, çek­ti­ri­len ezi­ye­tin do­zu git­gi­de art­tı. Si­yah­la­rın kö­le­li­ği ko­nu­sun­da an­la­şa­ma­dık­la­rın­dan be­yaz kar­deş­ler bir­bi­ri­ne gir­di, ku­zey-gü­ney ara­sın­da iç sa­vaş çık­tı. Ku­zey eya­let­le­rin­de da­ha ön­ce il­ga edil­me­ye baş­lan­ma­sı­na rağ­men, ül­ke ça­pın­da kö­le­lik 1865'te kal­dı­rıl­dı. Si­yah­lar da "va­tan­daş" sa­yıl­dı. 1870'te on­la­ra da seç­me ve se­çil­me hak­kı ta­nın­dı. Kö­le­lik hu­kuk ki­tap­la­rın­da kal­dı­rıl­dı ama gün­de­lik ha­yat­ta da­ha ço­ok de­vam et­ti. Da­ha 1960'lar­da top­lu ta­şı­ma araç­la­rın­da si­yah­lar ar­ka­da otu­rur­du. Si­yah­lar ay­rı okul­la­ra, ay­rı lo­kan­ta­la­ra, ay­rı ki­li­se­le­re gi­der­di. So­kak çeş­me­le­ri, umu­mî tu­va­let­ler si­yah­la­ra ait-be­yaz­la­ra ait di­ye ay­rıl­mış­tı. 1962'de si­ya­hî bir öğ­ren­ci­yi ka­bul eden ilk be­yaz okul olan Mis­sis­sip­pi Üni­ver­si­te­si ta­ri­he geç­ti! O gün­den bu­gü­ne ne­ler gel­di, ne­ler geç­ti?!. Ve ni­ha­yet Oba­ma ABD cum­hur­baş­ka­nı! Ger­çi Oba­ma, de­de­le­ri bu top­ra­ğa kö­le ola­rak sa­tıl­mış bir si­yah de­ğil. Onun hi­kâ­ye­si fark­lı. Ba­ba­sı, Ken­ya'da yok­sul bir çift­çi­nin oğ­lu iken -bel­li ki ze­ki ve ça­lış­kan bir de­li­kan­lı idi- burs ka­za­na­rak Ame­ri­ka'ya "oku­ma­ya" gel­miş­ti. Ama Ame­ri­kan ana ka­ra­sı­na de­ğil de Ha­va­ii'ye gel­miş­ti. Ora­da Kan­sas­lı be­yaz bir kız­la ta­nış­tı. Ney­se... Hi­kâ­ye­yi her­kes ez­ber­le­di za­ten! Ama hi­kâ­ye­si fark­lı ol­sa da baş­lık ay­nı: Af­ri­ka­lı Ame­ri­ka­lı. Bu­gün ABD'de Oba­ma için söy­le­nen ilk şey bu: Ül­ke­nin ilk Af­ri­ka­lı Ame­ri­ka­lı baş­ka­nı! Oba­ma'nın slo­ga­nı "de­ği­şim" idi. ABD ve dün­ya için ne­yi ne ka­dar de­ğiş­ti­re­bi­lir, gö­re­ce­ğiz. On­dan bü­yük de­ği­şik­lik­ler bek­le­me­nin rea­list bir ta­vır ol­ma­dı­ğı­nı dü­şü­nü­yo­rum ama "man­za­ra" kül­li­yen de­ğiş­ti. Bu de­ği­şik­lik Ame­ri­kan ta­ri­hi­ne kon­muş çok iri bir ki­lo­met­re ta­şı­dır. Was­hing­ton'da, Be­yaz Sa­ray'da si­yah bir baş­kan! Si­yah bir ai­le!