Kamudaki "Kariyerlik Sistemi"ne bir çare

Kamuda Genel İdari Hizmetler Sınıfı (GİH) adı verilen bir çalışan sınıfı vardır. Bu sınıf Vali ve Kaymakam dışındaki idarecilerin yetiştiği bir sınıftır. Aynı zamanda bürokrasinin temelini bu sınıf oluşturur. Ama ne yazık ki görevde yükselme uygulamaları ve özlük hakları çok karışık ve en kötü olan bir sınıftır. Kurumlar arasında görevde yükselme yönünden ciddi farklılıklar vardır. Mesela, Maliye Bakanlığı, en az 3 yıl çalışma şartı ve basit bir sınavla, binlerce memurunu doğrudan Uzman yaparak, maaşlarını ciddi seviyede artırmıştır. Ama diğer Bakanlıkların ve Kamu kurumlarının çalışanları böyle bir haktan mahrum edilmişlerdir. Kurumlar arasındaki farklı uygulamalar kadar, GİH sınıfının kendi içinde de çok garip uygulamalar vardır. Bunların başında, kamudaki ast ve üst ilişkilerindeki çapraşıklık gelmektedir. Mesela, 3 yıl çalışma şartı ve görevde yükselme sınavıyla, şef olabilirsiniz. Şef olduğunuzda, maaşınızda çok cüzi bir miktarda artış olur ama görevde yükselme sınavına girmek istemeyen ya da girip de sınava çalışmadığı için kazanamayan 20-25 yıllık memurlar sizden daha çok maaş alır. Bu durumda, 3 yıllık şef, 20-25 yıllık memurların yanında pasif kalır ve taşıdığı unvanın bir anlamı kalmaz. Aynı şekilde, Müdürlük görevine vekalet eden 20-25 yıllık düz memurların yanında, 3 yıllık Şef olanlar pasif kalmaktadır. Aynı durum, dışarıdan özel sınavla Uzman Yardımcısı olanların, işi alt pozisyondaki memurlardan öğrenmesi durumunda da yaşanmaktadır. Normalde, görevde yükselme ile bir üst unvana yükselen memurun maaşının, alttaki unvanlara göre daha yüksek olması gerekir, değil mi? Ama GİH sınıfında, Şef olduğunuzda, sizden alt unvandan daha az maaş alırsınız. Bu durumun sebebi, 1. 2. derecelerdeki eski memurların ek gösterge, ek ödeme ve özel hizmet tazminat oranlarının daha yüksek olmasıdır. Böyle olunca da eski memurlar gidip AÖF okumaya bile tenezzül etmez ve Görevde Yükselme Sınavına da girmek istemezler. Çalışanları rahatsız eden, çalışma verimini düşüren bu gibi durumlar bürokrasiyi artırarak, kurumsal verimi de düşürmektedir. Bütün memurların gelişmesini teşvik edecek bir kariyer ve özlük sistemine ihtiyaç vardır. GİH sınıfının bir başka önemli problemi, hiçbir görev verilmeden bir odaya tıkılmış Müdürler meselesidir. Bu durum, büyük bir insan kaynağı israfıdır. Görevinde yetersiz olması, verim alınamaması gibi sebeplerle, yöneticilerin görevden alınması normal olsa da, Müdür unvanını taşıyan bu personelin kendi uzmanlık alanlarında çalışmasının önü açılarak, atıl kalmaları önlenebilir. Teknik Hizmetler sınıfında, bu meseleye kendiliğinden pratik bir çözüm getirilmiştir. Teknik personel, Görevde Yükselme Sınavına girmeyi tercih etmediği için, Teknik Müdürlüklere vekaleten bakılmaktadır. Sağlık, başarısızlık vb. gibi sebeplerle bu görevden ayrıldıklarında ise Mühendis, Mimar, Tekniker vb. kendi alanında çalışmaya devam etmektedir. Kurum içinde atıl personel meselesi da böylelikle ortadan kalkmaktadır. PEKİ ÇÖZÜM NE? Bu sıkıntıların çözümü için, GİH sınıfının yeniden yapılandırılması gerekmektedir. Bu konuda çalışmaların yapıldığı yıllardır söylenmektedir fakat ne yazık ki hiçbir düzenleme yapılmamıştır. Öncelikle, bütün kamu kurumlarında, ortak bir "görevde yükselme sistemi" belirlenmelidir. Mesela, halen Müdür olarak görev yapanların hakları saklı tutularak, Müdür ve Uzman kadroları, "İdari ve Mali Hizmetler Uzmanı" olarak değiştirilmeli ve bu kadrolar yeterli sayıda artırılmalıdır. Müdürlük görevine, "İdari ve Mali Hizmetler Uzmanı" unvanlı personel arasından vekaleten atama yapılmalıdır. Bu personele belirli bir miktar "idari ve mali sorumluluk tazminatı" verilmelidir. Bu personel sağlık, başarısızlık, kişisel, idari vb. sebeplerle Müdürlük görevinden alındığında ya da bıraktığında, yine "İdari ve Mali Hizmetler Uzmanı" olarak kendi alanında, rencide olmadan çalışmasına devam edebilecektir. VHKİ, Memur ve Şef kadroları, "Bilgisayar İşletmeni" olarak değiştirilmeli ve her yıl düzenli bir şekilde hizmet içi eğitime tabi tutulmalıdır. Şef kadro sayısı kadar "İdari ve Mali Hizmetler Uzman Yardımcısı" kadroları açılarak, en az 5 yıl "Bilgisayar İşletmeni" olarak çalışanlar, Görevde Yükselme Sınavına girerek, bu unvanı kazanabilmelidir. İdari ve Mali Hizmetler Uzman Yardımcısı olarak 5 yıl çalışanlar da Görevde Yükselme Sınavıyla, İdari ve Mali Hizmetler Uzmanı unvanını kazanabilmelidir. Sonuçta Bilgisayar İşletmeni-İdari ve Mali Hizmetler Uzman Yardımcısı-İdari ve Mali Hizmetler Uzmanı şeklinde basit ve sade bir kariyer sistemi ortaya çıkacaktır. Zahit Efekan >> Milli Eğitim Bakanlığı, il içi alan değişikliğini yeniden yapmalıdır Milli Eğitim Bakanlığı, 2012 il içi alan değişikliğinde sınıf öğretmenlerine zihin engelliler sınıf öğretmenliği, diğer alan öğretmenlerine ise teknoloji ve tasarım öğretmenliğine geçiş imkanı sağlamıştır. 4+4+4 sistemiyle ortaokula dönüştürülen ilköğretim okullarındaki sınıf öğretmeni idarecileri ise teknoloji ve tasarım öğretmeni olarak bulundukları okula atamıştır. Sağlığa önem veren Sağlık Bakanlığı, bazı uzman kadrolarının fazlalığı veya eksikliği sebebiyle, pratisyen doktorları genel cerrahi uzmanı olarak veya göz doktorlarını dahiliye doktoru olarak çalıştırmıyorsa; eğitime, öğretmene ve öğrencilere önem veren Milli Eğitim Bakanlığı da aynı şekilde günü kurtarma uğruna branş dışı atama yapmamalıdır. Bunun yanında MEB, yaptığı il içi alan değişikliğinde, mezun olduğu alan itibariyle kendi branşından farklı alanda çalışan öğretmenlerden bir kısmının, kendi branşlarına alan değişikliği isteğini kabul etmemiştir. Milli Eğitim Bakanlığı'ndan, branş öğretmenlerinin, branşlarına il içi alan değişikliğini yeniden yapmasını ve dönüştürülen okullarda görev yapan öğretmenlere öncelik hakkı verilmesini istiyoruz. Bir grup öğretmen > Adres: İhlas Medya Plaza 29 Ekim Cad. No:23 Yenibosna/ İSTANBUL Tel: (0212) 454 38 22 Faks: (0212) 454 31 00