ŞAHİKA ERCÜMEN: Suyun altında evimde gibiyim

“Doktorlar dalış sporunu astım hastalarına tavsiye etmiyor. Ben de bir astımlıydım. Fakat doğru nefes alma teknikleri ve spor sayesinde bu hastalığı yendim, dünya rekorları kırdım. Şimdi, ünlü profesörlere kongrelerde bununla ilgili hikâyemi anlatıyorum...”

“Bugünkü hayatım benim çocukluk hayalimdi. Çünkü suyun özgürlük olduğunu düşünürdüm. Bu yüzden de hiç korkmuyorum. Denizin altı artık o kadar evim gibi geliyor ki, orada da bir şey olduğunda panik yapmadan sakin kalabiliyorum. “

ŞAHİKA ERCÜMEN KİMDİR?

1985 Çanakkale doğumludur. Rekortmen serbest dalışçı, aynı zamanda Başkent Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü mezunudur ve yüksek lisans eğtimine de devam etmektedir. 8 resmî dünya rekoru sahibidir.

Bu haftaki röportajım hem sporcu karakteriyle hem de çok sık görüşemesek de geçirdiğimiz zamanlardaki sıcak ve enerjik sohbetiyle sevdiğim millî sporcumuz Şahika Ercümen’le.  Zorlukların üstesinden gelip, bir çok dünya rekoruna imza atan Ercümen’in aşkla bağlı olduğu sporunda daha da nice başarıları kovalayacağına inanıyorum. Şahika’yı yakalamak ise oldukça zor bir iş. Rekor denemeleri, seminerler, eğitimler, projeler derken, ya suyun altında, ya da bulutların üzerinde, uçakta geçiyor zamanı. Öyle ki röportajımıza Cumhuriyetimizin 93. yılı için paletsiz 93 metreye dalarak kırdığı dünya rekoru sonrasında, Cumhuriyet Resepsiyonu için geldiği Ankara’da başladık ve dün akşam uçağını beklerken telefondan devam ettik.
Öncelikle erkeklerin de kırdığı rekoru geçen bu rekor için arkadaşımı tebrik ediyorum. Aynı zamanda 110 metreye 2 dakika 44 saniyede inerek ikinci rekoru da kıran Şahika Ercümen’in hayatına ufak bir bakış, umarım beğenirsiniz…


¥  Küçükken bugünleri hayal edebilir miydin?
 Evet. En büyük hayalim suda özgür olmaktı. Çocukken deniz kızı masallarını dinledikçe suyun altındaki hayatı merak ederdim. Suyun özgürlük olduğunu düşünürdüm hep. Dolayısıyla bugünkü hayatım benim çocukluk hayalimdi.

¥  İlk rekorunu hatırlıyor musun?
 Hatırlıyorum. İlk dünya rekorum buzun altında. Erkek kadın ayrımı olmadan Guinnes Rekorlar Kitabı’na giren bir rekordu. İlk heyecandı. Bunlarla mücadele ederken de çok şey öğrendim. Beni büyüten bir rekor denemesi oldu. Fiziksel olarak buzun altındaki su çok soğuk, klastrofobik ve düşünün nefes tutup dünya rekoru kırmaya çalışıyorsunuz ve tam rekor denemesinden iki hafta önce başka bir dalgıç gelip o rekoru 10 m daha geliştiriyor. Ama çok isteyip çok inanmıştım ve isteyip inandıktan sonra yapılamayacak bir şey yok.

¥  O günden bugüne değiştin mi?
 Her gün birşey öğreniyorum. Biraz daha büyüdüm diyebilirim. Yaptıklarım hep ivmeyle arttı. Bir anda ulaşmadım hiç zirveye, hep basamak basamak yürüyorum ve daha da tırmanacak çok adımım olduğunu düşünüyorum.

¥  Ne zamana kadar devam etmeyi düşünüyorsun?
Çok fedakârlık gerektiren bir spor. Aylarca ailenden, sevdiklerinden uzak kalman gerekebiliyor. Belki arada küçük aralar vermek doğru olabilir, fakat yaş sınırı olmayan bir spor. Dolayısıyla keyif aldığım ve başarı olduğu sürece rekor anlamındaki çalışmalarıma devam etmeyi düşürüyorum. Ama tempoyu bazen düşürüp, bazen artırabilirim. Keyif olarak ise, su altı benim büyülü dünyam, hayat boyu devam edebilmek istiyorum.

¥ Çok yönlü bir insansın. Televizyon programları, sporculuk, diyetisyenlik ve birçok proje. Nasıl yetişiyorsun hepsine?
 Zaman olarak bazen zorlanıyorum ama hep kendime çocukluğumu hatırlatıyorum. Çocukken ben nefes alamazdım, evden dışarı çıkamazdım. “Şu an aldığın nefesin kıymetini bil ve hakkını ver.” diyorum hep kendi kendime. Bir de ben ürettikçe besleniyorum, yoksa eksik kalıyor hayat benim için.

¥  Astım hastası olduğunu biliyorum. Nasıl yendin ve bu denli zor bir sporu başardın?
 Başta evden bile çıkmak zordu ve doktorlar da dalış sporunu astımlılara önermiyorlar. Ama dalış sporuyla ilgili yaptığım nefes çalışmalarının faydasını çok gördüm. Zaten ilaç tedavisiyle kontrol altına alınabilen bir hastalık benimkisi. Dolayısıyla komplikasyonlarından ilaç tedavisi sayesinde uzaklaşmıştım ama doğru nefes alma teknikleri sayesinde, yanına sporu da ekleyince hem bağışıklık sistemim kuvvetlendi, hem de uygun nefes teknikleriyle de astımı aştım. Şu an en ünlü profesörlere kongrelerde bununla ilgili hikayemi anlatıyorum. İnsan vücudunun potansiyelinin sınırları yok. Tabii ki risk alarak birşey yapmıyorum ama tabii ki kontrol altında limitlerimi zorluyorum.

¥  Hiç tüple daldın mı? İkisini karşılaştırsan...
İlk denemelerimden biriydi. O da suyla ilgili olduğu için zevkliydi ama tüpsüz çok daha özgür, bir ekipmana bağlı olmadan, doğa içinde bir deneyim. İkisini kıyaslarsam kesinlikle tüpsüz.

¥  Yetenek mi gerektiriyor serbest dalış yoksa zamanla, eğitimle mi gelişir?
 Zamanla geliştirilen birşey. Bebekler anne karnında bile suyun içinde büyüyorlar. Dolayısıyla her insanın içinde böyle bir yetenek var. Bebekler mesela en az 60 saniye nefeslerini tutup, kurbağlama yüzmeyi biliyorlar doğal olarak. Sadece fiziksel adaptasyon da yetmiyor, zihinsel olarak da ciddi çalışmalar yapmak gerekiyor. Ben de daha iyi odaklanabilmek için zihinsel bir çok da çalışma yapıyorum.

¥  Her gün nefesini tutuyor musun?
 Her gün tutmuyorum ama farklı farklı çalışmalar yapıyorum. Ama en fazla iki hafta geçirmişimdir nefesimi tutmadan.

¥  Paslanır mı insan, uzun süre nefes çalışması yapmasan mesela?
 Evet ama çok kısa bir süre içerisinde eski formuna dönebiliyorsun. Mesela sağlık problemleri yaşadığım bir yıl olmuştu ve o sene hiçbir şey yapamamıştım.

¥  Suyun altında hiç korktuğun oldu mu?
 Korktuğum olmadı çünkü bütün güvenlik tedbirlerini alıyoruz. Suyun altı da artık o kadar evim gibi geliyor ki, orada da bir şey olduğunda panik yapmadan sakin kalabiliyorum.

¥  Mesela başına hiç kötü bir şey geldi mi?
 Bir kere ipe dolandım suyun altında ama çıkabildim. En son yaptığımız rekor denemesinde, güvenlik ipleri dolandı ve ben suyun 90 m altında kaldım. Sonra bir şekilde oradan kurtardım ve çıkabildim.

6 SORUDA ŞAHİKA ERCÜMEN

¥ En son okuduğun kitap?
 Dünyanın Durumu 2016.

¥  En son seyrettiğin film?
 Onu hatırlamıyorum, rekor sebebiyle 8 aydır sinemaya gidemedim.

¥  Sende iz bırakan bir kitap ve bir film?
 Film; “The Big Blue” (Derinlik Şarhoşluğu).  Kitap Helen Keller, “Her şey su ile başladı.”

¥  Dünya üzerinde “ah bir tanışsaydım” dediğin kimler var?
 Michael Jordan, Leonardo DiCaprio mesela.

¥ Hobilerin?
 Yemek yapmak, yabancı dil öğrenmek, su sporları, kış sporları, kitap okumak ve dans.

¥  Gittiğin ülkelerden sende iz bırakanlar?  
 Endonezya, Bali. Çünkü insanları çok sıcakkanlı, sürekli mutlu, doğası çok güzel, yeşil fışkırıyor ve her mevsim denize girilebiliyor. Mısır, Dahap ise, çölle denizin birleştiği bir yer ve çok gizemli bir tabiatı var. Çölde yıldızların altında akşam sessizlikte oturmak, su altı kadar huzur veriyor.

¥  Her rekorunun bir hikâyesi var. Sosyal mesajları var. Buna sen mi karar veriyorsun?
 Evden bile çıkmayan bir insan olarak ben şu an nefes alıyorsam bunu spora, doğaya borçluyum.  O yüzden rekor kırma sebeplerimden birisi de bu zaten. Doğaya ve insanlara katkı sağlayacak projeleri de gündeme getirmeye çalışıyorum. Bazen çevre, bazen çocuklar, bazen şehit çocuklarının eğitimi üzerine oluyor. Ekibimin de fikirini alarak projeleri hayata geçiriyorum.

¥  İleride bayrağı devredebileceğin insanlar yetiştiğini hissediyor musun?
Çok zor bir spor ve alttan çok sporcu gelemiyor. Arkadan gelebilecek sağlam bir nesile benim de katkım olsun istiyorum. Maalesef şu anda düzenli eğitim alınabilecek bir yer yok. Bu yıl bir okul ve dalış merkezi gibi, tüm Türkiye’deki dalış noktalarında eğitim verebilecek “workshop”lar şeklinde bir proje yapmak istiyorum.

¥  Bir sporcu için sponsorlar başarının en büyük ortakları, senin ortakların kim?
 Dünya Taş-Globe Stone ana sponsorluğunda, Quantum, Deva, Nestle Pure Life, Türk Hava Yolları co-sponsorluğunda, Rixos, Acıbadem, Nike, Mac Fit, Playmaker destekleri ile dünya rekorunu kırdık. Çok masraflı bir spor yapıyorum ve o yüzden sponsorlarıma teşekkür ederim. Umarım gelecek sezonda da destekleri devam eder.  Son rekorumda Dünya Taş’ın desteğiyle Turkuaz’ın Çocukları Projesi kapsamında, 100 şehit çocuğuna eğitim desteği sağladık. Maddi manevi hayatları boyunca destek olacaklar.

¥  Türkiye’den uzak kalınca en çok hangi yemeği özlüyorsun?
 En çok anneannemin zeytinyağlı yaprak sarmasını özlüyorum.