Rusya ve ABD, Suriye hakkında ne düşünüyor?

Şu an Suriye’de olan biteni anlamak daha kolaylaşıyor. Suriyeli muhalifler rejimin kontrolü altındaki birçok yeri aldılar. Öte yandan rejim de ellerindeki yerleri muhaliflere kaptırmamak istiyor. Hatta dün gelen haberlere göre Hama’nın bazı bölümleri rejim tarafından geri alınmış.

 

Suriye'de Beşar Esad rejimi karşıtı silahlı gruplar, Halep ve İdlib illerinin ardından ilerledikleri Hama ilinde 16 yerleşim bölgesini daha rejim güçlerinden geri aldı. Halep kent merkezinin büyük bölümünü ve İdlib ilinin tümünü rejim güçlerinden geri alan silahlı gruplar, İdlib'in güneyinde yer alan rejim kontrolündeki Hama'da da Celime, Elzeka, Beridec, Cübbeyin, Tel Meleh, Kırkat, Muğayyir ve Mabtan yerleşimleri ile Gab Ovası'nda Tüveyne, Huveyz, Şeria ve Bab Taka köylerini kontrolü altına aldı. 

 

Ancak kilit ülke konumundaki Suriye konusunda inanılmaz bir sessizlik var. Rusya hâlâ bir açıklama yapmadı. Halep’in düşmesine bir şey demedi. Normalde Putin konuyla ilgili çoktan bir şey derdi. Ama demedi. 

 

Ukrayna’da sıkıntı yaşasa bile Suriye elinden kaysın gitsin ister mi? Rusya büyük bir askerî güç. Silahı, mermisi azalmış olabilir ama kendisi için önemli noktada ve müttefiki Suriye’yi o hâlde bırakmaz.

 

Başta ABD olmak üzere Batı da olan bitene sessiz. ABD ve İngiltere Esad rejimini suçladı. Pentagon Basın Sekreteri Tümgeneral Pat Ryder, pazartesi günü ABD'nin geçen hafta gerçekleşen muhalif saldırıdan haberi olmadığını bildirdi. ABD gerginliğin azaltılması çağrısında bulundu. 

 

ABD muhalif grup Heyet Tahrir Şam'ı (HTŞ) "terör örgütü" olarak görüyor. ABD için ikilem, pazar günü CNN'e "HTŞ'nin ABD tarafından terör örgütü olarak belirlenmiş bir grup" olduğunu söyleyen Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan tarafından daha da belirginleştirildi.  

 

Sullivan, "Elbette Rusya, İran ve Hizbullah tarafından desteklenen Esad rejiminin belirli türden baskılarla karşı karşıya kalmasından dolayı üzülmüyoruz. Yani bu karmaşık bir durum. Yakından takip ettiğimiz bir durum ve bu konuda bölgesel ortaklarımızla yakın temas hâlindeyiz” dedi. 

 

Yani ABD, HTŞ’ye terör örgütü diyor ama rejimin başına gelenlerden de memnun. Avrupa Birliği ne düşünüyor, onu da bilemiyoruz.

 

Şu an Suriye’de Türkiye ana belirleyici konuma geldi. Oyun kurucu durumda. Suriye Millî Ordusu Türkiye demek. Eğer Türkiye bu işlerin sonunda Suriye’de amaçladığı noktaya gelirse kendi tarihinde yeni bir sayfa açabilir. Kuzey Irak nasıl Türkiye’den soruluyorsa Kuzey Suriye de Türkiye’den sorulur. Büyük resmin en önemli kısmı bu. Suriye ve Irak üçe bölünmüş durumda. Her iki ülkenin birer parçası Türkiye’nin himayesinde olabilir. Ekonomik anlamda Kuzey Irak’la nasıl ilişkilerimiz iyiyse aynısı Kuzey Suriye ile de olabilir.

 

 

 

Cem Küçük'ün önceki yazıları...