IŞİD'i yenmek için uluslararası düzeyde bir strateji yok

Kobani'nin IŞİD'in saldırılarından kurtuluşu, IŞİD'in Kerkük'e saldırması, PKK ve KDP arasında Sinjar'da yaşanan gerginlik... Ortadoğu'da Kürt cephesinde önemli gelişmeler yaşanıyor. Tüm bu konularda Irak Kürtleri'nin perspektifini almak için, Kürdistan Demokrat Partisi Dış İlişkiler Bölümü Başkanı Hemin Hawrami ile görüştük. 

 Kobani ve Kerkük ile başlayalım, Kobani IŞİD'den kurtuldu ancak IŞİD'in Kerkük'e saldırdığını izliyoruz...

Kobani'deki zafer, tüm özgür dünyanın zaferidir. Bu zafer, tüm IŞİD karşıtı güclerin koordinasyonunu ve yakın çalışmasının önemini göstermekte. Burada bir kere daha Türkiye hükümetine Peşmerge güçlerinin Kobani'ye geçmesini sağladıkları için teşekkür etmek isteriz. Kobani'deki zafer, IŞİD'in durdurulabileceği ve yenilebileceğini bir kere daha kanıtlamaktadır.  IŞİD'in Kerkük'e yönelik saldırıları, Peşmerge ve koalisyon karşısındaki tüm kayıplarına rağmen hâlâ saldırma kapasitesinin olduğunu göstermektedir.  IŞİD'in peşmergeye karşı sembolik bir zafere ihtiyacı var zira bugüne kadar sadece peşmerge karşısında kaybettiler. Gittikçe zayıflıyor IŞİD. 

- Bununla beraber mevcut girişimlerle  IŞİD'in yenilemeyeceği ancak bulundukları alan içinde sınırlanabileceğini düşünüyorsunuz, yanılıyor muyum?

Bölgesel ve uluslararası düzeyde IŞİD'i yenmek için somut bir strateji olmadığını görüyoruz. Bunun yerine IŞİD'i bulunduğu alan içinde sınırlama stratejisi olduğunu görüyoruz. IŞİD'i yenmek için, askeri, finansal, ekonomik, politik unsurları da içeren kampsamlı bir strateji geliştirmek lazım ve bunu belli bir zaman çerçevesi içine oturtmak lazım. Örneğin, bir sene içinde  IŞİD'i Irak'tan tamamen temizlemek, Irak ve Suriye'deki IŞİD bağlantısını kesmeli, Sünni grupları güçlendirmeli ve yabancı savaşçı akınını kesmeliyiz. Ben Türkiye'nin yabancı teröristlerin geçişine izin verdiği argümanına katılmıyorum. Bu yabancı savaşçılar neden kendi ülkelerinde durdurulmuyor? Burada kapsamlı bir strateji ihtiyacı olduğu açık. Sünniler, Ezidiler, Hıristiyanlar ve peşmerge bir araya getirilmeli. IŞİD'e karşı savaşta 800 peşmerge kaybettik, 500 yaralımız var.  IŞİD'i yenmek için gelişmiş silahlara ihtiyacımız var ve bunu henüz edinemedik. Hava saldırıları önemli ama bu savaş sadece hava saldırıları ile yapılamaz, bu savaşta tanklara, gelişmiş silahlara ihtiyaç var. Gerekli malzeme olmadan IŞİD'i nasıl yenebiliriz? Kurdistan TV'de yakın zamanda görüntüler yayınlandı, Mahmur'da cesur bir gazetecinin çektiği. Bu görüntülerde peşmergenin nasıl IŞİD'le savaştığı görünüyor. Peşmerge saldırısından kaçan  IŞİD'in aslında ne kadar korkak olduğu görünüyor. Ironman değil IŞİD, onları yenmek mümkün. Ancak sahada savaşan güçlere ihtiyaç var ve bu güç sadece peşmerge gücü. 

- Irak Kürtleri Ortadoğu'da nasıl bir rol oynayabilir?

Yeni bir Ortadoğu'ya giriyoruz. Bu yeni Ortadoğu'da yeni bir unsur var, Kürt unsuru ve Irak Kürdistan'ı bu yeni Kürt unsurunun ağırlık merkezi. Irak Kürdistan'ı bölgeye istikrar ve denge getiriyor. Bölgede radkializmi dengeliyor, enerji güvenliğini sağlıyor. Bölgede ekonomik gelişme, bölgesel güvenlik işbirliği, şiddetin ve terörizmin engellenmesinde önemli rol oynuyor. Irak Kürdistan'ındaki siyasi liderlik realizmi değerlerle harmanlıyor ve yeni Ortadoğu'da Kürtleri yapıcı bir aktör olarak konumlandırıyor. 

 PKK'nın Sincar'da kanton ilan etmesi ile Kürdistan Bölgesel Yönetimi ile PKK arasında bir gerginlik yaşandı, bu konuda ne dersiniz?

Sincar, Irak Kürdistan'ının bir parçasıdır. KBY olarak Suriye, İran ve Türkiye'deki Kürt sorununun barışçı çözümünden yanayız. Biz Irak Kürdistan'ındaki yönetim şeklini Suriye, İran ve Türkiye'deki Kürtler'e empoze etmiyoruz. Ve aynı şekilde Kürdistan'ın farklı bölgelerindeki Kürtler'in de kendi yönetim biçimlerini Irak Kürdistan'ına dayatmalarını kabul edilmez buluyoruz. [PKK'nın Sincar'da kanton kurma girişimi] Kurdistan başkanlığı tarafından, meclis başkanı tarafından ve Irak Kürdistanı'ndaki nerdeyse her siyasi parti tarafından reddedildi. Çünkü bu girişim iç işlerimize müdahaledir, Sincar Irak Kürdistanı'nın bir parçasıdır ve Sincar tamamen [IŞİD'den] kurtulmadı. Üstüne üstlük, PKK'nın bu girişimine Ezidiler, Sincar valisi ve Sincar halkı da karşı çıkıyor. Ezidilerin %85'inden fazlası bu tür dayatmalara ve PKK'nın Sincar için düşündüğü yönetim biçimine karşı. 

 Irak Kürtlerinin IŞİD'in Musul işgali akabinde Türkiye'nin Irak Kürdistanı'na yeterince destek olamadığı ve KBY'nin Türkiye'nin tavrı konusunda hayal kırıklığına uğradığı yönünde bir intiba vardı? Bu konuda ne düşünüyorsunuz? Irak Kürtler'i ile Türkiye'nin mevcut ilişkisi ne durumda ve gelecekten ne bekliyorsunuz?

 Hayal kırıklığına uğramadık. Süreç çok değişken ve dinamik, henüz son haline gelmiş durumda. Türkiye'den daha yüksek beklentilerimiz vardı, fakat sürecin en başında Türk tarafının argümanı Türkiye'de başkanlık seçimleri olduğu ve Türkiye'nin Musul konsolosluğu personelinin  IŞİD elinde rehin olduğu idi. Buna saygı duyuyoruz, ancak Türkiye ve Kürdistan bölgesi arasındaki güçlü ilişkilerden ve Irak Kürdistanı'nın çözüm sürecindeki güçlendirici rolünden dolayı Türkiye'den daha fazlasını bekledik Türkiye bizim gerçek bir dostumuz olduğu için beklentimiz yüksekti. Bununla beraber Türkiye'nin peşmerge güçlerinin kendi topraklarından geçişine izin vermesi çok çok önemli bir karardı.

- Peki, Türkiye'den beklentileriniz neler?

Daha iyi askeri koordinasyon, Türkiye'nin  IŞİD'e karşı koalisyona katılması ve peşmergeye gelişmiş silahların temin edilmesi. Başka ülkelerden askere ihtiyacımız yok, asker eksikliğimiz yok ama gelişmiş silah eksikliğimiz var.