Cezayir için endişelenmeli miyiz?

Cezayir dünyanın önemli petrol ve gaz ihracatçılarından biridir. Türkiye'nin aldığı sıvılaştırılmış doğalgazın yüzde 9'u Cezayir'den geliyor. Cezayir, İtalya'nın gaz ihtiyacının yaklaşık yüzde 32'sini, İspanya'nın gaz ihtiyacının yaklaşık yüzde 35'ini karşılıyor. Cezayir, AB'nin ithal ettiği toplam gazın yaklaşık yüzde 9'unu gerek Akdeniz'in altından geçen 3 boru hattı vasıtasıyla, gerekse sıvılaştırılmış olarak gemilerle sağlıyor. Dünyadaki sıvılaştırılmış doğalgazın yüzde 5'i Cezayir'den gidiyor. Cezayir, dünyanın en büyük 10. geleneksel doğalgaz rezervine sahip. Cezayir, Afrika'nın tamamında önemli bir siyasi oyuncudur. Şimdiye kadar Cezayir "Arap Baharı" fırtınasından etkilenmedi. Civarındaki ülkeler kaos ve isyanla çalkalanırken, Cezayir, kaldırıldığında ülkede bazı karışıklıklara neden olan yiyecek, enerji ve diğer sübvansiyonları tekrar uyguladı. Cezayir hükümeti yeni evler inşa etmek için büyük paralar harcadı, işletmelere kredi verdi. Ayrıca ulaşımı iyileştirmek için çok para harcadı. Son zamanlarda ülkenin başına bela olan elektrik kesintilerinin önüne geçmek için elektrik üretimini artırmaya yönelik çok para harcadı. Cezayir hızlı bir şekilde elektrik üretim kapasitesini artırmaya çalışıyor. Bunu 20-30 yıldan beri sürekli yapıyor, ama elektrik talebindeki yüzde 5-7'lik büyüme talebini karşılamak zor bir iş. Amazighlerin ve Tuareglerin mağduriyetleri, Cezayir siyasetini hâlâ etkiliyor. 1992 seçimlerinden sonra yaşanan, 200 binden fazla Cezayirlinin öldüğü kanlı olayların hatıraları hâlâ zihinlerde yankılanıyor. Ülkede büyük eşitsizlik var. Ülkede gelirin ve zenginliğin neredeyse tamamı, çoğunluğunu emekli askerlerin oluşturduğu, 1960'lardaki kanlı Fransızlardan bağımsızlık savaşından beri ülkenin kaymağını yiyen "Le Pouvoir", yani 'Güç'ün elinde. Gençlerdeki işsizlik oranı yüksek. Resmi genel işsizlik oranı ise yüzde 9, ama kimse buna inanmıyor. Sigara, uyuşturucu, insan ve silah kaçıran organize suç örgütlerinin, El Kaide gibi terör örgütleriyle bağlantıya geçmesi, Cezayir ve civarını iyice tehlikeli bir bölge yaptı. Komşusu Mali'deki istikrarsızlık durumu daha da kötüleştirdi. Tuareg isyanları, Mali'deki uluslararası terörist faaliyetleri, Mali'nin kuzeyinin suçlular, teröristler ve bunların destekçileri için güvenli bölge haline gelmesi, Fransızların orda bulunmasının nedenlerinden birkaçı. Cezayir bu nedenle hava sahasını askerî uçuşlara açtı. Orta Sahra'da etnik gruplar arasında yaşanacak gerilimler gelecekte şiddete dönebilir. Cezayir ve Mali'deki, hatta Moritanya ve diğer komşu ülkelerdeki terör grupları uluslararası nitelik kazandı. Latin Amerika dahil birçok ülkedeki organize suç örgütleri Orta Sahra'daki ve Batı Afrika'daki bazı bölgeleri hain amaçları için kullanıyorlar. Kuzey Afrika'da güvenliğin çökmesi sonucu burası uyuşturucu ve silah dahil kaçak malların sevk merkezi oldu... Cezayir için soru, 'Arap Baharı' yaşayacak mı, yoksa potansiyel olarak büyük belaya doğru giden güneyi yüzünden daha beter mi olacak? Cezayir istikrarsız bir yer haline gelirse ve güvenlik durumu daha da kötüleşirse bu ne manaya gelir? Bu sadece ülkenin güneyinde olsa bile burası büyük bir potansiyel suç ve terör alanı olur. Hepimizin gözü "Orta Sahra"nın üzerinde olmalı. Epey bir zamandır olmalıydı. Şimdi bu ihmalin bedelini ödüyoruz.