Toprağın altındaki petrol ve gazla ilgili bilinmesi gereken çok önemli bir şey var. Dışarı çıkıncaya kadar yer altında tam olarak ne olduğunu hiç kimse bilemez. Üç ve dört boyutlu sonarla tarama yapıp, sonra bunları holograma çevirerek, yer altında ne kadar kaynak bulunduğuyla ilgili iyi tahminler yapılabilir. Bu hologramlar daha sonra matematiği iyi bilen deneyimli jeologlar tarafından incelenip, tespit kuyularının nereden açılıp, nereden örnek alınması gerektiğine karar verilir. Ardından tespit kuyusu açılır. Kuyunun basıncı, aşağıda petrol, gaz, su, vs. ne varsa daha iyi anlaşılır. Tespit kuyusu kapatılır, bazı borular ve teçhizat üretim kuyusu için aşağıda bırakılır. Sonra üretim başlar. Bir süre sonra üretilen petrol ve gaz miktarı, gerek bazı şeyler enjekte edilerek, gerek yönlendirilebilen sonda sayesinde artırılabilir. Bunlar gaz çıkarmak için geleneksel yöntemlerdir... Geleneksel olmayan gaz nedir? Kayaların ve kumların arasında çok sıkışmış halde bulunan, normal yöntemlerle çıkarılamayan gaz olarak düşünülebilir. Kaya gazı, çok değişik türde tespit ve üretim kuyuları açılarak çıkarılabilir... Kaya gazı üretilmeye devam edecek ve giderek daha çok kullanılacak doğalgaz çeşitlerinden sadece biridir. Kaya gazı önümüzdeki dönemde geleneksel gaz üretiminin yerini alabilir. ABD'de, Çin'de ve dünyanın başka bölgelerinde keşfedilmeyi bekleyen devasa rezervler var. Kaya gazı devrimi ABD'de doğalgaz fiyatının düşmesini sağladı. Benzer etki başka alanlarda da görülebilir, ama bunu henüz görmedik. Görmemiz biraz zaman alabilir. Bir de metan hidratlar var. Bunlar okyanusların derinliklerinde bulunabilen donmuş metan buzlarıdır. Birçoklarına göre metan hidratlarda bulunan enerji miktarı, geleneksel ya da geleneksel olmayan petrol ve doğalgazdan daha fazladır. Bu çok büyük bir enerji demek. Problemse, çıkarmak çok pahalı. Metan hidrat çıkarmak, geleneksel ve geleneksel olmayan doğalgaz çıkarmaya göre çok daha kompleksti -şimdiye kadar. Ama teknoloji buna ilaç olabilir. Metan, Kuzey Rusya gibi bölgelerde hava sıcaklığı donma derecesinin üzerine çıktığı zaman buzulların arasından ya da göllerden fokurduyor. Bu gazın depolanması mümkün. Ancak bu çok pahalıya mal olur, çünkü normal bir gaz sahasına göre çok daha dağınık bir şekilde bulunur ve genelde gazın kullanılacağı bölgeden çok daha uzaktadır. Ayrıca çöp yığınlarında da metan ve doğalgaz vardır. Çiftlik atıklarından da doğalgaz üretilebilir. Metan çöpün fermente olmasıyla ortaya çıkar. Bu metan ısıtma, elektrik, vb. için yakılabilir. Doğalgaz ayrıca odun yiyen termitlerin midesinden üretilebilir... Geleneksel ve geleneksel olmayan yöntemlerle daha fazla doğalgaz kaynağı keşfedildikçe ve bu gaz için daha fazla kullanım alanı bulundukça, doğalgazın kullanılmasını hiç düşünemeyeceğimiz yerlerde bile kullanıldığını görebiliriz... Yakın ve orta vadede doğalgazın bulunması, üretilmesi ve kullanılması ile ilgili heyecan verici gelişmeler bizi bekliyor...