Ağız kokusu -1-
Halitozis dediğimiz ağız kokusu, ağızda bulunan bakterilerin kötü kokulu ürünlerinden ortaya çıkmaktadır. İyi ağız hijyenine sahip bireylerde kötü koku üreten bakteri popülasyonu azınlıkta iken kötü ağız hijyenine sahip kimselerde bu tip bakteri sayısı artmaktadır. Ağız kokusu fizyolojik, patolojik ve psikolojik olmak üzere üç tiptir. Fizyolojik ağız kokusu nedir, neler yol açar, nasıl tedavi edilir?: Açlıkta ve beslenme alışkanlığına bağlı olarak yemeklerden sonra fark edilen ağız kokusudur. Yüksek protein içerikli; kırmızı et, balık, peynir ve süt ürünleri gibi gıdalarla bakterilerin etkileşmeleri sonucunda oluşur. Ayrıca soğan, sarımsak, turp gibi koku veren yiyecekler de sülfür içermelerinden dolayı nefes kokusuna yol açar. Kahve içimi ve pasif sigara içiciliği de ağız kokusuna yol açmaktadır. Fizyolojik ağız kokusu; etkili bir ağız temizliğine derhal cevap verebilen tip ağız kokusudur. Patolojik Ağız kokusu nedir, neler yol açar?: Patolojik ağız kokusu kalıcı bir durumdur. Diş fırçalama, ağız çalkalama gibi alışılmış ağız temizleme metotları ile düzelmez. Kokunun kaynağına inilerek tedavi yapılması gerekir. Genellikle ağız-yutak hastalıkları ve çeşitli sistemik hastalıklarda ortaya çıkar. Yaklaşık yüzde 90 ağız kaynaklıdır. Ağız kokusu temel olarak ağız boşluğunun hijyeni ve diş-diş etinin sağlık durumu ile alakalıdır. Kokuya gıda artıkları, ağız mukozasından dökülen hücreler, tükürük ve ağızda toplanan hücre artıkları yol açar. Çoğunlukla diş eti hastalıkları, diş çürüğü, ağızdaki eski dolgu ve kaplamaların altındaki çürüklerden kaynaklanmaktadır. İnsan dilinin arka tarafı eğer tükürük tarafından tam olarak temizlenemiyorsa, buradaki ufak buruşukluklar arasında da rahatça bakteriler yerleşebilir ve bu da çürümüş yumurta kokusu şeklinde ağız kokusuna yol açar. Diğer ağız kaynaklı sebepler kronik bademcik iltihapları, ağız içinde meydana gelen mantar hastalıkları ve ağızda yara yapan hastalıkların seyrinde de ağız kokusu meydana gelebilir. Ağız kuruluğuna sebep olan tükürük bezi hastalıkları, şeker hastalığı, hepatitler, vitamin eksiklikleri, stres, ilaçlar azalmış tükürük akımına yol açarak ağzın kendi kendini temizleme mekanizmasının bozulmasına ve sonuçta ağız kokusuna neden olurlar. Ağız dışı sebeplerin başında burun ve sinüslerden kaynaklanan ağız kokuları gelir. Burada özellikle burun tıkanıklığı olan kişilerde ağız solunumundan dolayı ağız kuruması olmakta bu da ağız hijyenini bozup ağız kokusuna yol açmaktadır. Ağız burun veya yutakta mevcut yabancı cisimler iltihaplanmaya yol açarak nefeste kötü kokuya sebep olabilmektedir. Birçok yabancı cisim kaza eseri buruna içine kaçmış ve uzun süre ihmal edilip kalmış olabilir. Özellikle çocuklar ve zihinsel engelli hastalarda yabancı cisimler akla getirilmelidir.