FMF nedir? -1-
FMF, İngilizce Familial Mediterranean Fever kelimelerinin baş harflerini belirtir. Ailesel Akdeniz Ateşi olarak da bilinen bu hastalık adından da anlaşılacağı üzere genetik geçiş özelliği göstermektedir. En sık olarak Akdeniz bölgesi ülkelerinde, en sık olarak da Türkiye, Kıbrıs ve İsrail'de rastlanmaktadır. Akdeniz adını almasına rağmen İç Ege ve İç Anadolu bölgelerinde de sıklıkla rastlanmaktadır. Hastalığın ülkemiz için en önemli özelliklerinden biri az bilinir olmasıdır. Halen tanısı konamamış ve hastalığın en son dönemi olan böbrek yetmezliği durumuyla başvuran hastalar olmaktadır. Sevindirici tarafı ise hastalığın bilinirliğinin hem bireyler arasında hem de hekimler arasında giderek artmakta olmasıdır. Hastalık her yaşta başlayabilmesine karşılık genellikle çocuk yaşlarında (5-15) ortaya çıkar. Çok çocuklu ailelerin birkaç çocuğunda görülebilmesine rağmen bazılarında ise sadece tek çocuk hastalığa yakalanabilir. Bu hastalık ataklar halinde ortaya çıkan bir hastalıktır. Yani genelde normal görünen zamanlar haricinde sadece belli zaman aralıklarında yakınmalar olur. Bu atakların sıklığı kişiden kişiye farklılık gösterir. Kimi hastada ataklar haftada bir kez gibi sık olabilirken kimi hastada da yılda iki üç kez gibi seyrek olarak görülebilir. FMF atakları oldukça tipiktir ve başka bir hastalıkla karıştırılamayacak kadar ayırıcı özellikler içerir. Atak tipik olarak 1-3 gün sürer ve nadiren daha uzun da olabilir. Hastada en yaygın olarak tüm karında şiddetli ağrı ve ağrıya eşlik eden ateş şikayeti genellikle olur. Bu ağrı hiç tedavi almadan 24-48 saat içerisinde azalarak kaybolur. Bu tipik atak şeklinin yanında nefes almakla batma şeklinde sırt ağrısı, eklem ağrısı, sebebi bilinmeyen ateş gibi yakınmalarda bulunabilir. Karın ağrısı çok şiddetli vasıftadır, genellikle hasta yatma ihtiyacı hisseder. Çoğunlukla hem muayene bulguları hem de hastanın şikayetleri akut apandisiti taklit eder. Bu yüzden aslında FMF olup akut apandisit diye yanlışlıkla ameliyat edilen hastalar da bulunmaktadır. Apandisit ameliyatı olmanın aslında iyi tarafı olabilir çünkü FMF tanısı olan bir hasta akut apandisit de olabilir ve yanlışlıkla FMF atağı gibi değerlendirilebilir. Böyle bir durumda akut apandisit tanısı gecikebilir ve hastanın hayatını tehdit edecek bir duruma gelebilir. Karın ağrısının ve eklem ağrılarının sebebi organları ve eklemleri saran zarların mikrobik olmayan iltihabı olarak yorumlanır.