Kan uyuşmazlığı nedir -2-
Kan uyuşmazlığında istenmeyen sonuçlar ve tedavi: Yenidoğan sarılığı olan bebeklerde sarılık maddesini (bilirubin) vücuttan daha kolay uzaklaştırmak için belli bir dalga boyundaki ultra viyole ışınları kullanılmaktadır. Bebeklerin uygun sıcaklık ortamı sağlayan kuvöz ya da yataklarda ultra viyole ışınıyla tedavisine "fototerapi" denir. Yeterli olmadığında bebeğin göbek kordonundan takılan bir sistemle, uygun bir Rh (-) kanla "kan değişimi" işlemi gerçekleştirilerek hayati tehlike atlatılabilir. Geç kalınan durumlarda sekel kalma (körlük, şaşılık, sağırlık, felç gibi) ihtimali çok yüksektir. Korunma: Kan uyuşmazlığı ve sonuçları bu kadar ağır olabildiğine göre , Rh (-) anneler için koruyucu bazı tedbirler alınması gereklidir. Bir anne adayı eğer Rh (-) kana sahipse, ilk doğum, kürtaj ya da düşüğünden hemen sonra, bebeğinden kendisine o anda geçmiş olabilecek Rh (+) bebek kan hücrelerine karşı annenin bağışıklık sisteminde tepki oluşmadan önce girişimde bulunulmalıdır. Bunun için özel olarak hazırlanmış bir serum vardır: "Anti-D İmmun Globulin". Bu madde doğumdan (ya da düşük veya kürtajdan) hemen sonra anneye kas içine enjeksiyon şeklinde yapılmalıdır. "Anti-D İmmun Globulin" kana karışır, bebekten geçmiş olan Rh (+) kan hücrelerini derhal yok eder. Annenin bağışıklık sistemi ne olduğu anlamadan işlem tamamlanır. Bir süre sonra "Anti-D İmmun Globulin" doğal ömrünü tamamlar ve kanda yok olur. Zamanla yok olan "Anti-D İmmun Globulin" bu sayede annenin sonraki hamileliklerinde çocuk için bir sorun oluşturamaz. Yalnız unutulmaması gereken bir konu bu immun globulinin her bir gebeliğin son bulumunda yeniden uygulanmasının gerekliliğidir. Kan uyuşmazlığı genel olarak ilk bebekte sorun oluşturmaz. Sonraki olabilecek Rh (-) çocuk için zaten bir problem yoktur. Rh uygunsuzluğu kadar ağır seyretmese de "kan grupları" arasında da uygunsuzluk söz konusu olabilir. Genellikle annenin "0" bebeğin "A", "B" veya "AB" olduğu durumlarda meydana gelir. Farklı mekanizmalarla ama aynı prensiplere dayanan süreçler yaşanır. Fakat daha seyrek olarak hayatı tehdit eden boyutlara ulaşır. Sonuç ve yapılması gerekenler: Rh (-) olan anneler Rh (+) doğabilecek çocukları için önceden hazırlıklı olmalıdırlar. Eğer anne ve baba her ikisi de Rh (-) iseler genetik kurallarına göre Rh (+) bebekleri olamaz. Eğer anne Rh (-), baba Rh (+) ise çocuk Rh (-) de olabilir, Rh (+) da. Bu genel bilgi de göz önünde bulundurulmalı, doğum sonrası bebek kan grubu tayin edilmelidir. Anne Rh (-), bebek de Rh (-) ise uygunsuzluk yoktur, anneye anti-D immun globulin yapmak gerekmez. Annenin Rh (+) olduğu durumlarda çocuğun Rh'ı ne olursa olsun Rh uygunsuzluğu zaten olamaz. Eğer anne ve baba her ikisi de "0" grubu kana sahiplerse çocukları mutlaka "0" grubu olur. Bu durumda anne ve bebek arasında grup uygunsuzluğu olamayacağı açıktır. Anne "0", baba "A", "B" veya "AB" ise çocukta muhtemelen "AB0" grup uyuşmazlığı olabilir. Gebelik boyunca duyarlanmayı gösteren anneden alınan özel kan testleri olduğu gibi, doğum sonrası çocuğa özel tarama testleri de vardır. Sağlıklı bir bebek dünyaya getirmek için gebelikte sağlıklı ve düzenli takip şarttır. Anne baba adayları, kadın hastalıkları ve doğum uzmanı ile çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı arasında iş birliği bu sürecin temelini oluşturmaktadır. Uygun bir gebelik yönetimi ve doğuma uzman gözetiminde hazırlık, kan uyuşmazlığı gibi hayatî bir problemin bile kolaylıkla halledilmesini sağlayacaktır.