Sevgili okurlar, bu hafta size Emin Arvas kardeşimizin ilginç bir haberini sunuyoruz... ABD'de Sierra Nevada Dağı eteklerinde dünyanın en büyük ağaçları bulunuyor. Dev Sekoya ağaçları dünyada bir tek Sierra Nevada'nın batı eteklerinde yetişiyor. Ağaçlar 20 katlı apartman yüksekliğine kadar çıkabiliyor. Sekoyaların bulunduğu bölge milli park yapılmış. Sekoya Milli Parkı'nda "Başkan (The President)" ismi verilen bir ağaç var ki en az 3.200 yaşıyla "dünyanın en yaşlı ve en büyük ikinci" ağacı olarak biliniyor. Yaklaşık 2 milyar yaprağı bulunan ağacın yüksekliği 74 metre, çevresi ise 28.5 metreyi buluyor. Aynı bölgedeki bulunan "General Grant " adlı sekoya ise daha genç olmasına rağmen hacmiyle "dünyanın en büyük ağacı" olarak kabul ediliyor. Bu ağacın yüksekliği 82, çevresi ise 33 metredir. Toplam hacmi 2 bin tonun (10 balinanın) üzerindedir. Genişlikleri insanı hayretler içinde bırakan ağaçların yüksekliği de o kadar fazla ki yakındayken insanın ağacın tamamını görmesi mümkün değil. Özellikle "Başkan" olmak üzere bölge turistlerin de ilgi odağı. Ağaçlara ilgi yüzyıllar öncesine kadar uzanıyor. Daha önce kereste için kesilen dev bir sekoyanın gövdesiyle bir sekoyanın gövdesinin oyularak ağacın içinden yol açıldığı fotoğraflar tarihten gelen ilginç görüntüler oluşturuyor.
200 yılda ancak çiçek açabiliyor
Dünyanın en yaşlı ve yüksek ağaçlarından olan Sekoya (Sequoiadendron giganteum), 120 metre yüksekliğe ve 6-9 metre çapa erişebiliyor. Yaşları da 4 bin yılı bulabiliyor. Sert ve nemli topraklarda, tam olarak güneşi gören tarafta yetişiyorlar. Fakat bu dev ağacın çiçek açabilmesi 175-200 yılı bulabiliyor. Dünyada olgunlaşmasını bu kadar uzun sürede tamamlayan başka bir bitki yok. Anavatanı Kuzey Amerika olan sekoyalar, her zaman yeşil ve dev yapılı ağaçlardır. 72 cm'ye ulaşan oldukça kalın kabukları vardır. Genç sürgünleri önce açık renk, sonra kırmızı kahverengidir. Pul ve iğne yapraklıdırlar. Kozalaklar 1 yılda olgunlaşır ve 15-20 puldan oluşur. Kozalak pulları yan kenarlarıyla kapanmıştır ve her pulun altında 3-7 tohum bulunur. Tohumları ise bir gramdan daha azdır. Doğal yayılış alanında 120 metreye kadar büyür; gövde dibi çok geniş olup uca doğru daralır. Kabuk kırmızımsı kahverengi veya tarçın renginde, 15-25 cm kalınlığındadır, tacı ise dardır.
>>> 'Beyaz adam' yüzde 90'ını kesmiş!
Bir zamanlar Kızılderililerin avcılık yaptığı, domates çekirdeği büyüklüğündeki tohumdan çıkıp 500 ton ağırlığa erişen bu dev ağaçlar dayanıklı olmalarıyla da tarih boyunca iştah kabartmış. ABD'de Sierra Nevada Dağı eteklerine baktığınızda her yer dev ağaçlarla kaplı gibi geliyor. Ancak 150 yıl kadar önce şimdikinin 20-25 katı büyüklüğünde bir alan bu ağaçlarla kaplıymış. Amerika'ya o dönemlerde akın eden göçmenler, Kaliforniya'ya ilk geldiklerinde bakmışlar ki her yer kocaman kızıl ağaçlarla kaplı. Üstelik kolay yanmayan, tahta yiyen böcekleri barındırmayan, zor çürüyen sert bir ağaç bu. Hemen "Baltalar elimizde..." diye şarkılar söyleyerek ağaçları birbiri arkasına yere indirip yalnız evlerini değil tüm kasaba ve kentleri tahtadan yapmışlar. Sonunda bundan 35 yıl önce, kalan ağaçlar milli park olmuş ve kurtulmuşlar. Ama milli parka kadar ilk ormanın yüzde 90'ı yok olmuş!
--------------------
> Sette hayvan ölümleri
Oscarlı yönetmen Peter Jackson ve son filmi 'The Hobbit'in yapımcıları, çekimler sırasında gerçekleştiği ileri sürülen hayvan ölümleri ve kötü muamele nedeniyle aktivistler tarafından suçlanıyor. PETA, filmin Yeni Zelanda'daki çekimleri sırasında 27 hayvanın öldüğünü iddia etti. İddiaları kabul etmeyen Jackson ise, aksiyon gibi stres oluşturabilcek sahnelerde bilgisayar efektlerinin devreye gireceğini belirtti. Ancak PETA, hayvanların çekimler sırasında değil, ahır ve çiftliklerde öldüğünü iddia etti.
> Bitki olmayan tek çiçek!
Doğanın sunduğu sayısız gizemli olaylardan bir tanesi de Buz Çiçekleri. -12 dereceye dayanabilen Aptenia Cordifolia türünün aksine, doğada aynı ismi paylaşan ve tamamen buzdan oluşan çiçekler de var. Bitki köklerindeki su, kılcal hareketle çok küçük olan kılcal damarlardan çıkmaya çalışıyor. Kök içinde sıkışan su çok yavaş bir şekilde dışarı çıkıyor, bu esnada soğuyor. Daha fazla su çıkmaya çalıştıkça, uzayarak devam eden bir buz figürü beliriyor. Ortaya çıkan buz, iplik, kürk veya yaprak gibi birçok şekle bürünebiliyor.
> İklimin kalbi Doha'da
BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi Taraf Ülkeler Konferansı (COP18) ve Kyoto Protokolü Taraf Ülkeler Toplantısı (CMP8) Katar'ın başkenti Doha'da başladı. İki hafta sürecek konferansta aralarında 194 ülkeden hükümet temsilcisi, BM yetkilileri ve sivil toplum kuruluşlarının bulunduğu 20 bine yakın katılımcı bir araya geliyor. Toplantılarda, sera gazı salınımının azaltılması başta olmak ü zere bir dizi konuda yeni yol haritaları üzerinde uzlaşmaya varılması hedefleniyor.