Japon bahçeleri

UZAKDOĞU'NUN GİZEMİNİ BİRLİKTE KEŞFEDELİM Teknolojinin imparatorları, gelenek ve disiplinlerini her alanda hissettiriyor. Göz kamaştıran Japon bahçe kültürüne, dünyanın en gizemli ve ünlü sanat olayı diyebiliriz. Değerli okuyucular, bu hafta sizlere uzak bir memleketten, Japonya'nın meşhur bahçelerinden bahsedeceğim. Teknolojide dünyanın bir numarası olan Japonlar, bahçe kültürü açısından da herkesi kendilerine hayran bırakıyor. İlginç geleneklerini günümüzde de yaşatan ve disiplini kendilerine hayat felsefesi olarak benimseyen bu millet, coğrafyalarının sunduğu bol yağışı da arkalarına alarak yemyeşil bir memleket oluşturmuşlar. Hatta bu uğraşları öyle ilerlemiş ki, hobi olmaktan öte bir kültür halini almış. Baharla birlikte şölenler, etkinlikler ve festivaller düzenlenmekte, yüz binlerce turist Japonya'ya gelerek bu heyecana ortak olmaktadır. KİRAZ ÇİÇEĞİNE GÖRE EVLİLİK Uzakdoğu'nun bu kendine has gizemi, biraz da Çin'den kaynaklanıyor. Japon bahçe kültüründe ağaca büyük önem verilmiştir. Çin'de bu anlayışın simgesi olarak ağaç değil, kayalardan yararlanılmıştır. Resim ve şiir gibi her türlü esin kaynağını doğadan alan Japon bahçe sanatının üç ortak öğesi vardır; toprak, su ve bitki. Kiraz ağaçlarının Japon kültürü için önemi çok büyük, çünkü bu ağaçların çeşitli renkteki çiçeklerinin ortaya çıkması kışın bitişi ve baharın gelişini simgeliyor. Çiçeklerin dal üstünde kaldığı sürenin 10 gün veya en fazla 2 hafta olması bu dönemi daha da değerli hale getiriyor. "Sakura" adı verilen Japon kiraz ağaçları bizim bildiğimiz gibi tatlı bir meyve vermiyor. Süs amacıyla yetiştiriliyor. Dolayısıyla ağacın en değerli olduğu dönem, çiçeklendiği günler. Bu günleri 11 kentte şölenlerle kutlamakla yetinmiyorlar, yeni bir işe başlama, evlenme tarihleri, hatta okulların açılışı bile bu çiçeklere göre ayarlanıyor. KAPILAR SAYGINLIĞIN İFADESİ Japon bahçelerinin en önemli özelliği; - Bol sayıda taştan oyulmuş fener ve başka aydınlatma araç-gereçleri bulunur. Fenerler yolları, izleri ve sudaki yansımaları belirlemek, vurgulamak içindir. - Eve giriş yolu ile kapının önemi büyüktür, hepsi birer anıttır ve saygınlık ifade ederler. Japonya'da uzun bir süre kalan ve toplumsal değişimin mekana yansımasını inceleyen bir Fransız bilgini şunları söylemiş; "Öyle şaşırtıcı bir ülkedir ki Japonya, birkaç hafta kalan misafir kitap yazar, birkaç ay kalan bilim adamı makale tasarlar, birkaç yıl yaşayan bilge kişi yazma sevdasından vazgeçer..." ÜLKENİN HER YANI SARAY BAHÇESİ GİBİ Özellikle başkent Tokyo, Kyoto ve Osaka gibi kentlerde bulunan büyük park ve bahçeler, güzellikleriyle insanı bambaşka dünyalara götürüyor. İmparatorluk Sarayı'nın bahçesindeki kar beyaz, gül pembesi ve al kırmızı kiraz ağaçları ise Japonların her şeyi... BU BİTKİLERDEN BİZDE DE VAR...ŞAKAYIK (Paeonia) Vatanı Japonya ve Çin olan çiçek, binlerce yıldan beri Türkiye'de yabani ve süs bitkisi olarak yetişmekte. Şifali olarak da bilinen Şakayıkgillerin bilinen 33 türü mevcuttur. Nemli, geçirgen toprakları sever. 50-200 cm arasında yayılır. Güneş ya da yarı gölge bir yer onun için idealdir. Genelde saksıda yetiştirmek için çok uygun bir bitki değildir. Rüzgara karşı korumayı unutmayın. Tohumla, ayırma ve çelikleme yöntemiyle üretebilirsiniz. KANZAN (Prunus serrulata) Japonların en tanınmış süs kirazlarından Kanzan, her mevsim ayrı bir güzellik sergiler. İlkbaharda tam bir pembe yağmurunu andıran Kanzan'ın değişik türleri mevcuttur. Fidan olarak alınabilen Kanzan, her türlü kiraz ya da mahlep ağacına aşı yapılabilir. Apartman bahçelerine tavsiye ederim. İstanbul park ve bahçelerinde güzel gelişmiş örnekleri vardır. BAFRA'DA GÖLLER YOKSA YAŞAM DA YOK PROJESİ Bu ördeklere yazık değil mi? Samsun'un Bafra ve Alaçam ilçelerinin bulunduğu bölgeyi kapsayan Kızılırmak Deltası'ndaki balık göllerindeki kirliliğe dikkat çekmek amacıyla "Göller Yoksa Yaşam da Yok" projesi başlatıldı. Mayısta başlayacak proje kapsamında; kompozisyon ve resim yarışmaları, gezi, tiyatro, müzik ve yürüyüş gerçekleştirilecek. Yılda 1.5 milyar ton toprağımızı kaybediyoruz! Türkiye Erozyonla Mücadele Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı (TEMA) Onursal Başkanı Hayrettin Karaca, Türkiye'de her yıl 1 milyar 400 milyon ton üst toprak kaybedildiğini söyledi. Geçtiğimiz çarşamba günü Bilecik'te Çalışkan Karıncalar Derneği'nin davetlisi olan Karaca, dünya topraklarının verim gücünü kaybettiğini ve tarihten ders alınması gerektiğini, toprakların aşırı sulama ve bilinçsiz ilaçlamayla öldürüldüğünü kaydetti. Karaca, toprağın kaybedilmesi durumunda ülkenin elden gideceğini, din ve kültürün kaybolması durumunda da ulusun yok olacağını ifade etti. Bisikletle işe gitmek istiyoruz eylemi Macaristan'da 50 bin kişi, çevre kirliliğine dikkati çekmek için pedal çevirdi. "22 Nisan Dünya Günü" etkinlikleri kapsamında başkent Budapeşte'de buluşan ve aralarında çocuklu ailelerin de bulunduğu bisikletliler, 12 kilometrelik parkurda tur attı. Organizatörler, günlük hayatta, işlerine veya okullarına bisikletle gidenlerin sayısının arttığını söyledi. SİZDEN GELENLER Sinek kovar fesleğen! > Esra Balkonumuzda saksılarda çiçek, bitki yetiştiriyoruz; fakat sineklerden rahatsız oluyoruz. Fesleğen kokusunun sinekleri uzaklaştırdığını öğrenmiştik. Acaba sinek üretmeyen veya sinekleri çekmeyen başka bitki ve ayrıca toprak çeşitleri de var mıdır? CEVAP: Değerli Esra Hanım, balkonda yetiştirilen çiçeklerden bazıları sineklerin hoşlanmadığı bir koku salarak onları uzaklaştırır. Fesleğen'in yanında Itır ve diğer Sardunya'lar da tavsiye edilebilir. Aslında balkonunuza gelip sizi rahatsız eden sineklerin menşeini araştırmak gerekir. Belki yakınınızda açıkta çöpler bulunmakta veya başka olumsuz, sineklerin hızlı üremesine sebep olan unsurlar mevcut olabilir. Araştırmanızı tavsiye eder, sağlıklı ve güzel günler dilerim. Memleketin yollarını ağaçlarla donatalım > Niyazi İnanç / DENİZLİ Emekli bir memur olarak 1980 yılından beri gazetenizin abonesiyim, bu kadar faydalı bir çalışmaya az rastladım... Sizin aracılığınızla muhtar, vali ve diğer yetkililere şöyle bir teklifim var; ülkemizin her yerinde örülü olan yollarımızın kenarlarına ağaç dikilse Türkiye'nin su ve tabiat problemleri kendiliğinden çözülür. CEVAP: Saygıdeğer Niyazi Bey, iltifatlarınız için teşekkür ederim. Sorumlu mevkilerde bulunmamız hasebiyle bütün kesimlere ve insanlığa hizmet etmek zorundayız. Ancak böyle yaşanabilir bir dünya oluşturabiliriz. Güzel teklifinizi önceki haftalarda biz de sık sık duyurduk. Yetkililer artık harekete geçmeli. Geçtiğimiz aylarda bizzat Başbakan Erdoğan'ın katılımıyla Ankara-İstanbul Otobanında bu güzel uygulama başlatıldı. Kendilerini kutluyoruz. Bunlar çöp değil! > M. Tolga Eroğlu ÇEVKO (Çevre Koruma Ve Ambalaj Atıkları Değerlendirme Vakfı) olarak gelişmiş ülkelerdeki gibi geri kazanım projesini başarıyla sürdürmekteyiz. Cam, plastik, metal, kâğıt/karton ve kompozit (cips ambalajı ve süt kartonları gibi) atıklar 'çöp' değil. Peki, bu geri kazanım projesine nasıl katkı sağlayabiliriz? Kullandığımız ürünlerin ambalaj atıklarını evlerimizde ıslak çöpten ayrı bir torbada biriktirebilir ve evlerimize en yakın "geri dönüşüm" kutularına atarak en basit şekilde projeye katkıda bulunabiliriz. CEAP:  ÇEVKO'yu bu çağdaş uygulamasından dolayı kutlarız. Bir çok okuyucumuzun merak ettiği "çöplerimi nasıl değerlendiririm" sorusuna da böylelikle güzel bir yanıt vermiş oldunuz. Ümidimiz geri dönüşümün evlerimize kadar yaygınlaşması. Yalova'daki çiftlikler köyümüzü kirletiyor > Ertan Çekiç / YALOVA Ailece Yalova'nın şirin köylerinden Altınova Çavuşçiftliği'nde oturuyoruz. Güzelim köyümüz tavuk çiftliği yüzünden oturulamaz hale geldi. Kimse derdimize derman olmadı, bu işe uzanmanızı canı gönülden istiyoruz. CEVAP: Ertan Bey, Yalova ilimiz hakikaten biz İstanbullular için de âdeta yakın bir cennet! Bu güzelliklerin korunabilmesi için yetkililer ellerinden geleni yapmalıdır. Çiftlikler de nihayet hepimizin besin ihtiyacını karşılamak için kurulmakta. Değerli yöneticilerimiz, çevre açısından ortaya çıkan olumsuzlukları vakit kaybetmeden lütfen giderelim. Önümüzde uzunca bir yaz mevsimi var,sorunlar sıcakla birlikte daha da artabilir. BA­NA YA­ZIN! Çevre ve tabiatla ilgili her tür­lü so­ru­nu­zu ba­na iletebilirsiniz. "Gü­zel bir dün­ya" için bu say­fa­ya siz de kat­kı­da bu­lu­nun. Hay­di e-ma­il ve mek­tup­la­rı­nı­zı bek­li­yo­rum... Ya­zış­ma Ad­re­si: 29 Ekim Cad­de­si No: 23 34197 Ye­ni­bos­na/İS­TAN­BUL e-ma­il: ediz.hun@tg.com.tr