Kasırgaları sıcak hava besliyor

NEW YORK KASIRGA GÖLÜ! Amerika'ya kâbus dolu bir hafta sonu yaşatan İrene kasırgası, dünyanın en önemli kenti New York'un sokaklarını suyla doldurdu. Sabah uyanan Amerikalılar ise önce şaşkınlık yaşadılar daha sonra ise bu ilginç durumu tebessümle karşıladılar... YİNE AĞUSTOS AYI Bir kasırganın oluşması için en az 26.5 derecelik sıcaklık gerekmektedir. Bundan dolayı daha önce Ağustos 2005'te ABD'yi vuran Katrina ile dünyanın pek çok bölgesinde meydana gelen büyük kasırgalar genelde yaz aylarında oluşmaktadır DOĞA?GÜÇ?TANIMIYOR! Şu ana kadar 30 cana mal olan ve 3'üncü dereceye ulaşan İrene Kasırgası ile 5'inci dereceye kadar yükselen ve 1836 kişinin hayatını kaybettiği Katrina Kasırgası kıyaslanamaz. Ancak 6 yıl öncesini hatırlayın, süper güç ABD?âdeta S.O.S vermişti... Değerli okurlar, bir haftayı aşkın bir zamandır Porto Riko, Dominik Cumhuriyeti, Haiti, Turks ve Kaikos Adaları ve Bahama Adalarını etkisi altına alan ve can kaybına yol açan İrene Kasırgası, cumartesi günü itibariyle ABD'nin doğu sahillerinden yukarıya doğru hızla ilerledi. New York'ta aşırı yağışlar su baskınlarına sebep oldu, elektrikler kesildi, sahil kısmı boşaltıldı ve şehirde hayat felce uğradı. 3.5 M'LİK DALGALAR İrene, içinde bulunduğumuz yılın Atlantik Okyanusunda oluşan ilk kasırgasıdır. Başlangıç tarihi 20 Ağustos olup, şimdiye dek bilinen kendi kategorisindeki kasırgalardan çok daha geniş açıda, yarı çapı 400 kilometre olan büyük fırtınalar oluşturmuştur. En üst düzey rüzgâr hızı saatte 209 kilometreye ulaşmış ve denizdeki dalga boyu 3.5 metreyi geçmiştir. Derecesi 3. kategoriye kadar çıkan kasırganın rüzgâr şiddeti pazar günü saatte 90 km'ye düşmüştür. Özellikle ABD'nin doğu sahillerinde Delaware, Maryland, Massachusetts, NewJersey, New York, Kuzey Carolina ve Virginia'da olağanüstü hal ilan edilmiş ve New York Metro'sunun seferleri iptal edilmiştir. Kasırgadan dolayı şu ana kadar ABD ve diğer yerlerde 30 kişinin hayatını kaybettiği ve maddi zararın 7 milyar doları bulacağı bildiriliyor. Porto Rico'da yağışlar 560 mm.'ye ulaşmış, taşan nehirler tarlaları olumsuz etkilemiş, kahve ve muz plantasyonlarında büyük zararlara sebep olmuştur. NASIL VE NEREDE BAŞLADI? Yapılan araştırmalar İrene Kasırgasının Batı Afrika sahillerinde gerekli şartların oluşmasıyla doğduğunu göstermektedir. 15 Ağustos 2011'de sıcak tropikal bir hava dalgası yeryüzüne yakın alanda siklon rotasyonu başlatmış, buna şiddetli su buharı eklenince gittikçe kuvvetlenen bir kasırga başlangıcı meydana gelmiştir. Aşırı yağış ve elektrik yüklü bulutlarla birlikte batıya doğru yol almaya başlayan kudretli konveksiyon sistemi (yüzeydeki alçak basınçla devamlı ısınan nemli havanın atmosferde yükselmesi) organize olmaya devam ederek tropik bir siklonu başlatmıştır. Bir kasırganın oluşması için sıcaklığın en az 26.5 derece olması gerekmektedir. Dairesel döngüler içindeki siklonun tepesinde Kondenzasyon Bulutları meydana gelmekte (su buharı gibi gazların aniden soğuyup sıvı haline dönüşmesi) ve büyük miktarda enerji açığa çıkmaktadır. KATRİNA'NIN AĞIR BİLANÇOSU Son bir hatırlatma; New Orleans'ı 29 Ağustos 2005'te vuran Katrina kasırgası 1836 kişinin ölümüne ve 60 milyar dolarlık maddi zarara yol açmıştı. Katrina'ya hazırlıksız yakalanan Amerika'nın, İrene'de daha tedbirli olduğu gözlendi. Hepinize sağlıklı günler diliyorum, esen kalın. SİZİN?KASIRGANIZ?HANGİ?SKALA! Kasırgaların şiddeti "Safir Simpson Kasırga Skalası" ile değerlendirilmektedir. İşte o sınıflandırma: Kategori Şiddeti Basınç Rüzgar Hızı (km/saat) Dalga Boyu (m) 1 zayıf 980 üstü 119-153 1.5 m. 2 orta 965-979 154-177 2.4 3 kuvvetli 945-964 178-209 3.7 4 çok kuvvetli 920-944 210-249 5.5 5 yıkıcı 920 altı 250 üstü +5.5 Köylülerin su isyanı Çanakkale'de maden sondaj çalışması sırasında köyün içme suyu ana damarına zarar verilmesi vatandaşları çileden çıkardı > Ayhan Öncü ÇANAKKALE İHA Çanakkale'nin Lapseki ilçesine bağlı Şahinli köyünde maden sondaj çalışması sırasında içme suyu ana damarına zarar verildiğini iddia eden köylüler, çamur şeklinde akan suların bir süre sonra tamamen kesildiğini belirterek, bu duruma tepki gösterdi. Çanakkale Belediyesi, köylülerin talebi üzerine, köye tankerlerle içme ve kullanma suyu gönderdi. İlgili firmayı 7 kilometre uzaklıkta bulunan köyün içme suyu ana hattı yakınlarında sondaj yapmamaları konusunda uyardıklarını belirten vatandaşlar, "Ancak buna rağmen bizi dinlemediler. Önceleri Lapseki'den köyümüzdeki çeşmelerden su doldurmaya geliyorlardı. Şimdi bizler muhtaç kaldık." BU BİR ÇEVRE FELAKETİ Köyü ziyaret eden Çanakkale Belediye Başkan Vekili Muharrem Erkek, köyde yaşananların bir çevre felaketi olduğunu belirterek, "Bu konuda bütün herkesin birlik ve beraberlik içinde olması gerekiyor. Suların bu şekilde çekilmesi daha bir başlangıç. Siyanürle altın daha aranmaya başlanmadı. Daha sondaj yapılıyor. İleride çok daha büyük çevre felaketleri olabilir. Bu sebeple bu konuda herkesin üzerine düşen görevi yerine getirmesi gerekiyor" dedi. Çifte bayram sevinci yaşıyoruz Sevgili Okurlar, hepinizin bayramını yürekten kutluyorum. Barışın, kardeşlik ve dostluğun ortak paydası olan Ramazan Bayramı ile 30 Ağustos Zafer Bayramı'nın aynı güne rastlaması büyük anlam taşımaktadır. Zafer Bayramımız, Ulusal Kurtuluş Savaşının ve sonrasında Cumhuriyetimizin kuruluşunun simgesidir. O dönemden günümüze çok uzun zaman geçti. Türkiye Cumhuriyeti bugün artık diğer ülkelere muhtaç olmayan, zengin kaynaklarıyla kendine yetebilen, hatta yoksul ülkelere her türlü yardımı yapabilen büyük bir ülkedir. Mutluyuz ve gururluyuz. Ramazan Bayramının içerdiği en önemli mesaj, hiç şüphe yok ki "Sevgi"dir. Birbirimizi yürekten sevmeli ve kırgınlıkları geride bırakmalıyız. Ramazan ayı süresince Doğu Afrika'da yaşanan kıtlık ve kuraklık, özellikle Somali, Kenya, Etiyopya, Eritre ve Cibuti'de hayatı tehdit eden boyuta varmıştır. Ancak, bu zaman zarfında Türkiye'nin gerek Hükümet, gerekse Aziz Halkımız tarafından sağlanan gıda ve maddi yardımları yöre insanlarına yaşama sevinci vermiştir. Bu insanî davranış her türlü takdirin fevkindedir. Yarınlar Türkiye'sinin Mutlu İnsanları için, ülkemiz değerlerini doğru analiz edip, kaynaklarımızı daha rasyonel kullanmamız ve bu güzel vatanımızda sahip olduklarımızın önemini idrak ederek, zenginliklerimizi gelecek kuşakların da istifade edebileceği düzeye çıkarmamız gerekmektedir. Bu Bayram'da, İnanç Kuvveti ile Cesaret ve Kahramanlık birleşmiştir. Ortak amacımız Cumhuriyetimizin bekası ve geleceği için çok çalışmak olmalıdır. Çifte Bayramımız kutlu olsun. Bayramda Acarlar Longozu'nu keşfedin Türkiye'nin en güzel manzaralarına sahip Acarlar Longozu (subasar ormanı) bayramda ziyaretçilerini bekliyor. Nesli tükenmek üzere olan birçok bitkiye ev sahipliği yapan Sakarya'nın Karasu ilçesindeki longoz, size seyri doyumsuz bir manzara sunuyor. Deniz, göl, kumul ve orman ekosistemlerini bir arada barındıran dünyanın nadir tabiat köşelerinden olan longoz 300'e yakın kuş türüne ev sahipliği yapıyor. İstanbul'a 2 saat, Ankara'ya 3.5 saat uzaklıkta bulunan Acarlar, Amazon ormanlarını andıran doğa harikasıyla unutulmaz bir gün yaşatıyor. Tatilde ateşli piknik yapmayın uyarısı Orman ve Su İşleri Bakanlığı Orman Genel Müdürü Mustafa Kurtulmuşlu, bayramlarda orman yangınlarının arttığını belirterek, ateşli piknik yapılmaması uyarısında bulundu. Ramazanın yaza denk gelmesinden dolayı piknik yerlerinin ıssız kaldığını vurgulayan Kurtulmuşlu, şunları söyledi: "Oruçtan sonra çok sayıda insan, kırlara, pikniğe, mesire alanlarına, deniz kenarına gidecek. Vatandaşlarımız burada ateşli piknikler yapmasın. Çünkü ateşli piknik yangının önemli sebeplerinden birisi. Bir de özellikle ormanlık alanlarda araba ile seyahat edenler, içtikleri sigarayı arabanın camından atmasınlar." Gıda Bakanlığı balıkların avlanma boylarını uzattı Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı orfoz, lagos ve lüferin yasal avlanma boylarını arttırdı. Yavru balıklar henüz daha büyümeye, yumurta bırakmaya fırsat bulamadan avlandığı için Greenpeace Akdeniz ve Slow Food Fikir Sahibi Damaklar üyeleri uzun bir süredir çeşitli çalışmalar yaptı. Bu çalışmaların sesini duyan Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker, üç önemli türün yasal avlanma boylarının değiştiğini açıkladı. Orfoz ve lagosun avlanma boyu, artık 30 cm yerine 45 cm. Lüferinki ise 14 cm'den 20 cm'ye çıkarıldı. Lüferin türünü devam ettirebilmesi için önerilen boy 25 cm. Kaplumbağalar Akdeniz'e ulaştı Nesli tükenme tehdidi altında bulunan deniz kaplumbağalarının (caretta caretta) denize yolculuğu başladı. Hatay'ın Samandağı ilçesinde ortalama 13 bin 500 yavru kaplumbağanın denize ulaştığı ve bu rakamın sezon sonuna kadar 40 bini bulacağı belirtildi. Yine Muğla'daki Dalyan kumsalında 10 bin 858 yavru Akdeniz'e ulaştı. Mersin'de ise bu yıl dünyaya gözlerini açan tam 30 bin yavru caretta caretta denizin yolunu tuttu. Çevre ve tabiatla ilgili her tür­lü soru­nu­zu ba­na iletebilirsiniz. "Gü­zel bir dün­ya" için bu say­fa­ya siz de kat­kı­da bu­lu­nun. Hay­di e-ma­il ve mek­tup­la­rı­nı­zı bek­li­yo­rum... 29 Ekim Cad­. No: 23 Ye­ni­bos­na İS­T. e-ma­il: ediz.hun@tg.com.tr