Önümüzdeki yıllarda da yaz yağmurları sürecek

Hazirandaki yağışlar, bu manzaraları bize sık sık yaşattı. TÜRKİYE DE ETKİLENİYOR Türkiye'nin de içinde yer aldığı bazı ülkeler, iklim değişikliğinden çok etkileniyor. Son yıllarda artan sıcaklar, buharlaşmayı hızlandırarak şiddetli yağmura dönüşüyor TÜM CANLILAR ŞAŞKIN! Yağış rejimindeki radikal değişim, kuş ve balıklar gibi bazı canlıların göç planlarını ertelemelerine sebep olurken, arılar da tembelleşip geç bal yapmaya başladı Sevgili okurlar, yazın ortasına yaklaştık ama hâlâ şiddetli sağanak yağışlar devam ediyor. "Küresel Isınma" ya da benim sevdiğim tabiriyle "İklim Değişikliği" daha bizi çok şaşırtacağa benziyor. Tabii bu konuda çok soru alıyoruz. İsterseniz kısaca "yağış rejimi değişiminden" bahsettikten sonra bu konuyla doğrudan alakalı elimize ulaşan birkaç alt haberle yazımızı noktalayalım. Bu vesileyle size mutlu ve esenlik dolu bir hafta diliyorum... Bu yüzyılda; ortalama sıcaklıkta ani düşüş ve çıkışlar, yağış miktarında önemli değişimler bizleri bekliyor. Geçtiğimiz Haziran ayındaki kuvvetli yağışlar, su baskınları ve fırtınalar, değişen iklimsel şartların bariz bir örneğini teşkil etti. YAĞIŞ REJİMİNİN DEĞİŞİMİ Suyun buharlaşabilmesi için sıcaklık gereklidir. Özellikle Kuzey Yarımküre'de YENGEÇ, Güney Yarımkürede de OĞLAK dönenceleri arasındaki bölge (20 derece kuzey-20 derece güney) dünyamızda buharlaşmanın en yoğun yaşandığı bölümdür. Okyanus ve Karalardaki "buharlaşma" ile özellikle geniş yapraklı ormanlık alanlardaki "terleme" (Evapotranspirasyon) atmosferin alt katmanlarının (ilk 10 km.'lik TROPOSFER bölümü) soğuması için gereklidir. Buharlaşan su YOĞUNLAŞMA ÇEKİRDEKLERİNE dönüşür. Bu oluşum aynı zamanda yeryüzünden yukarıya doğru bir enerji akımını da meydana getirir. Bilhassa yaz aylarında bölgemizde oluşan kuvvetli hava akımlarıyla taşınan su buharı şiddetli yağışlara sebep olur. HAVA SOĞUK İSE KAR YAĞIYOR Koyu gri renkteki bulutların (NİMBOSTRATOS) içinde bulunan yoğun enerjiye sahip damlacıklar ve çekirdekler belirli bir ağırlığa ulaşınca yağmur şeklinde şimşekle birlikte yeryüzüne iner. Atmosferin üst katmanlarına doğru her 100 metrede, mevsimsel ve iklimsel şartlara bağlı olarak ısı 0.4C derece ile 0.6C derece azalır. Mevsim kış ise damlacıklar kristalize olur ve kar şeklinde yağışlara dönüşür. MUSTAFA ÖZTÜRK: Seller devam edecek Gerekli tedbirler alınmazsa sel, fırtına, sıcaklık, kuraklık ve orman yangınları artabilir > Yücel Kayaoğlu ANKARA AK Parti Hatay Milletvekili ve TBMM Çevre Komisyonu Başkanvekili Mustafa Öztürk, küresel ısınmanın sonucunda sel, fırtına, kuraklık gibi doğal afetlerin artarak devam edeceğine dikkat çekti. Öztürk, son zamanlarda tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de yaşanan sel felaketlerine ilişkin hazırladığı raporda önemli uyarılarda bulundu. Türkiye başta olmak üzere Çin, Fransa, Guatemala, Portekiz, Brezilya gibi ülkelerde sel felaketlerinde çok sayıda insanın hayatını kaybettiğini hatırlatan Öztürk, selin ekonomik kaybının ise milyarlarca doları bulduğunu söyledi. TÜRKİYE'NİN İŞİ ZOR! Küresel ısınmadan etkilenecek ülkelerin başında Türkiye'nin geldiğini belirten Öztürk, sözlerini şöyle sürdürdü: "Türkiye'de kuraklık başta olmak üzere sel felaketi, aşırı sıcak hava dalgaları, orman yangınları ve fırtına gibi doğal afetler daha sık aralıklarla ve daha şiddetli olarak vuku bulmaya başlamıştır. Küresel ısınmadan dolayı ülkemizde özellikle Marmara, Karadeniz, Trakya ve Doğu Anadolu bölgeleri aşırı yağış alacağından sel felaketinin bu bölgelerde daha sık ve şiddetli olacağı tahmin edilmektedir." KARADENİZ'DE ARI SAYISI AZALIYOR Dünyaca ünlü Anzer balının yanı sıra Kafkas ırkı kraliçe arı ile Türkiye'nin bal üretim üssü olan Artvin ve Rize'de, azalan arı sayısına paralel bal üretiminde de düşüş bekleniyor. Arılar soğuğa aldandı Türkiye genelinde mevsim normalleri üzerinde görülen yağışlar ve hava sıcaklığı düşüşü bal üretimini de olumsuz etkiliyor. ESKİŞEHİR Arıların ilkbaharda, hava sıcaklığının mevsim normallerinde seyretmesiyle iyi bir gelişme gösterdiğini söyleyen Eskişehir Arıcılar Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Gürbüz Turhan, şunları dile getirdi: "Haziranda hava sıcaklığının düşüklüğü ve yağış miktarının fazlalığı arıların hayat düzenini değiştirdi. Arılar, geçen ay içinde bal yapması gerekirken yavru yapmaya başladı. Normalde nisan ve mayısta yavru yapmalıydı. Sıcaklık ve yağış değişikliği arıların aldanmasına neden oldu." ARTVİN Artvin Arıcılar Birliği Başkanı Ahmet Necmi Yazıcı da, daha önce 25 Haziran gibi başlayan bal sağımının 10 Temmuza kadar ertelediklerini belirterek şu bilgileri verdi: "Mevsimler arasındaki değişiklikler bitkiler üzerinde çok etkili oluyor. Arıların görevi çiçeklerden polenleri toplayarak bal yapmak. Bitkiler zamanında açmayınca onlar da bal üretemiyor. Ayrıca kestane ağaçlarının kuruması da ayrı bir problem. Artvin'de bal rekoltesinde düşüş olduğunu söyleyebiliriz." RİZE Rize Arıcılar Birliği Başkanı Fevzi Civaoğlu da, arı sayısında azalma olduğunu belirterek, "Böyle olunca kovanlarda bal üretimi düştü" dedi. Ayder 58 Nolu Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Mehmet Yazıcı da bölgeye uygun arının Kafkas arı ırkı olduğunu, ancak son yıllarda başka yerlerden getirilen arı ırklarının Kafkas arısının melezleşmesine neden olduğunu ileri sürerek, "Bu nedenle son yıllarda kolonilerde düşüş oldu" şeklinde konuştu. VAN Türkiye'nin en yüksek rakımlı kentlerinden biri olan Van'da, arıcılık sezonunun diğer bölgelere göre farklılık gösterdiğini söyleyen Van Arıcılar Birliği Başkanı Halil Elesan ise şu bilgileri verdi: "Sıcak bölgelerde baharda polen toplayan arılar, Doğu Anadolu'da mayıs, haziran aylarında bu işlem başlıyor. Bu aylar da yağışlı geçince arıların çalışması engellenmiş oluyor. Yağışlar kesilirse temmuzda arılardan istenilen verimi alabileceğimizi düşünüyorum." YEŞİL PLATFORM Anızla birlikte bu canlılar da yanıyor! > Ahmet Türker (Biyologlar Dernegi Elazığ Şubesi) Tarla sürümünü kolaylaştırmak için başvurulan anız yakma, doğal çevreye büyük zararlar veriyor. Tarlanın yüzeyi tümüyle yandığı için burada bitkiler de dahil hiçbir canlı kalmamakta, yangın ekilmemiş alanlara da taşmakta, ağaçlar, telefon ve elektrik direkleri de etkilenmektedir. Otsu türlerin pek çoğu bu yangınlarda çiçek, tohum verme aşamasında yanmakta, belki bir daha görülmemek üzere yok olmaktadır. Böcek, kuş, sürüngen ve vahşi hayvan gibi canlıların zarar gördüğü yangınlar, toprağın altında bulunan ve onu humusa çeviren yararlı mikroorganizmaları da yok ediyor. 2872 Sayılı Çevre Kanununa göre anız yakana dekar başına 20 TL, orman veya sulak alan sınırına yakınsa 5 katı ceza uygulanıyor. Ancak önemli olan başta çiftçilerimiz anız yakmanın hiçbir faydasının olmadığı bilincine varmalarıdır. İşte o zaman başarı kendiliğinden gelir... Malatya'da kanyon keşfedildi > Malatya Valiliği Gazeteci Coşkun Aral ve federasyon yetkilileriyle Malatya'nın turizm potansiyelini ortaya çıkarmak için havadan yapılan incelemede, Darende'nin Ozan Köyü sınırlarında başlayan ve Akçadağ'a kadar devam eden Ozan Kanyonu keşfedildi. 30 kilometre uzunlukta olan Tohma Nehrinin geçtiği kanyonda 4 kişilik uzman ekip tarafından düzenlenen bot gezisinde kanyonun adrenalin tutkunları için eşi bulunmaz bir rafting parkuru olduğu belirlendi. İnci kefali suyun akışının tersine göç ediyor. Yağışlar balık göçünü de uzattı Üremek için nisan ayı ortalarından itibaren Van Gölü'nden akarsulara giden ve haziran ayı sonuna kadar göçünü tamamlayarak yeniden göle dönen inci kefali, iklimsel değişikliğin etkisiyle göç sürecini henüz tamamlayamadı. Van Gölü'nün tuzlu ve sodalı suyunda yaşamaya alışmış tek balık türü olan ancak, suyun özelliğinden dolayı üremesini burada gerçekleştirmesi mümkün olmayan inci kefali, neslini sürdürmek için her yıl nisan ayı ortalarından itibaren akarsulara göç etmek zorunda kalıyor. Göç sürecinin uzaması nedeniyle 15 Nisan-30 Haziran tarihleri arasında uygulanan balığın av yasağı ise bu yıl 10 Temmuza uzatıldı. BA­NA YA­ZIN! Çevre ve tabiatla ilgili her tür­lü soru­nu­zu ba­na iletebilirsiniz. "Gü­zel bir dün­ya" için bu say­fa­ya siz de kat­kı­da bu­lu­nun. Hay­di e-ma­il ve mek­tup­la­rı­nı­zı bek­li­yo­rum... 29 Ekim Cad­. No: 23 Ye­ni­bos­na İS­T. e-ma­il: ediz.hun@tg.com.tr