Fanatizm

Şişli Belediyesi için hazırladığımız "Öldürmesin Sevdan Bizi!" sosyal sorumluluk projesine destek veren arkadaşlarımdan Uzm. Psikolog Yeşim Akıncı yazısında fanatizmin psikolojik açılımını güzel kaleme almıştı. Sizler için "az ve öz" sunuyorum... Fanatizm: Bireyin karşı nesnesine mesafe koyamadan, takıntılı bir coşku,?kendinden öteki bir kişiye, politika,?din veya bir gruba, bir spor dalına aşırı heyecan duyduğu, körü körüne, yoğun ve tutkuyla bağlılık, kesin bir aidiyet gösterdiği duygu durumudur. Bir şeye karşı duyulan sevgi ve hayranlığa şiddet boyutu karışmışsa psikologlar için bu durum spordaki fanatizm?kavramından?ziyade,?ele alınması gereken ciddi psikolojik rahatsızlıkların belirtisini ifade etmektedir. Bireydeki şiddet eğilimi, kişinin içinde?bulunduğu?öfke,?kin,?nefret ve düşmanlık?gibi?olumsuz?duygularla öğrendiği, doğuştan gelmeyen sonradan öğrenilen bir davranış biçimidir. Fanatizm, insanın duygularına istese de hakim olamayacak kadar baskın bir dışavurum durumudur. Fanatik denilen kişi için doğru tektir. O tek olan mutlak doğru da kendi doğrusudur. Başka bir ihtimal yoktur. Bu şüpheye yer vermeyen mutlak doğru inancı insanoğlunda tahammülsüzlüğe, duygusal krizlere, sorunlarla baş edememe hâline, çelişkilere sebep olabilmektedir. Yetişkin bir birey, bir olay veya bir olgunun peşinden giderken o olay ya da olguya ait eleştirel bir mesafeye sahip olabilmeli, farklı görüş ve fikirlere saygı duyabilmelidir. Futbolun dünyada sosyo-kültürel ve ekonomik boyutu etkileyen kitlesel bir gücü vardır. Futbol, amacı fiziki aktivite olan bir takım oyunudur. Sahadaki 22 kişi için bir meslek yerine geçer hatta futbolcular profesyonel oyuncular olduğu ve takım değiştirip başka takımlara transfer olabilecekleri için takım dahi tutmazlar. Seyirciler için ise bir tür rahatlama ve seyirlik eğlence yerine geçer. Maçlara giderken bilet, forma, bayraklar vb. satın almalarda bulunur yani tüketim yapar. Fanatiklik ise, sporu fiziki aktivite olan?amacından?uzaklaştırıp âdeta savaşları hatırlatan görüntüler veren sahnelerin yaşanmasına sebep olurken, tüketim boyutuyla da futbolu uluslararası bir endüstriye dönüştürmüştür. Futbol çılgınlığının ticari boyutunun yanında bu uğurda tetiklenen insanların kişilik yapısı psikolojik açıdan önemlidir. Sağlıklı toplumlar sağlıklı bireylerden?oluşur. Sağlıklı bireyler ise sağlıklı ailelerde gelişir. Her gelişim değişimi gerektirir. Çocuklar aileden ve çevreden takım tutma gerekliliğini öğrendiğinden, kişi takım tutma olgunluğuna geldiği yaşlarda, çocuğa futbolu sevdirirken sağlıklı bir yaklaşımla ve sağlıklı rekabet olgusunu aşılayarak yaklaşmalı, çocuklara değerli oldukları, sevildikleri yeteri kadar hissettirilmelidir. Çocuklarımızı yetiştirirken onlara aşırı baskıcı, aşırı hoşgörülü, aşırı koruyucu ya da aşırı sevgi dolu yani "aşırı çocuk fanatiği" bir tavırla yaklaşmayalım.