Koalisyon kaç kurbanlık kuzu ister?

Yoksul olmalarına rağmen oğlunun sünnetinde köy ahalisine bir tandır-pilav şöleni vermeye kararlı olan Medine için iş kuzu bulmaya kalmıştır. Kuzu'yu alacak olan da tabii ki erkeklerin muktedir olduğu köyde ve ailesinde, kocası İsmail'e düşmektedir. Gel gelelim kocası Kaypak İsmail daha ilk maaşını şehirdeki pavyon şarkıcısına kaptırır. Bununla da yetinmez karısının altın bileziğini ve köy muhtarından aldığı borcu da. Çünkü İsmail için pavyon şarkıcısının sevgilisi olmak, iktidar alanını genişletmenin ve bunu diğer erkeklere duyurmanın bir yoludur.

Medine, iktidarını korumaya çalışan erkekler dünyasında, erkeklerin kadınlara dayattığı hayatı değiştirip toparlamaya çalışan kadınları simgeliyor. Bir bakıma erkeklere erkekliğin iktidarını öğretmeye başlıyor.

Medine'nin kızı Vicdan ise sünnet olacak kardeşi Mert'i kıskançlıkla 'eğer kuzu alınamazsa babasının kendisini kurban edeceğine' inandırır. Hz. İbrahim'in oğlunu kurban etmek istemesi gibi. İşte bundan sonra korku ve vesvese devrededir artık. Mert, kendini kurtarabilmek için çobanlara şarkı söylemekten tutun, kuzu çalmaya dek her yöntemi dener. Ama nafiledir.

İslamiyet'te feda etmenin bir simgesi olan Kurban ibadetinin hayatımızı nasıl şekillendirdiğine dair enfes ipuçları vardır bu hikâyede.

Peki, o vakit kurbanlık meselesi nasıl çözümlenecektir? Alışılmış refleks ve kabullerle mi?  
Hayır!
Kuzu meselesi yine kadınların iş birliğiyle beklenmedik biçimde çözülür filmde.
Evet, baştan beri anlattığım hikâye Kutluğ Ataman'ın Kuzu filmindeki meseleye dair. Ataman bize çaktırmadan iktidar ve onu elinde tutmak üzerine kurgulanmış bir gerçekliği "Ters Yüz" eden politik bir film yapmış.

Bu filmi izledikten sonra oradan ayrılmayın, çocuğunuzla birlikte ya da yanınızda çocuğunuz olup olmadığına bakmadan bir çocuk animasyon filmi olan Ters Yüz (Inside Out)'e girin.

Sahip olduğumuz hisleri iyi/kötü diye kategorize etmeyen, "İnsanda insanlığın tüm halleri bulunur" alt metnini hikâyesine yediren bir film Ters Yüz.

Riley adlı küçük bir kızın büyüme serüveni.

Minnesota'dan San Fransisco'ya taşınmalarından sonra yaşadığı çevre değişikliği ve bir dizi aksilik yüzünden depresyona giren 11 yaşındaki kız çocuğu ve bu kızın benliğindeki Neşe'nin onu depresyondan çıkarma çabaları etrafında dönüyor film.
Benlik dediğimiz şey aslında küçük kızın beynindeki "ana kumanda merkezi". Her şey orada olup bitiyor. Neşe, Üzüntü, Öfke, Korku, Tiksinti gibi duygu tiplemeleri, karakter adacıkları, çekirdek anılar, bilinçaltı denilen o gayya kuyusu, rüyalar ve daha neler neler. Film beynimizde olan bitenin hayatımızı nasıl biçimlendirdiğini fantastik bir dille anlatmış.
Filmin beyindeki ana kumanda merkezinin başkarakteri Neşe, Riley'nin hayatını mutluluk üzerine temellendirirken yaşananlar karşısında birden fark ediyor ki üzüntünün de hayatta bir işlevi var. Üzüntüyü etkisiz kılmak ya da onu dışlamaya çalışmak yerine onunla zaman zaman iş birliği yapmak meselelere daha kalıcı çözümler üretmeyi de beraberinde getiriyor. Minnesota'da eski güzel yıllarını yakalayabileceği umuduyla evden kaçan Riley'nin kızgın anında devreye giren Üzüntü'nün ona döktürdüğü gözyaşları, Öfke'nin yerini alıyor ve birden Neşe'nin ona yaptıramadığı şeyi yapıp geri dönmesine neden oluyor.

KOALİSYON BU FİLMLERİN NERESİNDE?
Diye sorarsanız Kuzu filmindeki kurban simgesinden yola çıkın derim. Kurban olmak ya da kurban vermek söylemi üzerine inşa ettiğimiz hayatlarımız vazgeçtiklerimizin değil vazgeçemediklerimizin toplamıdır bir bakıma. Daha açık yazarsak;
a) Demokrasimizin
b) İnsan haklarının ve insan hayatının
c) Ülkemizin ve çocuklarımızın.

Bu yüzden 13 yıldır yaşanan gerçekliği "Ters Yüz" edecek gibi görünse ve bizi hiç istemediğimiz bir serüvene sürükleyecek olsa da kanıksadığımız hayatımızın değerini bize Riley'nin üzüntüyle yaşadıklarına benzer biçimde hatırlatacağı için koalisyon değerlidir.
2002'de 11 yaşında olan gençlerimizin bu yaşanmışlığa ihtiyacı var.
Ama mümkünse Kuzu filmindeki kadın iş birliğinin erkeklerin iktidar alanına dalarak "mesele"yi çözmelerinden hareketle koalisyon görüşmelerinde hâkimiyeti kadın vekillere vererek.