Balta Limanı Anlaşması-IMF zorlaması

Hükümet, basın ve iş dünyasının bazı temsilcileri tarafından IMF ile anlaşmayı imzalamaya zorlanıyor. Bu ilk değil. Bakalım bu konuda tarih amcamız ne diyor: Avrupa ve Amerika pazarlarına burnunu sokamayan İngiliz ticaret ve sermayesi, Latin Amerika'dan Çin'e kadar pek çok ülke ile serbest ticaret anlaşmaları imzalar. Sıra Osmanlı Devleti'ne gelmişti. Zamanın Sadrazamı İngilizlerle dost Mustafa Reşit Paşa... Reşit Paşa, Osmanlı Devleti'nin kurtuluşunu, Avrupalılaşmakta görüyor, başta İngiltere olmak üzere Avrupa devletleriyle serbest ticaret yapmaya âşıktı. "Ülke, serbest ticaretle hızla sanayileşecek" diyordu. İngiltere dünya pazarlarını birer birer ele geçirme çabasındaydı. Aynı dönemde, Fransa, Almanya, Avusturya ve Amerika henüz sanayi devriminin başında. Sanayileşebilmek için, iç pazarlarını -yüksek gümrük vergileri koyup- İngiliz mallarına kapattılar. Osmanlıda gümrük vergisi %3'tü. 1826'dan beri de yabancı malların girmesini engelleyen Yed-i vahid sistemini kullanıyordu. İngiliz tüccarlar bundan çok rahatsız. Osmanlıyı sömüremiyordu. Ve fırsat kolluyordu. Bu fırsat 1833'te görünmeye başladı. Mısır, Osmanlıya kafa tutuyordu. İngiliz hemen yardıma geldi. Sulhe yardımcı oldu. Ve bunun bir bedeli olmalıydı. Çok gizli ikili pazarlılarla Reşit Paşayı ikna ettiler. 1838'de Balta Limanı Anlaşmasını imzalattılar. Maddeleri ise içler acısı: 1-İngiliz tüccarlar, hiçbir kısıtlama olmadan, her tür malı Osmanlı topraklarında hem iç, hem dış ticaret için alıp satabilecekler (Anlaşma öncesi İngilizler malları limana kadar getirebiliyor, dağıtımı yerli tüccarlar yapıyordu. Bu maddeden sonra yabancılar iç piyasamıza hakim oldu.)? 2-İngilizlerden mal alım ve nakli için belge istenmeyecek. 3-İngiliz tüccarlar, iç ticarette yerli tüccarlardan fazla vergi vermeyecek 4-Yabancı mallar Boğazlardan serbestçe geçecek. 5-Osmanlıya tanınan tekel haklar iptal edilecek. 6-Anlaşma, "sonsuza dek" yürürlükte ve geçerli olacak. (Reşit Paşa bu anlaşmayla Osmanlı nesillerinin yüzlerce yılını ipotek altına alıyor!)? 7-Anlaşma tüm Avrupa devletleri için de geçerlidir. (Bu madde Avrupa devletlerine Rüşvet, sus payı) İşte Osmanlıyı çökerten madde. Hükûmetin, IMF konusunda tedbirli olmasını destekliyorum.