Bahçeşehir Üniversitesi'nin "Kıbrıs Forumu" ardından...

Bahçeşehir Üniversitesi'nin "Hükümet ve Liderlik Okulu" tarafından düzenlenen ve kırk kişiye yakın diplomat, akademisyen ve askerin katılımı ile, 1-2 Şubat 2003 günlerinde gerçekleşen "Kıbrıs Forumu"nda, Kıbrıs sorununun kapsamlı çözümü için anlaşma temeli olarak hazırlanan ve kısaca "Annan Plânı" olarak bilinen BM Plânının oluşturulan dört çalışma grubu tarafından tartışıldığını ve bu uzmanların vardıkları sonuçların, toplantı sonunda bir "Sonuç Bildirisi" ve çalışma gruplarının raporları ile kamuoyuna sunulduğunu biliyoruz. Bütün katılımcıların imzası ile yayınlanan Sonuç Bildirisinde; Kıbrıs Sorununun çözümlenmesi konusundaki destek ve Kıbrıs'ta kapsamlı bir çözümün başarılı ve kalıcı olmasının, geniş ölçüde Türkiye'nin, bir an önce AB'ye tam üye olarak kabul edilmesine bağlı bulunduğu inancı vurgulanmakta, Kıbrıslı Türkler ile Kıbrıslı Rumların, 1960 yılında kurulan Cumhuriyetin ortak kurucuları ve bu bakımdan Kıbrıs sorununa çözüm arayışlarında eşit taraflar olduklarının göz önünde tutularak, Kıbrıs Türk ve Kıbrıs Rum tarafları arasında çözümü kolaylaştırıcı bir etken olacağı konusunda görüş birliğine varılan bazı hususlar açıklanmaktadır. Benim de, çözümü kolaylaştırıcı olacağına inandığım ve fakat karşı tarafın kabul etmeyeceğini zannettiğim öneriden biri "Parça devlet vatandaşlığına kabul, parça devletlerin münhasır yetkisindedir. Bir parça devlet sınırları içerisinde yerleşecek, diğer parça devlet vatandaşları, geldikleri parça devletin vatandaşlığını muhafaza ederler" önerisi ile, diğeri; "On yıl sonunda parça devletlerden biri, ortak devletin işlememesi durumunda Anayasa'nın yeniden gözden geçirilmesini talep edebilir. Bu talep kabul edilmediği veya değişiklikler konusunda uzlaşmaya varılamadığı takdirde, her iki parça devlet de, o zamanki sınırları ile ortaklıktan ayrılabilirler. Bu karar o parça devlette referanduma sunulur. Ayrılmayı tercih eden parça devlet Avrupa Birliği'nin üyesi olmaya devam eder" önerisidir. Nitekim bu iki öneri forumuna Çalışma Grubu raporunda da yer aldığı gibi, III. Çalışma Grubu raporunda da "Herhangi bir çözüm önerisinin kurulacak devlet içerisinde Türk tarafının gerçek eşitliğini sağlayabilmesi, ancak egemenliğinin teslimi ile mümkündür. Bu temel yaklaşımda mutabık kalınması halinde, önerilerde itiraz konusu olan birçok husus çözüme bağlanmış olacaktır. Kurulacak düzenin yürümemesi halinde, kurucu devletlerden birinin veya diğerinin ayrılma hakkı egemenlik kavramının özünde mevcuttur" hükmü yer almaktadır. (m1) yine çok yerinde olarak madde 3'te yer alan "Kuzeye yerleşecek Rumların Rum devleti tabiyetini muhafaza etmeleri esas alınmalıdır. Dolayısı ile bunların, ortak devletin Temsilciler Meclisi ile Senato seçimleri yönünden siyasi hakları olamayacaktır" ifadesi hem "Sonuç bildirisinde görüş birliğine ulaşılan iki önemli konuya temel ve destek oluşturmakta, hem de -ve daha önemli olarak- taraflar arasında mutabakata varılmasını kolaylaştıran ve bu konudaki eleştirileri ortadan kaldıran bir çözüm getirmektedir. Bahçeşehir Üniversitesi'nin, "Kıbrıs Forumu" ile, Kıbrıs sorununa çok yararlı bir katkıda bulunduğuna inanıyor, bu konuda emeği geçen herkesi kutluyorum.