Filistin sorunu için "Yol Haritası" plânı

Üç büyük dince kutsal sayılan Filistin toprakları ile ilgili sorun çok gerilere gitmekte, fakat günümüzdeki durum, 1948'de bu toprak üzerinde kurulan İsrail Devleti ve onu takip eden Arap-İsrail çatışmaları ile hemen tüm İsrail topraklarının İsrail'in işgali altına girmesi, bu topraklarda yaşayan insanların büyük çoğunluğunun mülteci kamplarına göçmesi ve Birleşmiş Milletlerde sayısız kararlara rağmen soruna bir çözüm bulunamamasından dolayı büyüyerek devam etmektedir. 1980'lerin sonunda işgal altındaki Arap topraklarının kurtarılması amacı ile başlatılan "İntifada-Ayaklanma" hareketi, İsrail'in de şiddet uygulamalarını arttırmasına yol açmış, FKÖ ve İsrail arasında Oslo'da sürdürülen görüşmeler sonucu 13 Eylül 1993'te Washington'da imzalanan İlkeler Bildirisi, iki tarafın fanatiklerinin eylemleri sonucu başarıya ulaşamamıştır. Bu uğurda 4 Kasım 1995'te İsrail Başbakanı Yitzhak Rabin'in de "barış süreci karşıtı" bir fanatik tarafından öldürüldüğünü de biliyoruz. İsrail-Filistin barış görüşmeleri konusunda en son önemli gelişme, ABD Başkanı George Bush'un, 8 Nisan 2003 günü açıkça gerçekleşmesini taahhüt ettiği ve barış sağlamayı amaçlayan "Road map=Yol Haritası" adlı plândır. Bu plan, "The Quartet=Dörtlü" olarak adlandırılan ABD, Avrupa Birliği, Birleşmiş Milletler ve Rusya tarafından yapılmış olup, iki yıl içinde, yani 2005 yılının sonuna kadar, İsrail-Filistin uyuşmazlığını sona erdirmeyi amaçlamakta ve İsrail Hükümeti ile Filistin Devleti'nin temsilcisi "Filistin Otoritesi"nin prensip olarak onayını kazanmış bulunmaktadır. Ne var ki, Filistin tarafı İsrail'in Filistin topraklarından çekilmesini, bu topraklar üzerinde yeni Yahudi yerleşim merkezlerinin yapılmasının durdurulmasını, 8 Nisan 2003 günü bir İsrail avcı uçağının saldırısı ile Gazze şehrinde otomobilde seyahat eden İslami Direniş Hareketi (HAMAS)'ın liderlerinden Saed al Arabeet'in öldürülmesi gibi olayların durdurulmasını isterken, İsrail Dışişleri Bakanı Silvan Shalom ön şart olarak Filistinlilerin terörizmi durdurmasını şart koşmaktadır. 29 Nisan'da Filistin Parlamentosu tarafından onaylanan Filistin otoritesinin Başbakanı Mahmud Abbas terörizmin her çeşidine karşı olduğunu ve "Silahlı İntifada"yı diplomasiye dönüştürmek istediğini söylemekte ve "Yol Haritası" planının Filistinliler için, İsrail'i işgal altındaki topraktan çıkarmakta milletlerarası baskı oluşturmanın tek şansı olduğunu beyan etmektedir. Ne var ki Başbakan Abbas "İntihar Bombacıları"nı durdurmakta sıkıntı çekmekte, Hamas liderlerinden İsmail Abu Shanap ateşkesin İsrail'in tutumuna bağlı olacağını, "İsrail şehirlerimizden çekilirse Hamas, Mahmut Abbas'a destek verecek, aksi takdirde mukavemeti sürdürecektir" demektedir. İsrail Başbakan'ı Ariel Sharon'un muhalifleri Sharon'un bu planı boşa çıkarmak için bahaneler çıkarmasından endişe ederken, bazı iyimserler 75 yaşına ulaşan Sharon'un tarihte daha iyi bir yer almak için bu barış şansını kaçırmak istemeyeceğini söylemekte, asıl önemli sorun, ABD'de plana karşı çıkan Yahudi gruplarına rağmen Başkan Bush'un bu planı gerçekleştirmekte sonuna kadar direnip direnemeyeceğinde toplanmaktadır. Ne var ki, ABD Dışişleri Bakanı Powell'ın son Orta Doğu ve İsrail'i ziyareti ABD'nin "Yol Haritası" plânını gerçekleştirme arzusunun işaretidir. Nitekim ABD Başkanı Bush'un, yapılan telefon görüşmesinde, Başbakan Tayyip Erdoğan'dan "Yol Haritası" plânı için destek istediğini biliyoruz. Bu plâna en büyük tehdit, son günlerde artan intihar saldırıları ve İsrail'in bu saldırılara karşı gösterdiği tepkilerdir.