İspanya'daki özerkliğe ordudan tepki

Ocak ayının ilk yarısında Katalonya'nın yeni anayasa statüsünde bu bölgeye daha fazla özerklik tanınması üzerine, İspanya Kara Kuvvetleri Kamutanı General Jose Mena Aguado'nun bu değişikliğin ülkede askeri müdahaleye yol açabileceği yönünde bir beyanat verdiğini ve görüşüne dayanak olarak yürürlükteki 1978 Anayasasının "orduya ülkenin bütünlüğünü ve anayasal düzeni güvence altına almak" görevini veren 8. maddeye atıfta bulunması üzerine, Savunma Bakanı Jose Bono'nun emri ile 8 günlük ev hapsine tâbi tutulduğunu ocak ayındaki medya haberlerinden hatırlıyoruz... Mart ayında yaşı dolayısı ile emekliliğe ayrılacak olan Kara Kuvvetleri Kamutanı Jose Mena Aguado'nun, emeklilik dışında herhangi başka bir muameleye tabi tutulup tutulmayacağı henüz kesinlik kazanmamakla birlikte, 1981'den beri AB'nin tam üyesi olan bir ülkede bu olayın sessizce geçirilmemesinde isabet olduğu kanaati yaygınlık kazanmıştır. Zira bilindiği üzere, İspanya, son iki yüz yıl zarfında sayısız askerî darbelere sahne olmuş, 1936-39 yılları arasında üç sene süren iç savaş ülkede General Franco Diktatörlüğünün 1975 yılına kadar sürmesine yol açmıştır. İşin enteresan yönü, 1930'lardaki Franco müdahalesine yol açan olayın ülkenin Katalan bölgesine özerlik tanınmış olmasından kaynaklanması idi. Bilindiği üzere, 40 milyon nüfuslu ve 504.782 Km karelik yüzölçümü olan İspanya, 1975 yılından beri Kral Juan Carlos I başkanlığında bir Meşru Monarşi ile yönetilmekte, daha önce milliyetçi Jose Maria Aznar'ın başkanlığındaki Halk Partisi'nin, bugünkü hükümeti oluşturan Sosyalist Jose Luis Rodrigues, Zapatero başkanlığındaki partiye 2004 yılının Martında iktidarı kaptırması ile yeni parti Milliyetçi Hakçı Parti'den farklı olarak ülkenin Basque ve Katalonya gibi bölgelere daha fazla özerklik tanımak politikasını gütmekte, bu tutum ise milliyetçiler ve bazı silahlı kuvvetler mensupları arasında tedirginlik oluşturmaktadır. Ne var ki, İspanya gibi AB üyesi bir ülkede "Askerî iktidarın sivil ve siyasi İktidara tâbi olması" kuralının neticede ağır basmasını kabul etmek gayet doğaldır. Zira, AB sisteminde, ülkenin bütün sorunlarının hukukun üstünlüğü ilkesine uygun olarak çözümlenmesi halinde, o ülkenin toprak bütünlüğü AB tarafından korunacaktır. Ne var ki, İspanya'nın yarı özerk bölgesinden biri olan Katalonya'nın başkenti Barselona'da,18 Şubat 2006 günü "Biz bir ulusuz" ana sloganı ile düzenlenen milliyetçi gösteri, gözleri bir AB üyesi olan İspanya'nın ulusal bütünlüğüne çevirmiş, bu olay karşısında İspanya'nın diğer bölgelerinde Katalonlara karşı duyulan öfkenin de eklenmesi ile AB'nin endişesi büsbütün artmıştır...